- «Ξέρουν πολλά για τα μούρα ταμεία μέσω των ενεργειακών κολοσσών και πλέον δεν είναι χρήσιμοι στον Πούτιν», λένε στην δύση
Ο ένας μετά τον άλλο οι Ρώσοι ολιγάρχες με ένα μαγικό τρόπο πεθαίνουν. Κατά σύμπτωση όλοι οι… άτυχοι είχαν στηρίξει επί χρόνια τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά είχαν εναντιωθεί στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Οι συμπτώσεις είναι πολλές. Όπως και οι αιτίες αυτών τα θανάτων προκαλούν τον γέλωτα. Για παράδειγμα ο τελευταίος ολιγάρχης που έχασε τη ζωή του, ο Ραβίλ Μαγκάνοφ (67 χρόνων- πρόεδρος της Lukoil) σκοτώθηκε εντός του νοσοκομείου. Ο Μαγκάνοφ είχε πάει σε νοσοκομείο για προληπτικό καρδιολογικό έλεγχο, αλλά αποφάσισε να… καπνίσει εντός του νοσοκομείου, οπότε πλησίασε το παράθυρο, αλλά δεν υπολόγισε σωστά κι έπεσε στο κενό. Τον Μάρτιο το Συμβούλιο της πετρελαϊκής (δεύτερη μεγαλύτερη στη Ρωσία)είχε εκφράσει την εναντίωσή του στον πόλεμο καλώντας σε άμεσο τερματισμό και εκφράζοντας τη λύπη του για όλα τα θύματα.
Πριν τον Μαγκάνοφ είχε χάσει τη ζωή του για άγνωστη αιτία τον περασμένο Μάιο ένα άλλο στέλεχος της Lukoil, ο Αλεξάντερ Σουμπότιν. Η αστυνομία επί τέσσερις μήνες ερευνά τα αίτια θανάτου, αλλά στην Μόσχα είναι κοινό μυστικό ότι ακόμη και 40 χρόνια να περάσουν δεν πρόκειται να καταλήξουν. Ο Μαγκάνοφ, λοιπόν, ήταν ο 8ος Ρώσος ολιγάρχης που έφυγε από τη ζωή υπό περίεργες συνθήκες εντός του 2022.
- Ο Σεργκέι Προτοσένια βρέθηκε κρεμασμένος σε μια ενοικιαζόμενη πολυτελή βίλα στην Ισπανία στις 19 Απριλίου. Νεκρές στο διαμέρισμα με τραύματα από μαχαίρι βρέθηκαν και η σύζυγός του και η 18χρονη κόρη του. Οι καταλανικές αρχές που ανέλαβαν την υπόθεση, ανακοίνωσαν πως επρόκειτο για υπόθεση αυτοκτονίας μετά από φόνους. Ο 55χρονος Προτοσένια, ήταν πρώην στέλεχος της Novatek, μιας μεγάλης ρωσικής εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου. Η εταιρεία αμφισβήτησε τη θεωρία ότι ο εκατομμυριούχος σκότωσε την οικογένειά του.
- Σε μια ακολουθία περίεργων χρονικών συγκυριών, λίγο πριν τον θάνατο του Προτοσένια, στις 18 Απριλίου ο 51χρονος Βλάντισλαβ Αβάγιεφ βρέθηκε κι εκείνος νεκρός στο διαμέρισμά του στη Μόσχα, δίπλα στις επίσης νεκρές σύζυγό του και τη 13χρονη κόρη του, όπως μετέδιδε το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS. Όλοι τους έφεραν τραύματα από σφαίρες. Ο 51χρονος ήταν ο πρώην αντιπρόεδρος της Gazprombank, μιας ιδιωτικής θυγατρικής του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom. Οι ρωσικές αρχές ανακοίνωσαν πως ο επιχειρηματίας πυροβόλησε τη γυναίκα και την κόρη του πριν αυτοκτονήσει.
- Ο Βασίλι Μέλνικοφ βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του στη πόλη του Νίζνι Νόβγκοροντ στις 23 Μαρτίου. Ο δισεκατομμυριούχος μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου, όπως και η σύζυγός του και οι δύο γιοι του, ηλικίας 10 και 4 ετών. Και σε αυτή τη περίπτωση, η αστυνομία ανακοίνωσε πως ο Μέλνικοφ σκότωσε την οικογένειά του και στη συνέχεια αυτοκτόνησε.
- Ο ουκρανικής καταγωγής ολιγάρχης Μιχαήλ Γουότφορντ βρέθηκε απαγχονισμένος στο γκαράζ του σπιτιού του στο Surrey της Αγγλίας, στις 28 Φεβρουαρίου, όπως είχε μεταδώσει το BBC. Ο 60χρονος Γουότφορντ είχε γεννηθεί στην Ουκρανία κι έστησε τη περιουσία του βασιζόμενος στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ είχε μετακομίσει στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με την Εσθονή σύζυγό του.
- Ο Αλεξάντερ Τουλιακόφ βρέθηκε απαγχονισμένος σε γκαράζ ενός διαμερίσματος σε ένα χωριό κοντά στην Αγία Πετρούπολη στις 25 Φεβρουαρίου. Η αστυνομία δήλωσε πως δίπλα του βρέθηκε σημείωμα αυτοκτονίας. Ο 61χρονος ήταν στέλεχος του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom. Ο ρωσικός ιστότοπος Fontanka.ru έγραψε πως μία μέρα πριν τον θάνατό του ο Τουλιακόφ εθεάθη να ξυλοκοπείται άσχημα.
- Ένα άλλο κορυφαίο στέλεχος της Gazprom, ο Λεονίντ Σούλμαν, βρέθηκε νεκρός σε ένα εξοχικό σπίτι στο ίδιο χωριό όπου βρέθηκε ο Τουλιακόφ, λίγο πριν ξεκινήσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κοντά στο σώμα του βρέθηκε ένα σημείωμα αυτοκτονίας, το οποίο έλεγε ότι δεν ήθελε να είναι «άτομο με αναπηρία» ή «βάρος» για την οικογένειά του και παραπονιόταν για αφόρητους πόνους στο πόδι του.
- Ο Αλεξάντερ Σουμπότιν, πρώην ανώτατο στέλεχος της Lukoil, βρέθηκε νεκρός σε σπίτι ενός σαμάνου στη πόλη Mytishchi της Ρωσίας. Επισήμως, ο Σουμπότιν υπέστη καρδιακή προσβολή. Βρέθηκε νεκρός σε δωμάτιο για “τελετουργίες βουντού” ενώ στο αίμα του ανιχνεύθηκαν ποσότητες αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών.
Οι σχέσεις με το Κρεμλίνο
Όλοι οι παραπάνω είχαν στενές σχέσεις προσωπικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Και βέβαια είναι λογικό όλες οι συμπτώσεις να προσφέρουν συνομωσιολογικά σενάρια στα δυτικά ΜΜΕ, ότι σε όλους τους θανάτους έχει βάλει το χέρι του και το Κρεμλίνο.
Εξάλλου υπάρχουν και προηγούμενα. Το 2020, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι δηλητηριάστηκε με νευρικό παράγοντα Novichok ενώ βρισκόταν στο αεροδρόμιο του Τομσκ. Δύο χρόνια νωρίτερα, ο Σεργκέι Σκριπάλ, πρώην επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών είχε δηλητηριαστεί με παρόμοιο τρόπο. Το 2006, ο Αλεξάντερ Λιτβινένκο, ένας πρώην αξιωματικός ασφαλείας της Ρωσίας που αυτομόλησε στο Ηνωμένο Βασίλειο, δηλητηριάστηκε θανάσιμα με ραδιενεργό πολώνιο στο Λονδίνο.
Ήδη πολλοί αναλυτές στην Ευρώπη, που γνωρίζουν την πολυδαίδαλη διαπλοκή του Κρεμλίνου, όπως ο Σουηδός οικονομολόγος, Άντερς Άσλουντ, υποστηρίζουν «υπάρχει μια εκκαθάριση σε εξέλιξη και είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο εγκέφαλος». Ο Άσλουντ ισχυρίζεται πως έμαθε από πηγές στη Μόσχα, ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες συνέταξαν δύο λίστες που περιείχαν τα ονόματα των στελεχών στην ενεργειακή βιομηχανία της χώρας, στα τέλη του 2021. Σύμφωνα με τον Άσλουντ, το Κρεμλίνο υποπτεύεται ότι κάποιος στον ενεργειακό κλάδο, διέρρεε πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση μυστικών επιχειρήσεων που αναλάμβαναν οι ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών – συμπεριλαμβανομένης της εισβολής στην Ουκρανία.
«Ο Πούτιν χρηματοδοτεί πολλές από τις δραστηριότητές του μέσω της Gazprom και της Gazprombank και τα στελέχη που εργάζονται εκεί γνωρίζουν τα πάντα για τις μυστικές χρηματοδοτήσεις. Ο τομέας του φυσικού αερίου είναι ο πιο διεφθαρμένος τομέας στη Ρωσία», υποστηρίζει ο Άσλουντ.
