- Οι αυξήσεις του Ιανουαρίου, τα αναδρομικά δώρα και σε ποιους τελικά θα δοθούν, αλλά και οι εκκρεμείς συντάξεις στο μικροσκόπιο
Του Γεώργιου Σπ. Κουτρουμάνη
Μπαίνουμε σιγά- σιγά στην τελική ευθεία για τις πολιτικές οι οποίες θα ασκηθούν και τα μέτρα που θα ληφθούν κυρίως από 1/1/2023 στον οικονομικό τομέα. Μεταξύ αυτών σημαντικής σημασίας είναι οι αποφάσεις που αφορούν σε 2.500.000 περίπου συνταξιούχους.
Τρία είναι τα βασικά θέματα στα οποία η Κυβέρνηση καλείται να δώσει απαντήσεις , μερικές από τις οποίες ενδεχόμενα να υπάρξουν , μέσα από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη.
Πρώτον, οι αυξήσεις που αναμένονται στις συντάξεις από 1/1/2023.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εξαγγελίες οι αυξήσεις θα κυμανθούν κοντά στο 5% , χωρίς να αποκλείεται να φθάσουν ακόμη και στο 6%.
Ποιους όμως θα αφορούν αυτές οι αυξήσεις; Στην περίπτωση που εφαρμοστούν κατά γράμμα οι διατάξεις των νόμων 4387/2016 και 4670/2020 , μόνο τέσσερις στους 10 συνταξιούχους θα δουν μια τέτοια αύξηση. Οι υπόλοιποι ή θα έχουν μια μικρότερη αύξηση, στην καλύτερη περίπτωση ή δεν θα έχουν καμιά αύξηση. Ο λόγος που δεν θα έχουν αύξηση ή θα είναι πολύ μικρή, είναι η λεγόμενη προσωπική διαφορά η οποία θα απορροφήσει την όποια αύξηση.
Ωστόσο είναι δεδομένο και αυτό το γνωρίζουν πολύ περισσότερο οι ίδιοι οι συνταξιούχοι, ότι το πραγματικό τους εισόδημα έχει υποστεί μια μεγάλη μείωση , ακόμη μεγαλύτερη τον τελευταίο χρόνο, λόγω του μεγάλου πληθωρισμού και της δραματικής αύξησης των τιμών. Το βιοτικό επίπεδο όλων των πολιτών βέβαια, αλλά και των συνταξιούχων , έχει επιδεινωθεί σημαντικά.
Άρα το ερώτημα είναι εάν είναι στις προθέσεις της Κυβέρνησης να καλύψει μέσα από τις αυξήσεις των συντάξεων , ένα έστω μέρος των απωλειών , για το σύνολο των συνταξιούχων προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα διεύρυνσης της φτώχειαςκαι περαιτέρω υποβάθμισης του βιοτικού τους επιπέδου.
Τα αναδρομικά
Δεύτερο μεγάλο θέμα αποτελούν τα αναδρομικά από τις περικοπές των συντάξεων μετά και την τελευταία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Είναι προφανές ότι αυτή η εκκρεμότητα θα πρέπει να κλείσει με κυβερνητική πρωτοβουλία και πολιτική απόφαση. Μια απόφαση που δεν θα αφήνει ουρές για συνέχιση των προσφυγών στα δικαστήρια κάτι που επιβαρύνει τους συνταξιούχους αλλά και τις δικαστικές αρχές. Μια απόφαση που ούτως ή άλλως οδηγεί στην επιστροφή μικρού μέρους από τις περικοπές με δεδομένο ότι περιορίζει τις διεκδικήσεις στο 11μηνο από Ιούνιο του 2015 μέχρι Μάιο του 2016. Δεν μπορεί κανένας να υποτιμήσει το κόστος για το Δημόσιο που δεν φαίνεται βέβαια να ξεπερνάει τα 1,5 δις ευρώ, αλλά έστω και με τμηματική καταβολή θα πρέπει να κλείσει το θέμα της καταβολής των αναδρομικών για όλους τους συνταξιούχους. Όχι μόνο για εκείνους που προσέφυγαν στα δικαστήρια , αλλά και για όσους πίστεψαν στις παροτρύνσεις των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων να μην τρέχουν στα δικαστήρια , αφού οι όποιες αποφάσεις θα γίνουν σεβαστές και θα υλοποιηθούν για όλους, όπως έλεγαν.
Τρίτο επίσης σημαντικό θέμα είναι οι εκκρεμότητες στην έκδοση των αποφάσεων συνταξιοδότησης. Ο ΕΦΚΑ εδώ και 2 μήνες περίπου έχει ξεκινήσει την εφαρμογή του νόμου 4921/2022 για τη γρήγορη απονομή των συντάξεων με τη λεγόμενη fasttrakδιαδικασία. Είναι αλήθεια ότι σε αρκετές περιπτώσεις η έκδοση των αποφάσεων έχει επιταχυνθεί. Όπως είναι επίσης αλήθεια ότι σε πολλές περιπτώσεις οι καθυστερήσεις παραμένουν και διευρύνονται ενώ υπάρχουν αρκετά λάθη και λειψές αποφάσεις.
Ένα λοιπόν φιλόδοξο πρόγραμμα φαίνεται να μην αποδίδει τα αναμενόμενα και θα πρέπει να γίνει οπωσδήποτε επανασχεδιασμός.
Δεν μπορεί να θεωρείται ότι βγήκε η απόφαση και την καταγράψαμε στην διαγραφή της από τις εκκρεμότητες , όταν η απόφαση δεν περιλαμβάνει τη διαδοχική ασφάλιση, τα πλασματικά έτη, το συνολικό χρόνο ασφάλισης , την παράλληλη ασφάλιση. Δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι τελειώσαμε όταν μεγάλο μέρος των αποφάσεων για πάνω από το 50% των νέων συνταξιούχων αναφέρουν ποσά σύνταξης χαμηλότερα ακόμη και από εκείνα της προσωρινής σύνταξης. Και το ερώτημα είναι πότε θα ολοκληρωθεί η διαδικασία για να καταβληθεί στο συνταξιούχο αυτό που δικαιούται;
Όλα αυτά λοιπόν είναι σοβαρά ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να υπάρξουν απαντήσεις το συντομότερο δυνατόν.
- Ο Γεώργιος Σπ. Κουτρουμάνης είναι πρώην Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
