Την ώρα που η κυβέρνηση δεν διανύει τις καλύτερες στιγμές της, στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών έχουν κυκλώσει με κόκκινο μαρκαδόρο την 6η Ιουνίου στα ημερολόγιά τους. Όχι για να πάρουν κάποια ανάσα από το στενό «μαρκάρισμα» των δημοσκοπήσεων, την πίεση της αντιπολίτευσης, ή τα «φάλτσα» που αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, αλλά επειδή εκείνη την Παρασκευή του πρώτου μήνα του καλοκαιριού θα διεξαχθεί η πιλοτική δίκη στο ΣτΕ για την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν κοπεί με μνημονιακό νόμο.
Ο πρόεδρος του ΣτΕ, Μιχάλης Πικραμένος, υπενθυμίζουμε, έχει κάνει δεκτό το αίτημα της ΑΔΕΔΥ και έχει εισάγει προς συζήτηση την υπόθεση στην Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, ως πρότυπη δίκη, ορίζοντας ως Εισηγητή τον Σύμβουλο Επικρατείας, Ιωάννη Μιχαλακόπουλο.
Η υπόθεση οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη, όταν δημόσιος υπάλληλος εργαζόμενος στο Υπουργείο Παιδείας, προσέφυγε στα Διοικητικά Δικαστήρια της Αθήνας, ζητώντας με αίτησή του (στις 27 Νοεμβρίου του 2024) την επαναφορά των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, του επιδόματος θερινής αδείας, όπως επίσης να καταβάλλει το δημόσιο αναδρομικά τον 13ο και 14ο μισθό της διετίας 2023 και 2024.
Ταυτόχρονα, η ΑΔΕΔΥ κατέθεσε παρέμβαση υπέρ του δημοσίου υπαλλήλου, ενώ κατέθεσε και αίτημα στον κ. Πικραμένο, με το οποίο ζητούσε η αγωγή του δημοσίου υπαλλήλου, να εκδικαστεί στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ως πρότυπη δίκη, όπως προβλέπει ο νόμος 3900/2020.
Υπάρχει όντως περίπτωση το ΣτΕ να αποφασίσει την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού; Νομικοί κύκλοι το θεωρούν δύσκολο για δύο λόγους. Ο πρώτος επειδή το ίδιο το ΣτΕ είχε απορρίψει σε Ολομέλεια το 2019 (με τις αποφάσεις 1307-1316/2019) την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στους δημόσιους υπαλλήλους, παρότι το 6ο τμήμα του είχε αποφανθεί να επανέλθουν. Ο δεύτερος για το μεγάλο δημοσιονομικό κόστος. Η ενδεχόμενη επαναφορά των δύο μισθών στο Δημόσιο σημαίνει μια μόνιμη δαπάνη για τον προϋπολογισμό ύψους περίπου 1,8 δισ. ευρώ ετησίως. Επίσης, αν αυτό συμβεί, τότε θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η σύνδεση των δώρων με τις συντάξεις, κάτι το οποίο θεωρείται σίγουρο ότι θα διεκδικηθεί νομικά εφόσον το ΣτΕ πει στις 6 Ιουνίου «ναι».
Οι εκτιμήσεις
Έγκριτοι νομικοί που μίλησαν στο Capital.gr, εκτιμούν πως το ΣτΕ δεν θα μεταβάλλει στη νέα δίκη, τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί το 2019, και βασιζόταν στο σκεπτικό ότι τυχόν επαναφορά των δώρων στο Δημόσιο θα προκαλούσε μεγάλο δημοσιονομικό κόστος, που θα έθετε σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Υπάρχει, ωστόσο, και το ενδεχόμενο μιας «μερικής» επαναφοράς των δώρων με τη μορφή ενός επιπλέον (13ου) μισθού στο ύψος των 1.000 ευρώ που καταβαλλόταν ως δώρο στους δημόσιους υπαλλήλους στο διάστημα 2010-2012 κι καταργήθηκε πλήρως από το 2013.
Την απόφαση για την επαναφορά των 1.000 ευρώ θα τη λάβει η κυβέρνηση και μάλιστα ανεξάρτητα από το τι θα πει το ΣτΕ Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, το ΣτΕ μπορεί να δεσμεύσει την κυβέρνηση μόνον αν πει ότι τα Δώρα θα επανέλθουν στους μισθούς του δημοσίου και μαζί με την απόφασή του καθορίσει και το ύψος των δώρων. Αν πει δηλαδή ότι θα πρέπει να παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι δύο επιπλέον βασικούς μισθούς, τότε η κυβέρνηση δεσμεύεται να εφαρμόσει την απόφαση και ως προς το διατακτικό της, που είναι η επαναφορά των δώρων, αλλά και ως προς το ποσό. Επειδή θεωρείται απίθανο να καθοριστεί το σενάριο που μπορεί να εξεταστεί στην περίπτωση θετικής απόφασης για τα δώρα, είναι η επαναφορά τους με τη μορφή που είχαν πριν την κατάργησή τους, δηλαδή τα 1.000 ευρώ ετησίως σε τρεις πληρωμές με 500 ευρώ για Χριστούγεννα, 250 ευρώ για το Πάσχα και 250 ευρώ για επίδομα αδείας.
Όμως από την άλλη υπάρχει τεράστια ανησυχία, καθώς για τον ίδιο λόγο έχουν προσφύγει και οι δικαστές και εισαγγελείς στο Μισθοδικείο (ήδη εκδικάσθηκε η απόφαση) ζητώντας την επιστροφή των δώρων, όχι μόνο για τους εαυτούς τους, αλλά και για τον σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων.
Αντίθετος ο Στουρνάρας
Κατηγορηματικά αντίθετος εμφανίστηκε ο Γιάννης Στουρνάρας στο ενδεχόμενο επαναφοράς του 13ου και 14ου μισθού, τονίζοντας πως δεν υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο. Στο πρόσφατο Συνέδριο «Η Ελλάδα μετά VIII» που συνδιοργάνωσαν ο Κύκλος Ιδεών και το Delphi Economic Forum, με θέμα «Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων» ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας τάχθηκε αναφανδόν κατά της επαναφοράς των μισθών τόσο στο Δημόσιο, όσο και αντιστοίχως στις συντάξεις. «Δεν νομίζω να υπάρχει περιθώριο για 13ο και 14ο μισθό κατά την άποψή μας. Εδώ είναι συντάξεις και τα λοιπά, αυτά αθροίζονται σε πολλά δισεκατομμύρια κατά την ταπεινή μας άποψη στην Τράπεζα της Ελλάδος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Μόνο ο 13ος μισθός
Προ ολίγων ημερών ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε τροπολογία στην Βουλή ζητώντας να επανέλθουν τα δώρα στο δημόσιο. Την ίδια ώρα το ΠΑΣΟΚ σε ημερίδα που διοργάνωσε η ΑΔΕΔΥ στις αρχές Φεβρουαρίου στην Παλαιά Βουλή μέσω του Κοινοβουλευτικού του Εκπροσώπου, Παύλου Χρηστίδη έκανε λόγο για επιστροφή του 13ου μισθού και σταδιακά να επανέλθει. Κάτι ανάλογο ανακοίνωσε μέσω άρθρου του και ο Εκπρόσωπος του κόμματος και γνωστός Εργατολόγος, ο Κώστας Τσουκαλάς.
Το σχέδιο του ΠΑΣΟΚ φαίνεται ότι μάλλον θα ακολουθήσει και η κυβέρνηση. Όμως οι όποιες ανακοινώσεις δεν θα έρθουν νωρίτερα από την εκδίκαση της υπόθεσης στο ΣτΕ. Ίσως και πριν από την απόφαση. Στο Μαξίμου ελπίζουν να έχουν την απόφαση στου Ανώτατου Δικαστηρίου πριν από τη ΔΕΘ. Αν είναι αρνητική απόφαση, τότε η εξαγγελία του πρωθυπουργού για 13ο μισθό και πιθανότατα και 13η σύνταξη θα αλλάξει το κλίμα για την κυβέρνηση. Και να επαναλάβουμε ο 13ος μισθός και η 13η σύνταξη που θα κυμανθεί σε ένα ποσό μεταξύ 800-1.000 θα δίνεται σε τρεις δόσεις. Το μισό ποσό πριν από τα Χριστούγεννα και το υπόλοιπο θα μοιράζεται σε Πάσχα και καλοκαίρι.
