- Σύμφωνα με έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, η νέα «νόθα» ανταποδοτικότητα του νόμου Βρούτση 4670/2020 δημιουργεί ανισότητες και αδικίες για συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων
Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου
Παρά τα αντιθέτως διακηρυττόμενα, ο νόμος Βρούτση 4670/2020 (ΦΕΚ Α’ 43) θέσπισε ένα σύστημα «νόθας» ανταποδοτικότητας των κύριων συντάξεων παραβιάζοντας και τις υπ’ αριθ. 1889-1891/2019 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου Επικρατείας, που έκριναν τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016 (ΦΕΚ Α’ 85) ως αντισυνταγματικά.
Πράγματι η νέα ανταποδοτικότητα του ν. 4670/2020 για τις κύριες συντάξεις δεν είναι αμιγής, αφού:
α) η σχέση εισφορών-παροχών κινείται για όλους σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα,
β) «τιμωρεί» παράνομα και απαράδεκτα όσους ασφαλισμένους δεν μπόρεσαν (ή δεν θα μπορέσουν στο μέλλον) να ξεπεράσουν 30 χρόνια πλήρους ασφάλισης (ή 9.000 ΗΑ). Το «πάγωμα» των ποσοστών αναπλήρωσης και του ύψους των συντάξεων για το 75% των σημερινών και μελλοντικών συνταξιούχων (με ασφάλιση έως 30 χρόνια ή 9.000 ΗΑ) αποτελεί στην ουσία μόνιμο μηχανισμό μείωσης των συντάξεων και
γ) «τιμωρεί», κατά παράβαση της αρχής ανταποδοτικότητας και αναλογικότητας, όσους έχουν πάνω από 41 έτη ασφάλισης και κυρίως όσους έχουν πάνω από 45 έτη, με ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις. Συνιστά ταυτόχρονα ευθεία παραβίαση του σκεπτικού και του διατακτικού των υπ’ αριθ. 1889-1891/2019 αποφάσεων Ολομέλεια ΣτΕ, τις οποίες η κυβέρνηση απαρέγκλιτα όφειλε να εφαρμόσει.
Ο ν. 4670/2020 «τιμωρεί» επίσης όσους έχουν περισσότερα από 40 χρόνια ασφαλιστικού βίου (ή 12.000 ΗΑ). Στην κατηγορία αυτή συνταξιούχων η «νόθευση» της ανταποδοτικότητας, κατά κραυγαλέα παράβαση των ανωτέρω αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ, γίνεται από το 41ο έτος ασφάλισης και πάνω. Με τον 4670/2020, τα ποσοστά αναπλήρωσης και το ύψος των συντάξεων:
α) παραμένουν τα ίδια για 30 χρόνια ασφάλισης (ή 9.000 ΗΑ),
β) αυξάνουν προοδευτικά από τα 31 έως τα 40 χρόνια ασφάλισης (ή 12.000 ΗΑ) και
γ) μειώνονται σε σχέση με τα αντίστοιχα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) από τα 41 χρόνια και πάνω.
Ανισότητες και αδικίες
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, η νέα «νόθα» ανταποδοτικότητα του νόμου Βρούτση 4670/2020 δημιουργεί ανισότητες και αδικίες για συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων και εν τέλει μείωση των συντάξεων. Αποκαλυπτικοί είναι οι πίνακες που επεξεργάστηκε η Επιστημονική Ομάδα της ΕΝΥΠΕΚΚ. Ειδικότερα:
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
| ΠΟΣΟΣΤΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ | |||
| ΕΤΗ | ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΥ | ΝΟΜΟΣ ΒΡΟΥΤΣΗ | ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ |
| 30 | 26,37 | 26,37 | 0,00% |
| 31 | 27,79 | 28,35 | 0,02% |
| 32 | 29,21 | 30,33 | 3,83% |
| 33 | 30,63 | 32,31 | 5,48% |
| 34 | 32,22 | 34,81 | 8,04% |
| 35 | 33,81 | 37,31 | 10,35% |
| 36 | 35,40 | 39,81 | 12,46% |
| 37 | 37,20 | 42,36 | 13,87% |
| 38 | 39,00 | 44,91 | 15,15% |
| 39 | 40,80 | 47,46 | 16,32% |
| 40 | 42,80 | 50,01 | 16,85% |
| 41 | 44,80 | 50,51 | 12,75% |
| 42 | 46,80 | 51,01 | 9,00% |
| 43 | 48,80 | 51,51 | 5,55% |
| 44 | 50,80 | 52,01 | 2,38% |
| 45 | 52,80 | 52,51 | -0,55% |
| 46 | 54,80 | 53,01 | -3,27% |
| 47 | 56,80 | 53,51 | -5,79% |
| 48 | 58,80 | 54,01 | -8,15% |
Από τον Πίνακα 1 προκύπτουν αβίαστα τα παρακάτω συμπεράσματα:
α) Μέχρι τα 30 έτη ασφάλισης, τα ποσοστά αναπλήρωσης και από τον νόμο Κατρούγκαλου και από τον νόμο Βρούτση παραμένουν τα ίδια,
β) Η ποσοστιαία μεταβολή των ποσοστών αναπλήρωσης για 31-40 έτη ασφάλισης βαίνει αυξανόμενη και μεγαλύτερη με τον νόμο Βρούτση,
γ) Τα ποσοστά αναπλήρωσης για 41-44 έτη ασφάλισης βαίνουν μειούμενα με τον νόμο Βρούτση, αντίθετα από τον νόμο Κατρούγκαλου και
δ) Για 45 και άνω έτη ασφάλισης, η ανταποδοτικότητα με τον νόμο Βρούτση είναι αρνητική και σε βάρος των ασφαλισμένων-συνταξιούχων με τα περισσότερα χρόνια ασφάλισης.
Έτσι:
– Με 30 έτη και 1 μήνα ασφάλισης, η ανταποδοτική σύνταξη θα αυξηθεί μόνο 0,2%
– Με 33 έτη ασφάλισης, η αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης θα είναι 5,5%
– Με 35 έτη ασφάλισης, η αύξηση θα είναι 10,4%
– Με 38 έτη ασφάλισης, η ανταποδοτική σύνταξη θα αυξηθεί κατά 15,2% και τέλος
– Με 40 έτη ασφάλισης, η ανταποδοτική σύνταξη θα αυξηθεί κατά 16,85%.
Επίσης πρέπει να επισημανθεί ότι:
– Με 36-40 έτη ασφάλισης, τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης θα έχουν προσαύξηση 2,55% ετησίως με τον νέο νόμο (4670/2020), ενώ είχαν 1,80% με τον προηγούμενο νόμο (4387/2016)
– Με 40 έτη και πάνω, η ετήσια προσαύξηση περιορίζεται στο 0,5% (ήταν 2% με τον ν. 4387/2016)
– Με 44 έτη και 9 μήνες ασφαλιστικού βίου, η αναπλήρωση και από τους δύο νόμους (ν. 4670/2020 και 4387/2016) είναι ίδια ακριβώς
– Με 44 έτη ασφάλισης και πάνω, τα ποσοστά αναπλήρωσης φθίνουν σε απόδοση με τον ν. 4670/2020 έναντι των παλαιών. Έτσι π.χ. με 45 έτη ασφάλισης, το νέο ποσοστό αναπλήρωσης ανέρχεται σε 52,51%, ενώ με τον ν. 4387/2016 ήταν 52,80%.
– Τέλος για τους στρατιωτικούς (των οποίων η σύνταξη υπολογίζεται διπλά από πτητικά και καταδυτικά εξάμηνα) θα χορηγείται προσαύξηση 2% από το 45ο έτος και μετά, προκειμένου να αντισταθμίσουν τη μεγαλύτερη αύξηση που έδινε ο ν. 4387/2016.
ΠΙΝΑΚΑΣ 2
| ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΜΕ 1.000€ ΣΥΝΤΑΞΗ | |||
| ΕΤΗ | ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΥ | ΝΟΜΟΣ ΒΡΟΥΤΣΗ | Μηνιαία διαφορά (σε €) |
| 30 | 647,70 | 647,70 | 0,00 |
| 31 | 661,90 | 667,50 | 5,60 |
| 32 | 676,10 | 687,30 | 11,20 |
| 33 | 690,30 | 707,10 | 16,80 |
| 34 | 706,20 | 732,10 | 25,90 |
| 35 | 722,10 | 757,10 | 35,00 |
| 36 | 738,00 | 782,10 | 44,10 |
| 37 | 756,00 | 807,60 | 51,60 |
| 38 | 774,00 | 833,10 | 59,10 |
| 39 | 792,00 | 858,60 | 66,60 |
| 40 | 812,00 | 884,10 | 72,10 |
| 41 | 832,00 | 889,10 | 57,10 |
| 42 | 852,00 | 894,10 | 42,10 |
| 43 | 872,00 | 899,10 | 27,10 |
| 44 | 892,00 | 904,10 | 12,10 |
| 45 | 912,00 | 909,10 | -2,90 |
| 46 | 932,00 | 914,10 | -17,90 |
| 47 | 952,00 | 919,10 | -32,90 |
| 48 | 972,00 | 924,10 | -47,90 |
Ο Πίνακας 2 επαληθεύει ό,τι και παραπάνω έχουμε υποστηρίξει και επιβεβαιώνει τη «νόθα», μη αμιγή και αρνητική εν τέλει ανταποδοτικότητα που εισήγαγε ο ισχύων νόμος Βρούτση 4670/2020.
ΠΙΝΑΚΑΣ 3
| ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΜΕ 2.000€ ΣΥΝΤΑΞΗ | |||
| ΕΤΗ | ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΥ | ΝΟΜΟΣ ΒΡΟΥΤΣΗ | Μηνιαία διαφορά (σε €) |
| 30 | 911,40 | 911,40 | 0,00 |
| 31 | 939,80 | 951,00 | 11,20 |
| 32 | 968,20 | 990,60 | 22,40 |
| 33 | 996,60 | 1030,20 | 33,60 |
| 34 | 1028,40 | 1080,20 | 51,80 |
| 35 | 1060,20 | 1130,20 | 70,00 |
| 36 | 1092,00 | 1180,20 | 88,20 |
| 37 | 1128,00 | 1231,20 | 103,20 |
| 38 | 1164,00 | 1282,20 | 118,20 |
| 39 | 1200,00 | 1333,20 | 133,20 |
| 40 | 1240,00 | 1384,20 | 144,20 |
| 41 | 1280,00 | 1394,20 | 114,20 |
| 42 | 1320,00 | 1404,20 | 84,20 |
| 43 | 1360,00 | 1414,20 | 54,20 |
| 44 | 1400,00 | 1424,20 | 24,20 |
| 45 | 1440,00 | 1434,20 | -5,80 |
| 46 | 1480,00 | 1444,20 | -35,80 |
| 47 | 1520,00 | 1454,20 | -65,80 |
| 48 | 1560,00 | 1464,20 | -95,80 |
Και με τα στοιχεία που προκύπτουν από τον Πίνακα 3 επαληθεύεται ό,τι ακριβώς και στον Πίνακα 2, δηλαδή η «νόθα» και μη αμιγής ανταποδοτικότητα του νόμου Βρούτση. Η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν εναρμονίστηκε με τις υπ’ αριθ. 1889-1891/2019 αποφάσεις Ολομέλειας του ΣτΕ και δεν θέσπισε αμιγή και γνήσια προοδευτική ανταποδοτικότητα ποσοστών αναπλήρωσης και συντάξεων, αλλά ψήφισε και τον νόμο Βρούτση 4670/2020 που ορίζει ποσοστά αναπλήρωσης «νόθας» ανταποδοτικότητας, όπως άλλωστε και ο νόμος Κατρούγκαλου. Γι’ αυτό έχουν ήδη ασκηθεί προσφυγές αμφισβήτησης και των νέων ποσοστών αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση.
Δυστυχώς, η σημερινή κυβέρνηση αντί να συμμορφωθεί πλήρως με τις υπ’ αριθ. 1889-1891/2019 αποφάσεις Ολομέλειας του ΣτΕ, που έκριναν αντισυνταγματικά τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016, προτίμησε να ακολουθήσει το δόγμα της Έκθεσης Πισσαρίδη (βλ. την από 24-11-2020 ανακοίνωση της ΕΝΥΠΕΚΚ).
Οι συνταξιούχοι, που με τις τρεις προηγούμενες μνημονιακές ασφαλιστικές «μεταρρυθμίσεις» απώλεσαν σχεδόν 120 δις ευρώ από την περιουσία τους (βλ. το από 22-4-2022 άρθρο στην Εφημερίδα Συνταξιούχων 60+), θα ανέμεναν περισσότερο σεβασμό, ειλικρίνεια και δικαιοσύνη.
- Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
