- Η πρόσληψη τακτικού προσωπικούμε σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στον δημόσιο τομέα μπορεί να πραγματοποιηθεί με γραπτό διαγωνισμό ή με καθορισμένη σειρά προτεραιότητας, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ
Της Μαργαρίτας Κάρδαρη*
Τις τελευταίες ημέρες είδαν το φως της δημοσιότητας σχόλια που αφορούν την σημαντική απόφαση του Αρείου Πάγου με αρ. 146/2023 που αφορά τις διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου συναπτόμενες με το Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τους λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Για το σχετικό θέμα αποφάνθηκε ο Άρειος Πάγος, έπειτα από αίτημα που είχε υποβληθεί το 2016 από συμβασιούχους εργαζόμενους στον τομέα της Εφορίας Προϊστορικών και Ιστορικών Αρχαιοτήτων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι Διαδοχικές συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου συναπτόμενες με το Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τους λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, υπό την ισχύ των διατάξεων του άρθρου 103 παρ. 7 και 8 του Συντάγματος (δηλαδή από την 17.04.2001 και εφεξής) δεν μπορούν, ούτε και με νόμο, να μετατραπούν σε συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας αόριστου χρόνου, έστω και αν καλύπτουν πάγιες και διαρκείς και όχι πρόσκαιρες ή απρόβλεπτες ανάγκες του φορέα, που προέβη στην πρόσληψη.
Υπό προϋποθέσεις οι συμβασιούχοι που συνάπτουν διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου αποκτούν το δικαίωμα, μετά τη λήξη ή την καταγγελία τους, να λάβουν τη νόμιμη αποζημίωση, ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας τους.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αναγνωρίζει την17η Απριλίου 2001, ημερομηνία που τροποποιήθηκε το σχετικό άρθρο του Συντάγματος (αρ. 103 παρ. 7 και 8)ως καθοριστική για την κρίση των συμβάσεων που συνάπτονται με το Δημόσιο με τα χαρακτηριστικά ή καλύτερα με τον χαρακτηρισμό ως συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τη μετατροπή τους σε αορίστου.
Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η πρόσληψη τακτικού προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στον δημόσιο τομέα μπορεί να πραγματοποιηθεί με γραπτό διαγωνισμό ή με καθορισμένησειρά προτεραιότητας, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Σε διαφορετική περίπτωση, το Δικαστήριο χαρακτηρίζει καταδικαστέες αυτές τις προσλήψεις που έγιναν χωρίς διαγωνισμούς, γιατί θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό η συγκεκριμένη διαδικασία λειτουργεί σε βάρος άλλων πολιτών, οι οποίοι έχουν τα προσόντα για να προσληφθούν στον δημόσιο τομέα, αλλά στερούνται αυτής της δυνατότητας, επειδή υπήρχαν ανανεώσεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου, ερήμην ΑΣΕΠ.
Εκτενής αναφορά
Στην παραπάνω απόφαση γίνεται εκτενής αναφορά και ανάλυση για το πότε έχουμε σύμβαση αορίστου χρόνου σύμφωνα με το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 648, 649, 669 και 672 του Α.Κ. Σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου υπάρχει όταν οι συμβαλλόμενοι δεν έχουν συμφωνήσει ορισμένη διάρκεια για την παροχή της εργασίας, ούτε η χρονική αυτή διάρκεια συνάγεται από το είδος και το σκοπό της εργασίας. Αντίθετα, η σύμβαση εργασίας είναι ορισμένου χρόνου όταν συνομολογείται η διάρκεια αυτής μέχρι ορισμένο χρονικό σημείο ή μέχρι την επέλευση ορισμένου μέλλοντος και βεβαίου γεγονότος ή την εκτέλεση ορισμένου έργου.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόσληψη τακτικούπροσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στον δημόσιο τομέα μπορεί να πραγματοποιηθεί με γραπτό διαγωνισμό ή με καθορισμένη σειρά προτεραιότητας, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Σε διαφορετική περίπτωση, το Δικαστήριο χαρακτηρίζει καταδικαστέες αυτές τις προσλήψεις που έγιναν χωρίς διαγωνισμούς.
Αξίζει να επισημανθεί ότι στον δημόσιο και στον ευρύτεροδημόσιο τομέα υπερβαίνουν τις 60.000 οι συμβασιούχοι αυτής της κατηγορίας και δεν αποκλείεται στο μέλλον να εγερθούν αποζημιώσεις σε βάρος του Δημοσίου σε κάθε περίπτωση που θα υπάρξει διακοπή της εργασιακής σχέσης και όχι νέα ανανέωση της σύμβασης, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε και ο γνωστός Δικηγόρος- Εργατολόγος κ. Αλέξης Μητρόπουλος
Κατά την προσωπική μας άποψη η απόφαση θα σταθεί εμπόδιο ώστε να μεταβληθούν οι συμβάσεις ορισμένου σε αορίστου χρόνου οι συναπτόμενες με το Δημόσιο συμβάσεις που εκκρεμούν σήμερα στα Πολιτικά Δικαστήρια ,είτε με τη μορφή ασφαλιστικών μέτρων, είτε στην εκδίκαση της αγωγής και σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας.
Πολύ δε περισσότερο θα υπάρχει αποθάρρυνση για έγερση τέτοιων απαιτήσεων στο μέλλον, ενώ πρέπει πλέον να επανέλθουμε στην νομιμότητα και να κρίνονται οι προσλήψεις στο Δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ
- Η Μαργαρίτα Κάρδαρη είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος