Της Αλεξίας Γκαρτζονίκα
Κάθε κλινικός κτηνίατρος σε κάποια στιγμή της καριέρας του έχει έρθει αντιμέτωπος με τις αγωνιώδεις ερωτήσεις εγκύων γυναικών σχετικά με το αν διατρέχουν κίνδυνο για τοξοπλάσμωση από την γάτα τους στο σπίτι. Πάνω σε αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να τονίσουμε τα παρακάτω:
• Είναι νόσημα που προκαλείται από το πρωτόζωο Τoxoplasma gondii που εντοπίζεται στο επιθήλιο του εντέρου και σε πολλούς άλλους ιστούς. Το τοξόπλασμα είναι το μοναδικό πρωτόζωο στη φύση που μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε εμπύρηνο κύτταρο. Μέσα στο κύτταρο, ζει συνήθως στο κυτταρόπλασμα και πιο σπάνια στον πυρήνα. Το τοξόπλασμα εμφανίζει τρεις μολυσματικές μορφές και τελικός ξενιστής του είναι η γάτα.
• Μεταδίδεται στον άνθρωπο κυρίως από την κατανάλωση ωμών ή ατελώς πλυμένων φρούτων και λαχανικών ( που έχουν μολυνθεί από ωοκύστεις) και ατελώς ψημένου κρέατος (που περιέχει κύστεις του τοξοπλάσματος) και σε μικρότερο ποσοστό από τις γάτες. H γάτα μολύνεται με την βρώση μολυσμένου κρέατος ή μολυσμένων τρωκτικών, πτηνών και μηχανικών μεταφορέων, όπως είναι οι μύγες και οι κατσαρίδες και εκκρίνει τις άωρες ωοκύστεις του πρωτοζώου μόνο για 7-20 ημέρες σε όλη της τη ζωή, λόγω ανάπτυξης ανοσίας. Οι άωρες ωοκύστεις ωριμάζουν και μπορούν να μολύνουν τα ζώα και τον άνθρωπο, μετά την παραμονή τους για 2-4 ημέρες στο εξωτερικό περιβάλλον.
• Η τοξοπλάσμωση προκαλεί στον άνθρωπο συμπτώματα που ποικίλλουν από πιο ήπια (διόγκωση λεμφαδένων, πυρετό, πόνο στους μυς και τις αρθρώσεις) μέχρι πολύ σοβαρά (βλάβες στο νευρικό σύστημα και στους οφθαλμούς). Πολύ σοβαρή είναι η τοξοπλάσμωση στους ανοσοκατεσταλμένους ανθρώπους και στις έγκυες γυναίκες. Στις τελευταίες μπορεί να οδηγήσει σε αυτόματη αποβολή και ενδομήτριο θάνατο ή σε γέννηση βρέφους με σοβαρές ανωμαλίες στο νευρικό σύστημα και τα σπλάχνα του.
Οι κανόνες υγιεινής
• Συνεπώς, είναι απαραίτητο όλοι και κυρίως οι έγκυες γυναίκες να τηρούν σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής. Θα πρέπει να πλένουν πολύ καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα καταναλώσουν και επίσης να ψήνουν πολύ καλά το κρέας. Ακόμη, όσοι ασχολούνται με την καθαριότητα και την υγιεινή της γάτας πρέπει να απομακρύνουν τα κόπρανά της προσεκτικά και να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους. Τέλος, οι ιδιοκτήτες γατών, για να εκμηδενίσουν τις πιθανότητες μόλυνσης πρέπει να τις ταΐζουν αποκλειστικά μέσα στο σπίτι με μαγειρεμένη τροφή ή μια εμπορική γατοτροφή και όχι με ωμό κρέας.
Η Αλεξία Γκαρτζονίκα είναι Κτηνίατρος ΑΠΘ
