- Ο ενεργών την κατάσχεση μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της αρμόδιας για την τήρηση της τάξης Αρχής, η οποία υποχρεούται να την παρέχει
Της Φιλοθέης Μακριδάκη*
Με βάση τον νέο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων οι ελεγκτές ΑΑΔΕ κατάσχουν χρήματα και είδη αξίας μπαίνοντας ξαφνικά στα σπίτια των οφειλετών προς το Δημόσιο. Έτσι λοιπόν οι ελεγκτές μπορούν πλέον να ανοίγουν πόρτες, να προβαίνουν σε έρευνες, καθώς και να ανοίγουν κλειστά έπιπλα, σκεύη ή δοχεία.
Η επικαιροποίηση και κωδικοποίηση των διατάξεων που διέπουν τη διοικητική διαδικασία για την είσπραξη, από κάθε αιτία, των δημοσίων εσόδων, έχει αποφασίσει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ προκειμένου να καταφέρει να εισπράξει με κάθε πρόσφορο και νόμιμο μέσο μέρος των ληξιπρόθεσμων χρεών.
Από αυτές τις κατασχέσεις που θα γίνονται μετά από τις εφόδους της εφορίας, εξαιρούνται:
Πράγματα προσωπικής χρήσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του (ρούχα, κλινοστρώματα, έπιπλα απαραίτητα για τη διαβίωσή του)
Τρόφιμα και καύσιμη ύλη απαραίτητη για τον οφειλέτη και την οικογένειά του για 3 μήνες
Οικογενειακά έγγραφα, παράσημα, αναμνηστικά αντικείμενα, επαγγελματικά βιβλία
Βιβλία, μουσικά όργανα, εργαλεία τέχνης
Εργαλεία και μηχανήματα απαραίτητα για την εργασία του οφειλέτη
Η εταιρική μερίδα σε προσωπικές εταιρείες.
Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαία είναι μικρότερο από 1.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του 1/2 του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των 1.500 ευρώ.
Τα 4/5 των ημερομισθίων, ενώ επιτρέπεται κατάσχεση επί του 1/5 αυτών για χρέη προς το Δημόσιο των δικαιούχων αυτών.
Το 1/2 των εφάπαξ καταβαλλόμενων από οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα βοηθημάτων κατά την αποχώρηση από την υπηρεσία ή το επάγγελμα, ενώ επιτρέπεται κατάσχεση επί του 1/2 αυτών για τα χρέη προς το Δημόσιο των δικαιούχων αυτών.
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό ή τοποθετήσεις σε λογαριασμό πληρωμών στα εγκαταστημένα στη χώρα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος και ιδρύματα πληρωμών είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο ίδρυμα.
Για την αποφυγή της κατάσχεσης του συνόλου των αποδοχών απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ.
Επίσης, εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός.
Οι έφοδοι στα σπίτια και οι κατασχέσεις κινητών στα χέρια των οφειλετών δεν μπορούν να γίνονται νυχτερινές ώρες, Κυριακές και αργίες, εκτός και αν υπάρχουν πληροφορίες, ότι ο οφειλέτης ετοιμάζεται να φύγει στο εξωτερικό.
Στις περιπτώσεις αντικειμένων που είναι ασφαλισμένα, θα κατάσχεται και η αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση.
Οι διατάξεις του ΚΕΔΕ
Συγκεκριμένα, το άρθρο 11 του νέου ΚΕΔΕ προβλέπει τα ακόλουθα:
Εξουσίες ενεργούντος την κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη
Ο ενεργών την κατάσχεση έχει την εξουσία, εφόσον το απαιτεί ο σκοπός της αναγκαστικής εκτέλεσης, να εισέρχεται στην κατοικία ή και σε κάθε άλλο χώρο που βρίσκεται στην κατοχή του καθ’ ου η εκτέλεση, να ανοίγει τις πόρτες και να προβαίνει σε έρευνες, καθώς και να ανοίγει κλειστά έπιπλα, σκεύη, ή δοχεία.
Ο ενεργών την κατάσχεση μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της αρμόδιας για την τήρηση της τάξης Αρχής, η οποία υποχρεούται να την παρέχει.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, τις Κυριακές και τις κατά τον νόμο εξαιρετέες ημέρες δεν μπορεί να επιβληθεί κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, εκτός αν το μέτρο λαμβάνεται κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8, (πληροφορίες ότι πρόκειται να φύγει στο εξωτερικό) οπότε παρίσταται ως μάρτυρας, αντί του ενήλικου προσώπου, δήμαρχος ή πρόεδρος συμβουλίου δημοτικής κοινότητας ή πρόεδρος δημοτικής κοινότητας ή δημοτικός σύμβουλος ή σύμβουλος δημοτικής κοινότητας ή δημόσιος υπάλληλος ή αστυνομικό όργανο.
Σε βάρος επιχειρήσεων που λειτουργούν και κατά τα ανωτέρω χρονικά διαστήματα και έχουν συνολική βεβαιωμένη ληξιπρόθεσμη οφειλή, αποκλειστικά προς το Δημόσιο, άνω του ποσού των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση του προηγούμενου εδαφίου, η κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη εντός της επιχείρησης κατά τις ώρες λειτουργίας αυτής και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Στην κατάσχεση κατά τις νυχτερινές ώρες παρίσταται ως μάρτυρας δημόσιος υπάλληλος ή αστυνομικό όργανο.
Άρθρο 12
Πολλαπλές κατασχέσεις
Οποιαδήποτε προγενέστερη κατάσχεση του Δημοσίου ή τρίτων δεν εμποδίζει την επιβολή κατάσχεσης σύμφωνα με το άρθρο 10, ούτε η κατάσχεση του Δημοσίου εμποδίζει την επιβολή κατάσχεσης από άλλους. Η αναγγελία οποιουδήποτε δεν αποτελεί τεκμήριο παραίτησης από την κατάσχεση. Με την επιφύλαξη του άρθρου 22, σε περίπτωση πολλαπλών κατασχέσεων, δικαιώματα και έξοδα εκτέλεσης δικαιούται να λαμβάνει μόνο εκείνος με επίσπευση του οποίου περατώθηκε η κατακύρωση, καθώς και το Δημόσιο. Όταν την εκτέλεση επισπεύδει το Δημόσιο, δεν μπορεί να συνεχίσει τον πλειστηριασμό τρίτος δανειστής που αναγγέλθηκε.
Άρθρο 13
Συνέπειες κατάσχεσης κινητών
Ο οφειλέτης από την ημέρα της κατάσχεσης εάν ήταν παρών, ή εάν ήταν απών από την επίδοση αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, δεν έχει το δικαίωμα της απαλλοτρίωσης ή της με οποιονδήποτε τρόπο διάθεσης των κατασχεμένων πραγμάτων και κάθε τέτοια πράξη, εφόσον γίνεται χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, είναι αυτοδίκαια άκυρη.
Εάν τα κατασχεμένα πράγματα είναι ασφαλισμένα, η κατάσχεση ισχύει και για την αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση. Η καταβολή της αποζημίωσης στον καθ’ ου η εκτέλεση από τον ασφαλιστή είναι άκυρη, μετά από την έγγραφη ειδοποίηση του ασφαλιστή από τον κατασχόντα για την επιβολή της κατάσχεσης.
Άρθρο 14
Κατάσχεση νομισμάτων και χρεογράφων
Εάν τα κατασχεμένα κινητά είναι χρήματα σε ημεδαπό νόμισμα, μετά την αφαίρεση των εξόδων εκτέλεσης γίνεται από τον κατασχόντα άμεση κατάθεσή τους στην υπηρεσία της ΑΑΔΕ που επέβαλε την κατάσχεση, για την οποία εκδίδεται αποδεικτικό είσπραξης ή σε λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου, για την οποία εκδίδεται αποδεικτικό κατάθεσης, σε πίστωση της οφειλής. Για το όποιο πλεονάζον ποσό, εφόσον ο οφειλέτης δεν είναι παρών ή δεν δέχεται να του αποδοθεί αυτό αμέσως, εκδίδεται υπέρ αυτού γραμμάτιο παρακαταθήκης.
Το αλλοδαπό νόμισμα μετατρέπεται σε ημεδαπό από τον Προϊστάμενο της υπηρεσίας της ΑΑΔΕ στην περιφέρεια της οποίας επιβλήθηκε η κατάσχεση, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, και, στη συνέχεια, μεταφέρεται σε τραπεζικό λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παρ. 1.
Τα κατασχεμένα χρεόγραφα παραδίδονται από τον κατασχόντα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και εκδίδεται γραμμάτιο παρακαταθήκης υπέρ του Δημοσίου, το οποίο εξοφλείται ύστερα από εντολή του Διοικητή της ΑΑΔΕ. Τα κατασχεμένα χρεόγραφα εκποιούνται σύμφωνα με όσα ορίζει απόφαση που εκδίδεται κατά περίπτωση από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ. 4. Τίτλοι σε διαταγή κατάσχονται σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 954 του Κ.Πολ.Δ..
- Η Φιλοθέη Μακριδάκη είναι Αρθρογράφος – Α΄ Τάξης Φοροτεχνικός – Φορολογικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων & Ιδιωτών
