• Η Κυβέρνηση έχει ως προτεραιότητα την εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για τη μακροχρόνια φροντίδα
Του Γιώργου Σταμάτη*
Η δημιουργία ενός οργανωμένου πλαισίου μακροχρόνιας φροντίδας για τα άτομα τρίτης ηλικίας συνιστά διεθνώς ένα διαχρονικό πρόταγμα. Το Διεθνές Σχέδιο Δράσης της Μαδρίτης για τη Γήρανση θέτει για πρώτη φορά στο επίκεντρο της ατζέντας την εξασφάλιση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος ως βασικό δικαίωμα για τους ηλικιωμένους, σηματοδοτώντας την ανάγκη οι κοινωνίες να επαναπροσανατολίσουν τους τρόπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν και φροντίζουν τους ηλικιωμένους πολίτες τους.
Η νέα δημογραφική συνθήκη, η πανδημία αλλά και η αλλαγή του μοντέλου διαβίωσης στην οικογένεια έχουν οδηγήσει σε μια μεγαλύτερη ζήτηση υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το 2020 υιοθετήθηκε από την Γενική Συνέλευση του ΠΟΥ η Δεκαετία Υγιούς Γήρανσης των ΗΕ, η οποία καλεί όλες τις χώρες σε συνεργατικές δράσεις για τη βελτίωση της ζωής των ηλικιωμένων. Το όραμα της δεκαετίας συμπυκνώνεται σε έναν κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι μπορούμε να ζήσουμε μακρά και υγιή ζωή και αναδεικνύει μεταξύ άλλων την ανάγκη για ανθρωποκεντρική, ολοκληρωμένη και προσβάσιμη μακροχρόνια φροντίδα για τα άτομα της τρίτης ηλικίας που τη χρειάζονται. Η 5η Υπουργική Διάσκεψη για τη Γήρανση, που διεξήχθη στη Ρώμη τον Ιούνιο του 2022, δίνει έμφαση στις σύγχρονες προκλήσεις, εστιάζοντας στην περαιτέρω ανάπτυξη ποιοτικών υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας χωρίς διακρίσεις, αναγνωρίζοντας ότι συμβάλλουν ουσιωδώς στην άμβλυνση των σωρευτικών ανισοτήτων και την πρόληψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού των ηλικιωμένων.
Από πού παρέχεται
Η κατ’ οίκον φροντίδα συνήθως παρέχεται είτε από επαγγελματίες φροντιστές, είτε από μέλη των οικογενειών των ατόμων που χρήζουν φροντίδας.
Επενδύοντας σε υψηλής ποιότητας και οικονομικά προσιτή μακροχρόνια φροντίδα, ενδυναμώνουμε τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, να διατηρήσουν την αυτονομία τους και να ζουν με αξιοπρέπεια και ασφάλεια, με βάση τις ανάγκες και τις επιλογές τους. Η μακροχρόνια φροντίδα ενισχύει τη διαβίωση στην κοινότητα έναντι της διαβίωσης σε δομές κλειστής περίθαλψης και πρέπει να παρέχεται από ένα οργανωμένο πλέγμα διασυνδεδεμένων υπηρεσιών, συνδυάζοντας τις υπηρεσίες στην κοινότητα με εξατομικευμένη κατ’ οίκον υποστήριξη των αποδεκτών για την κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών.
Οι πολιτικές ενεργού και υγιούς γήρανσης, η έγκαιρη παρέμβαση, η προαγωγή της δημόσιας υγείας και η πρόληψη ασθενειών, μπορούν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά την υγιή διαβίωση των ηλικιωμένων και να επιβραδύνουν την έναρξη της φροντίδας ή να μειώσουν την έκταση και τη συχνότητα της. Όπως και η ποιοτική φροντίδα μπορεί να καθυστερήσει ή και να αποτρέψει την εμφάνιση προβλημάτων σωματικής και ψυχικής υγείας.
Στην κατεύθυνση αυτήν, δημοσιεύτηκε το Σεπτέμβριο του 2022 η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Μακροχρόνια Φροντίδα, η οποία εστιάζει στην υιοθέτηση εκ μέρους των κρατών μελών της ΕΕ προσβάσιμων, προσιτών και ποιοτικών υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας και στην ανάγκη βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και εκπαίδευσης των φροντιστών. Η στρατηγική διαπνέεται από τις σύγχρονες προσεγγίσεις για τη φροντίδα που δίνουν έμφαση στην αυτονομία και τον αυτοπροσδιορισμό των ωφελουμένων, προκρίνοντας τη διαβίωση στην κοινότητα και την ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία. Έτσι, ενισχύεται η κοινωνική και η οικογενειακή συνοχή.
Η Κυβέρνηση, στο πλαίσιο εναρμόνισης και με τη σύσταση της ΕΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτική μακροχρόνια φροντίδα των Ευρωπαίων πολιτών που τη χρειάζονται, έχει ως προτεραιότητα την εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για τη μακροχρόνια φροντίδα, έχοντας συστήσει για το σκοπό αυτό αντίστοιχη διυπουργική ομάδα εργασίας.
Ο εκσυγχρονισμός
Το στρατηγικό αυτό πλαίσιο πρέπει να εδράζεται σε μια συνεκτική προσέγγιση, στοχεύοντας στη στήριξη και εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας και τη διασφάλιση υγιούς και ενεργού γήρανσης. Υπό αυτό το πρίσμα, θα μπορούσαν να προβλεφθούν πολιτικές, όπως Εθνικό σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης αναφορών για κακοποίηση ηλικιωμένων, θέσπιση πλαισίου προτύπων ποιότητας για την παροχή φροντίδας, καθώς και δημιουργία κινητών μονάδων παροχής φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα αυξημένης ευαλωτότητας ή που ζουν σε απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές.
Βασική μας στόχευση είναι η οικοδόμηση μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας, με ορατότητα, ευημερία και φροντίδα για όλους τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας, χωρίς αποκλεισμούς.
• Ο Γιώργος Σταμάτης είναι Βουλευτής Επικρατεία2ς της Ν.Δ.
