Η κυβέρνηση, απ’ ότι φαίνεται ετοιμάζεται για αύξηση ορίων ηλικίας το 2027 επικαλούμενη την υποχρέωση που παράγει ο νόμος 3869/2010. Το εν λόγω όμως ζήτημα δημιουργεί ανησυχία σε χιλιάδες εργαζόμενους που βρίσκονται κοντά στην συνταξιοδότηση και σκέφτονται σαν εφιάλτη μια πιθανή αλλαγή των ορίων ηλικίας που πιθανώς θα τους αναγκάσει να παραμείνουν περισσότερο στην εργασία του.
Το ζήτημα των ορίων συνταξιοδότησης ούτε απλό είναι, ούτε πολιτικά παιχνίδια χωρούν πάνω σε αυτό καθότι επηρεάζει τον προγραμματισμό χιλιάδων συνανθρώπων μας. Μάλιστα κάποιοι επιμένουν ότι δεν μπορεί να μην εφαρμοσθεί η διάταξη του ν.3863/2010 σαν είναι οι διατάξεις γραμμένες σε πέτρα.
Επί του ζητήματος αρχικά οφείλουμε να τονίσουμε ότι με την ψήφιση του νόμου 3863/2010 καθορίστηκαν τα νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης με σταδιακή εφαρμογή και τα γενικά όρια διαμορφώθηκαν στα 65 και στα 60 για πλήρεις και μειωμένες συντάξεις αντίστοιχα. Με τις διατάξεις δε του άρθρου 11 του νόμου 3863/2010, θεσμοθετήθηκε η σύνδεση των ηλικιακών 0ρίων από 1/1/2024 με την μεταβολή του προσδόκιμου επιβίωσης και με αφετηρία για την όποια αύξηση το 65ο έτος και το 60ο για τα γενικά όρια.
Παρόλα αυτά όμως πολύ σύντομα ακολούθησε ο νόμος 4093/2012, όπου μετά και από την πίεση των δανειστών τα ανωτέρω ηλικιακά όρια αυξήθηκαν κατά 2 έτη ήτοι στα 67 και στα 62 από 1/1/2013. Επίσης με το νόμο 4336/2015 αυξήθηκα έως και 12 έτη τα ειδικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης . Άρα όπως γίνεται ευκόλως κατανοητό σε όλους τα ηλικιακά όρια αυξήθηκαν πολύ περισσότερο και από την αύξηση που θα προέκυπτε από την εφαρμογή του νόμου 3863/2010 και μάλιστα ο εν λόγω νόμος προέβλεπε και σταδιακή αύξηση των ορίων μέχρι το 2030-2035. Συνεπώς η απαραίτητη προσαρμογή των ορίων ηλικίας έχει ήδη γίνει πολύ πριν την ώρα της.
Οι υποχρεώσεις
Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την δεδομένη αύξηση των ορίων ηλικίας, η χώρα μας εκπλήρωσε στο ακέραιο και μάλιστα 15 και πλέον έτη ενωρίτερα τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και επομένως το συγκεκριμένο θέμα θα έπρεπε να έχει κλείσει επί της ουσίας και να μην υπάρχει ουδεμία σκέψη ή συζήτηση για νέα πιθανή εκ νέου αύξηση. Πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που με το νόμο 4336/2015 αυξήθηκαν με βίαιο τρόπο και όλα τα ενδιάμεσα ειδικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης.
Το θέμα όμως συντηρείται και παραμένει ανοιχτό στην επικαιρότητα, όχι λόγω δηλώσεων αλλά κυρίως εξαιτίας της συνεχόμενης αδράνειας του νομοθέτη. Συγκεκριμένα ούτε με τον νόμο 4093/2012, ούτε με τον νόμο 4387/2016 δεν καταργήθηκε η διάταξη του άρθρου 11 του νόμου 3863/2010. Η κατάργηση της ανεπίκαιρης διάταξης αυτής είναι μονόδρομος, καθώς ο ΕΦΚΑ πλέον είναι βιώσιμος.
Κατόπιν τούτων είναι αυτονόητο πως ουδεμία υποχρέωση δεν προκύπτει από τον 3863/2010 για περαιτέρω αύξηση των ορίων ηλικία συνταξιοδότησης και επί της ουσίας δεν υφίσταται και κανένας σχετικός λόγος αφού άλλωστε η χώρα μας έχει πλέον ι από τα υψηλότερα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στην Ευρώπη. Δεν μπορεί το μέλλον του κόσμου της εργασίας να είναι η λήψη σύνταξης στα βαθιά γεράματα.
Η εισφορά αλληλεγγύης
Παράλληλα, «άνθρακες» αποδεικνύεται ο θησαυρός σχετικά με τις αλλαγές στην εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων. Καμία σοβαρή παρέμβαση για την ενίσχυση του εισοδήματος τω συνταξιούχων δεν σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση. Το μόνο που προτίθεται να κάνει, είναι να φέρει μια ειδική ρύθμιση που θα κατατεθεί στη Βουλή το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ώστε να διορθώσει την στρέβλωση που υπάρχει με την Εισφορά Αλληλεγγύης και οδηγεί ακόμα και σε μειώσεις των συντάξεων σε όσους συνταξιούχους λόγω των αυξήσεων, ξεπερνούν το όριο των 1.400 ευρώ, ή των 1.700 ευρώ μεικτά.
Ως αιτία αυτής της στρέβλωσης είναι το γεγονός πως με την αύξηση αλλάζουν κλιμάκιο Εισφοράς, αυξάνεται το ποσό που πρέπει να καταβάλλουν και τελικά τους προκύπτει μείωση, καθώς η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ της σύνταξης. Αυτό όμως, σημαίνει ότι οι εν λόγω συνταξιούχοι θα αναγκαστούν να αποδεχτούν μικρότερες αυξήσεις από εκείνες που ανέμεναν, και πως αποδεικνύονται φρούδες οι ελπίδες για αναμόρφωση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων με σταδιακή της μείωση παρά τις συνεχείς διαρροές του Υπουργείο στον φιλικό τύπο το τελευταίο εξάμηνο.
Υπενθυμίζεται ότι η Εισφορά Αλληλεγγύης επιβάλλεται κλιμακωτά, για ποσά συντάξεων από 1.400 ευρώ και άνω (3-14%). Όπως τόνισε η κ. Κεραμέως, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά πρωτοσέλιδο δημοσίευμα, «αν κάποιος για παράδειγμα έπαιρνε 1.390 ευρώ, με την αύξηση ξεπερνά τα 1.400 και έτσι λόγω Εισφοράς, υφίσταται μείωση. Αυτό πάμε να διορθώσουμε ώστε κανένας συνταξιούχος να μην χάνει την αύξηση». Χαρακτήρισε δε αυτό το ζήτημα «τεχνικό, για να μην έχουμε συνταξιούχους που επειδή πήραν αύξηση, βρέθηκαν με μείωση εξαιτίας της ΕΑΣ».
Από την δήλωση αυτή προκύπτει, πως μόνο διορθωτικά θα παρέμβει το Υπουργείο στην εισφορά αλληλεγγύης για να μην υπάρχουν μειώσεις. Ακόμα και σήμερα, 14 χρόνια μετά την επιβολή της, η ΕΑΣ, αποδεικνύεται το πιο ανθεκτικό Μνημονιακό μέτρο, που ευλαβικά εφαρμόζει η παρούσα κυβέρνηση παρά κριτική σύσσωμης της αντιπολίτευσης.
Ο Κώστας Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος
