- Φόβοι για νέες ανατιμήσεις, ενώ οι πολίτες μειώνουν μέχρι και τις ολιγοήμερες διακοπές τους
Η συνεχιζόμενη άνοδος του πληθωρισμού προκαλεί τεράστιο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση, η οποία ανέμενε μία πρώτη αποκλιμάκωση τον Ιούνιο, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία όχι μόνο δεν ήρθε, αλλά πλέον ο πληθωρισμός κινείται με ταχύτητα 12%, που αποτελεί ρεκόρ σχεδόν 40 χρόνων.
Αυτή η νέα άνοδο του πληθωρισμού, όπως την ανακοίνωσε η Eurostat, σημαίνει ότι πρέπει να περιμένουμε περαιτέρω αύξηση των τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά και σε όλα τα αγαθά. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν πηγές της αγορά οι επιχειρήσεις έχουν έτοιμους νέους τιμοκαταλόγους με αυξήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 20% σε πολλά βασικά είδη διατροφής, όπως είναι το γάλα, τα κρέατα, τα αυγά, τα φρέσκα λαχανικά και φρούτα, αλλά και τα δημητριακά, το αλεύρι και τα βρώσιμα έλαια, που θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο του καλάθι του νοικοκυριού.
Με την τιμή του φυσικού αερίου να έχει αυξηθεί τον Ιούνιο πάνω από 50%, τη χονδρική τιμή ρεύματος να κινείται σταθερά σε υψηλά επίπεδα και τις ανατιμήσεις στην αγορά να σαρώνουν, τα νοικοκυριά είναι αντιμέτωπα με ένα πληθωριστικό κοκτέιλ, που ροκανίζει τα εισοδήματά τους.
Καμπανάκι από το ΚΕΠΕ
Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών), ο πληθωρισμός αποτελεί έναν από τους τρεις κινδύνους που απειλούν την οικονομία. Όπως αναφέρει, «όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο περισσότερο θα αυξάνεται ο πληθωρισμός. Και όσο περισσότερο παραμένει ο πληθωρισμός, τόσο περισσότερο θα ροκανίζει το εισόδημα των νοικοκυριών, θα χτυπάει ιδιαίτερα τους μισθωτούς και συνταξιούχους και θα δίνει τη δυνατότητα σε κερδοσκόπους να θησαυρίζουν σε βάρος του κοινωνικού συνόλου». Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ, τα νοικοκυριά που βρίσκονται χαμηλότερα στην εισοδηματική ή καταναλωτική κατανομή κατά κανόνα αντιμετωπίζουν υψηλότερο πληθωρισμό από τα νοικοκυριά που βρίσκονται στα υψηλότερα δεκατημόρια. Επομένως, η αύξηση των τιμών θα έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση των πληθωριστικών διαφορών μεταξύ των διαφορετικών ομάδων νοικοκυριών, κάτι που, όπως σημειώνει το ΚΕΠΕ, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη χάραξη των μέτρων στήριξης.
Το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να προχωρήσει σε νέα αναθεώρηση του πληθωρισμού πέριξ του 7% για το σύνολο του 2022. Πριν από δύο μήνες, στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οικονομικό επιτελείο είχε αναθεωρήσει προς τα πάνω την εκτίμησή του για τον πληθωρισμό στο 5,6%, που αποδεικνύεται πολύ χαμηλός. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε δηλώσεις του εκτίμησε ότι ο τιμάριθμος θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται το 2023, ενώ σε επίπεδο ευρωζώνης θα επιστρέψει στη «ζώνη» του 2% το 2024. Στην Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2021-2022, ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,6% το 2022, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024.
Όνειρο οι διακοπές
Καταναλωτικά αγαθά και διακοπές είναι τα πρώτα έξοδα που έχουν περιορίσει τα νοικοκυριά λόγω των αυξήσεων με έναν στους πέντε να εμφανίζεται ότι έχει περιορίσει την αγορά καταναλωτικών αγαθών και σχεδόν έναν στους δύο να δηλώνει ότι θα κάνει μειωμένες διακοπές εφέτος, κυρίως λόγω οικονομικών δυσκολιών.
Αυτά προκύπτουν από τη νέα έρευνα της Pulse RC για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών που διεξήχθη στην Αττική, από τις 22 έως τις 24 Ιουνίου και αναδεικνύει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξαιτίας του κύματος ακρίβειας.
Στο μεταξύ σε άλλη έρευνα φαίνεται ότι οι καταναλωτές για να αντιμετωπίσουν το κύμα ακρίβειας έχουν κάνεις τροφή στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία να σημειωθεί ότι αναλογικά έχουν αυξηθεί περισσότερο από ότι τα επώνυμα προϊόντα. Κι όμως ακόμη κι έτσι εξακολουθούν να παραμένουν φθηνότερα. Έτσι τα νοικοκυριά εξοικονομούν χρήματα, ώστε να βγει ο μήνας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας παρουσιάζουν ανάπτυξη 9% από την αρχή του έτους και το μερίδιο τους στην αγορά βρίσκεται στο όντως πολύ υψηλό 16%. Οι κύριες κατηγορίες με αύξηση των πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας εξακολουθούν να είναι τρόφιμα (όσπρια, ζυμαρικά κ.ά) αλλά και τα προϊόντα οικιακής φροντίδας (χαρτί κουζίνας, καθαριστικά κ.α.).
Πάντως σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας «παραμένουν ακόμα μακριά και χαμηλότερα από τους μέσους όρους της δύσης», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, Λευτέρης Κιοσές.
