- Δεν προχωρούν σε ρυθμίσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντιθέτως πιέζουν για την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα με πολύ υψηλή δόση
Του Κώστα Τσουκαλά*
Το 2022 είναι μια χρονιά που ήδη χαρακτηρίζεται από πολλά αρνητικά ρεκόρ. Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 12% πρώτη φορά μετά το 1996, οι τιμές σε ενέργεια, καύσιμα και βασικά αγαθά έχουν απογειώσει το ήδη επιβαρυμένο κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών.
Παράλληλα σε εφιάλτη για δανειολήπτες κ
αι κοινωνία εξελίσσεται το ζήτημα των πλειστηριασμών. Τους τελευταίους μήνες, μετά την άρση της αναστολής πλειστηριασμών που είχε εφαρμοσθεί λόγω της πανδημίας, λαμβάνει χώρα η πιο μεγάλη αναδιανομή ακίνητης περιουσίας. Αν δεν υπάρξει άμεσα πολιτική παρέμβαση, ο δρόμος δεν θα έχει επιστροφή.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα e-auction.gr, οι προγραμματισμένοι πλειστηριασμοί ακινήτων για το 2022 ανέρχονται σε 33.840 ενώ το 2021 ήταν 23.073, με καταγεγραμμένη ετήσια μεταβολή +32%, επιστρέφοντας μας στην «κανονικότητα» του 2008.
Μόνο το α΄ εξάμηνο του 2022 διενεργήθηκαν 17.620 πλειστηριασμοί ακινήτων, ενώ όλο το έτος 2021 διενεργήθηκαν 11.302. Αν ακολουθήσει το ίδιο μοτίβο και στο δεύτερο εξάμηνο, θα έχουμε υπερτριπλασιασμό των πλειστηριασμών μέσα σε ένα μόνο έτος. Για το 2023 προβλέπεται ακόμα μεγαλύτερη αύξηση με απρόβλεπτες συνέπειες για την κοινωνική συνοχή.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ
ΕΤΟΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΟΙ % ΔΙΕΝΕΡΓ/ΝΤΕΣ %
2018 21.374 16.408
2019 27.900 23.4 17.752 7.6
2020 26.045 – 6.4 10.666 -40
2021 23.073 -11.5 11.302 6.6
2022 33.840 32 17.620 (α΄εξάμηνο) 35.8
Η ποιοτική διαφορά συνίσταται σε τρία σημαντικά σημεία.
Πρώτον, ενώ πριν τρία χρόνια που ξεπάγωσαν οι πλειστηριασμοί, αυτοί γίνονταν αποκλειστικά σε μεγαλοοφειλέτες και σε ακίνητα υψηλής αντικειμενικής αξίας, πλέον παρατηρούμε την επίσπευση της διαδικασίας των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών για πόσα ακόμα και 20.000 ευρώ ενώ ρευστοποιούνται ακίνητα ακόμα και μικρής αξίας σε λαϊκές περιοχές.
Σε χαμηλές τιμές
Δεύτερον, τα ακίνητα τα παίρνουν σε χαμηλές τιμές που ορίζουν ως τον πλειστηριασμό, τα ίδια τα funds- δανειστές. Ακριβώς για τον λόγο αυτόν παρατηρείται ραγδαία μείωση των άγονων πλειστηριασμών. Το σκανδαλώδες είναι ότι οι τιμές στις οποίες αγοράζουν τα ακίνητα που «βγάζουν στο σφυρί» είναι περίπου στα 3/5 της πραγματικής αξίας των ακινήτων. Πρόκειται για καθαρή κερδοσκοπία σε βάρος ανήμπορων ανθρώπων.
Τρίτο σημείο, είναι η καταχρηστική στάση των funds που αρνούνται να ρυθμίσουν τα δάνεια των οφειλετών ακόμα και στις περιπτώσεις που ο δανειολήπτης δύναται να καταβάλλει υψηλή δόση δανείου. Προκειμένου να σταματήσουν τον πλειστηριασμό ζητούν την εφάπαξ καταβολή αστρονομικών ποσών αντιμετωπίζοντας τους δανειολήπτες συλλήβδην ως μπαταχτσήδες που έχουν χρήματα και δεν πληρώνουν από καπρίτσιο.
Με πραγματικά παραδείγματα, σε οφειλή 130.000 ευρώ, ζήτησαν για να ρυθμίσουν το υπόλοιπο ποσό και να σταματήσουν την διαδικασία ρευστοποίησης, 50.000 ευρώ εφάπαξ. Σε περίπτωση οφειλής 35.000 ευρώ, ζήτησαν την εφάπαξ καταβολή 15.000 ευρώ και την ρύθμιση του υπόλοιπου ποσού χωρίς διαγραφή των τόκων υπερημερίας. Τις περισσότερες φορές δεν απαντάνε καν στα αιτήματα ρύθμισης. Δεν προχωρούν σε ρυθμίσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντιθέτως πιέζουν για την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα με πολύ υψηλή δόση. Ακόμα και οι ρυθμίσεις που κάνουν δεν είναι βιώσιμες. Η επιθετικότητα των funds και ο υπερβάλλων ζήλος που επιδεικνύουν έχουν εξήγηση.
Τα επιχειρησιακά σχέδια που έχουν υποβάλλει τα funds για να λάβουν την κρατική εγγύηση στα πλαίσια του προγράμματος “Ηρακλής”, προβλέπουν ότι το 50% των εσόδων τους θα προκύψει από ρευστοποιήσεις ακινήτων, γεγονός που αφενός εξηγεί την επιθετικότητα των funds αφετέρου την επιμονή που θα δείξουν στην ολοκλήρωση του πλειστηριασμού χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που τους έχουν παραχωρήσει οι “τραπεζοκεντρικής αντίληψης” αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας για την επίσπευση των πλειστηριασμών.
Συνεπώς έχουν όφελος από τους πλειστηριασμούς και όχι τόσο από τις ρυθμίσεις των δανείων. Απαιτείται άμεσα θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας για σωθεί η πρώτη κατοικία των ευάλωτων δανειοληπτών.
- Ο Κώστας Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος
