Ήταν 61 χρονών. Ήταν κούριερ. Ήταν πατέρας, φίλος, σύζυγος – δεν ξέρω, δεν τον γνώρισα. Αλλά ξέρω πως ήταν άνθρωπος. Ξέρω ότι έφυγε πάνω στη μηχανή, σέρνοντας τα ένσημα σαν άγκυρα δεμένη σε μια θάλασσα που βαθαίνει: τη σύνταξη που όλο και αργεί.
Ήταν 75 ετών. Οικοδόμος. Ηλεκτροπληξία, έτσι λέει το ρεπορτάζ. Εμένα μου ακούγεται πιο απλό: τον σκότωσε η ανάγκη. Σαν εκείνο το μυστρί που κρατούσε στα χέρια, του γύρισε μπούμερανγκ. Δεν είχε δικαίωμα στην ξεκούραση. Στα 75 του.
Βρισκόμαστε στο 2025, κι εγώ, εσύ, όλοι μας, καλούμαστε να χειροκροτήσουμε, λέει, την «ενεργό γήρανση». Μη γελάς. Δεν είναι αστείο. Είναι ευρωπαϊκή πολιτική. Στρασβούργο, ψήφισμα, ωραίες λέξεις. Όπως λέμε, «ηλικιωμένοι με ψηφιακές δεξιότητες μέχρι τα 74». Σαν να λες στον παππού σου: μάθε Excel να σου δώσουμε το επίδομα. Σαν να σου λένε: μην πεθάνεις, δεν έχεις αποπληρώσει ακόμα το μέλλον που σου τάξαμε.
Κάποτε λέγαμε: «Δούλεψε να έχεις μια σύνταξη και να πας στο χωριό, να φυτέψεις ντομάτες και να διαβάζεις εφημερίδα στο καφενείο». Τώρα σου λένε: «Δούλεψε να έχεις δικαίωμα να συνεχίσεις να δουλεύεις». Σου αλλάζουν τη λέξη «ξεκούραση» με τη λέξη «προσαρμογή». Και δεν φτάνει αυτό: πρέπει να πατήσεις και like.
Το ψήφισμα πέρασε – λέει – με πλειοψηφία. Κάποιοι το καταψήφισαν. Άλλοι ψήφισαν ναι, κι όταν τους ρωτήσαμε είπαν «ήταν υποσημείωση». Πόσες ζωές χωράνε σε μια υποσημείωση, αναρωτιέμαι. Πόσοι 75χρονοι εργάτες θα πρέπει να πεθάνουν για να γίνει «σημείωση» το αίμα στο γιακά της Ευρώπης.
Μη μου πεις «έτσι είναι η ζωή». Έτσι την κάνανε. Κι εμείς το βλέπουμε και σωπαίνουμε. Ή, χειρότερα, το αποδεχόμαστε με ύφος τεχνοκράτη: «Τι να κάνουμε, αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής». Ναι, αλλά αυξάνεται και το προσδόκιμο θανάτου στη δουλειά, φίλε μου. Κι αν πρέπει να ζήσεις μέχρι τα 74 για να πάρεις σύνταξη, τότε η σύνταξη είναι παραμύθι. Μια Χιονάτη χωρίς dwarfs, μόνο γραφειοκράτες.
Αυτό το άρθρο δεν είναι ενημέρωση. Είναι κραυγή. Είναι για σένα που είσαι 60+, έχεις βγάλει το ψωμί σου με τον ιδρώτα, όχι με το πληκτρολόγιο. Είναι για σένα που βλέπεις το μέλλον να γίνεται αόριστο και τη σύνταξη να μετατρέπεται σε φάντασμα.
Μην τους αφήσεις να σου κλέψουν και τα γεράματα. Σήκωσε το βλέμμα. Έχεις δικαίωμα να ξεκουραστείς. Έχεις δουλέψει. Τελεία.
