10 συν 1 σημεία στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο

Τι προβλέπει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να εισαχθεί στις επιτροπές της Βουλής; Είναι το άθροισμα των παρεμβάσεων που είχε ήδη εξαγγείλει τον Υπουργείο Εργασίας για διάφορα ασφαλιστικά ζητήματα , των εξαγγελιών του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για συνταξιούχους και μισθωτούς και της «αχρείαστης» αύξησης των ορίων ηλικίας των δημοσίων υπαλλήλων.

1. Μείωση του χρονικού διαστήματος παραγραφής οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία από 20 έτη σε 10 έτη. Η παρέμβαση αυτή έρχεται σε συμμόρφωση με την σχετική απόφαση του ΣτΕ και προβλέπει ότι σε περίπτωση που οφειλές βεβαιώνονται 10 έτη μετά την γέννηση τους παραγράφονται. Επίσης παραγράφονται και οφειλές που αποδεδειγμένα δεν αναζητήθηκαν για διάστημα περισσότερο από 10 έτη. Μάλιστα από 1-1-2026 το χρονικό διάστημα παραγραφής οφειλών θα είναι 5 έτη όπως συμβαίνει και με τις φορολογικές οφειλές.
2. Πάγια ρύθμιση οφειλών σε 24 δόσεις από 12 δόσεις που ισχύει σήμερα . Προφανώς η διάταξη αυτή είναι καλύτερη από την προηγούμενη αλλά επ’ ουδενί δεν λύνει το πρόβλημα των ασφαλιστικών υποχρεώσεων των επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων . Μετά την τριετία διαδοχικών κρίσεων, αρχικά υγειονομικής και μετά ενεργειακής κρίσης, είναι απαραίτητη για γενναία ρύθμιση 120 δόσεων με επανυπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών και «κούρεμα» μέρους του κεφαλαίου της ασφαλιστικής οφειλής. Ειδικά για όσους είχαν ρύθμιση του ν.4611/2019 και την απώλεσαν μέσα στην κρίση, πρέπει να δοθεί δυνατότητα επανόδου στην ρύθμιση με τους ίδιου όρους.
3. Σύνταξη σε επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες και ναυτικούς ακόμα και με ποσοστό αναπηρίας 50%, όπως ισχύει για μισθωτούς του τέως ΙΚΑ. Σημαντική παρέμβαση που αποδέχεται ένα πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος και επιτέλους θεσπίζει ενιαίους κανόνες χορήγησης αναπηρικών συντάξεων σε όλους τους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ. Αρκετοί ανάπηροι συμπολίτες μας θα μπορέσουν να λάβουν με τον τρόπο αυτό, έστω και μειωμένη κατά 50%, αναπηρική σύνταξη.
4. Επέκταση της δυνατότητας εξαγοράς 5ετίας στο σύνολο των ένστολων, προκειμένου να μπορούν να συμπληρώσουν πιο γρήγορα την απαιτούμενη 40ετία για να λάβουν σύνταξη. Θα πρέπει να δοθεί η ίδια δυνατότητα και στο προσωπικών των σωφρονιστικών ιδρυμάτων που απασχολείται στην εσωτερική και εξωτερική φύλαξη.
5. Kαταργείται η μη ανταποδοτική εισφορά 1% του ΤΠΔΥ στους δημοσίους υπαλλήλους με παράλληλη αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος τους. Η ελάφρυνση αυτή συνεπάγεται αύξησης από 10 έως και 20 ευρώ ανάλογα τον κλάδο και τον βαθμό του δημοσίου υπαλλήλου.
6. 6. Θεσπίζεται πλαφόν 1.382,40 ευρώ στις επικουρικές συντάξεις
7. Παύει υπό όρους η ποινική δίωξη οφειλετών που τηρούν ρύθμιση του ΕΦΚΑ.
8. Επεκτείνεται από 6 σε 9 μήνες η άδεια μητρότητας. Κατά τη διάρκεια της ως άνω ειδικής άδειας ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως αυτός κάθε φορά καθορίζεται, καθώς και αναλογία Δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον κλάδο σύνταξης του ΕΦΚΑ. Η ΔΥΠΑ υποχρεούται να αποδίδει τις προβλεπόμενες εισφορές για τον κλάδο σύνταξης, παρακρατώντας την προβλεπόμενη εργατική εισφορά που βαρύνει τον εργαζόμενο μαζί με την εργοδοτική εισφορά που βαρύνει την ΔΥΠΑ.
9. Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών από το κράτος κατά 40% σε όσες επιχειρήσεις μετατρέψουν υφιστάμενη θέση εργασίας από μερικής απασχόλησης σε πλήρους απασχόλησης. Αφορά συμβάσεις που ήταν ενεργές έως 9-9-2022 και μετατρέπονται σε πλήρους απασχόλησης χωρίς η επιχείρηση να μειώσει προσωπικό. Είναι ένα μέτρο που αποσκοπεί στην παροχή κινήτρων για μείωση της υποδηλωμένης εργασίας.
10. Αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για όσους δημοσίους υπαλλήλους συμπληρώνουν το όριο ηλικίας της μειωμένης σύνταξης από 1-1-2023 και μετά. Διατηρούν το δικαίωμα αποχώρησης τους οποτεδήποτε, οι δημόσιοι υπάλληλοι που συμπληρώνουν το όριο ηλικίας της μειωμένης σύνταξης έως την 31-12-2022.

Ανατροπή στα σχέδια

Το ζήτημα αφορά όλους του δημοσίους υπαλλήλους που με πραγματικό χρόνο ή με εξαγορά πλασματικών ετών τέκνων, στρατού και σπουδών συμπλήρωνα 25ετία έως το 2012. Ειδικά οι γυναίκες που συμπλήρωναν 25ετία στην κοινωνική ασφάλιση με εξαγορά τέκνων κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 55 έτη.

Άνδρες και γυναίκες που συμπλήρωναν με εξαγορά έως και 4 ετών από στρατό και σπουδές και εξαγορά τέκνων χωρίς πλαφόν, κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 56 έτη . Άνδρες και γυναίκες που συμπλήρωναν με εξαγορά έως και 5 ετών από στρατό και σπουδές και εξαγορά τέκνων χωρίς πλαφόν, κατοχύρωναν μειωμένη σύνταξη στα 58 έτη .

Η ανατροπή τελικά θα αφορά όσους- όσες ασφαλισμένους- ές συμπληρώνουν τα ανωτέρω όρια μετά την 1^η -1^ου -2023. Το νέο ηλικιακό όριο για αυτές τις κατηγορίες για μειωμένη σύνταξη θα είναι το 62^ο .

Παράλληλα με το νομοσχέδιο γίνονται νομός του κράτους οι εξαγγελίες για την επιταγή ακρίβειας των χαμηλοσυνταξιούχων , αναπήρων και μακροχροχρόνια ανέργων. Θα λάβουν 250 ευρώ  χαμηλοσυνταξιούχοι με ετήσιο εισόδημα 9600 ευρώ και οικογενειακό εισόδημα 16.800 ευρώ και αντικειμενική αξία 300.000 ευρώ, 100.000 μακροχρόνια άνεργοι από 12 έως 24 μήνες που δεν είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.600 ευρώ και ετήσιο οικογενειακό έως 16.800,  172.000 δικαιούχοι αναπηρικού επιδόματος  από τον ΟΠΕΚΑ, 800.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ, θα λάβουν αυξημένο επίδομα κατά 50%, 225.000 δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος που θα λάβουν διπλή δόση τον Δεκέμβριο και  35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ.

• Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος