⦁ Οι σημαντικές αλλαγές μετά τον Ν 4387/2016 και 4611/2019
Στο κοινωνικοασφαλιστικό δίκαιο για να εξετάσουμε αρχικά σε ποιες διατάξεις θα ανατρέξουμε εξετάζουμε το νομικό καθεστώς που ισχύει κατά το χρόνο επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου , δηλαδή του κοινωνικού εκείνου γεγονότος που γεννά την ανάγκη για παροχές .Στην ενότητα που αναλύουμε ο ασφαλιστικός κίνδυνος που θα εξετασθεί είναι ο θάνατος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου.
Σε μια προσπάθεια να καταγραφούν όσο το δυνατόν πιο κατανοητά και ορθά οι έννομες συνέπειες και τα δικαιώματα των συγγενών θα ξεκινήσουμε την ανάλυση χωρίζοντας την ύλη σε σχετικές ενότητες.
Α) Για να απονεμηθεί σύνταξη λόγω θανάτου όταν ο θανών ή η θανούσα ήταν ασφαλισμένη και όχι συνταξιούχος, θα πρέπει να είχε πραγματοποιήσει ή 4500 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε ή 1500 εκ των οποίων 600 τα τελευταία πέντε έτη πριν το θάνατο.
Β) Δικαιούχοι είναι οι επιζώντες σύζυγοι, τα έτερα μέρη του συμφώνου συμβίωσης, οι διαζευγμένοι ανεξάρτητα από την ηλικία τους και τα τέκνα νόμιμα, νομιμοποιημένα και υιοθετηθέντα μέχρι το 24 έτος της ηλικίας τους ανεξάρτητα αν σπουδάζουν ή εργάζονται με την προϋπόθεση να είναι άγαμα. Για το σύζυγο η το έτερο μέλος του συμφώνου συμβίωσης η διάταξη καθορίζει να έχει διαρκέσει ο γάμος τρία (3) έτη, ενώ για τον διαζευγμένο σύζυγο, η διάταξη καθορίζει ότι πρέπει να ελάμβανε διατροφή μέχρι την ημέρα του θανάτου με δικαστική απόφαση ή ιδιωτικό έγγραφο, ενώ, τίθενται και εισοδηματικά κριτήρια.
Γ) Κατώτατο και ανώτατο όριο σύνταξης αιτία θανάτου
Το συνολικό ποσό της κατά μεταβίβαση σύνταξης του επιζώντος συζύγου και των τέκνων σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος.. Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των δεκαπέντε (15) ετών, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των τριακοσίων εξήντα (360) ευρώ προστιθέμενης της αύξησης από 01/01/2023 του 7,75%.
Σε περίπτωση ύπαρξης δικαιοδόχων τέκνων, το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούνται όλα τα δικαιοδόχα τέκνα υπολογίζεται, αντίστοιχα, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης. Σε καμία περίπτωση το άθροισμα του ποσού της σύνταξης των δικαιοδόχων τέκνων δεν μπορεί να υπολείπεται των 360 ευρώ.
Σε περίπτωση σύνταξης αιτία θανάτου λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το ποσό του κατώτατου ορίου για τη σύνταξη του θανόντος ανέρχεται σε 768€ και προστίθεται η κάθε αύξηση τα οποία επιμερίζονται στους δικαιούχους
Δ) Ποσοστά δικαιούχων
Για τον επιζώντα σύζυγο/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης το ποσοστό της σύνταξης που δικαιούται καθορίζεται στο 70% επί του ποσού της σύνταξης το οποίο δικαιούτο ή είχε χορηγηθεί σε σύζυγο που απεβίωσε.
Τα ποσοστά των τέκνων δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 30% της σύνταξης που δικαιούτο ή που είχε χορηγηθεί σε σύζυγο που απεβίωσε. Μετά τη συμπλήρωση τριών (3) ετών, αν ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος, εργάζονται ή αυτοαπασχολούνται ή λαμβάνουν σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, χορηγείται το πενήντα τοις εκατό (50%) της σύνταξής τους λόγω θανάτου
Κατά τη συμπλήρωση της τριετίας ο επιζών σύζυγος πρέπει να δηλώνει στην Υπηρεσία από την οποία συνταξιοδοτείται ,αν εργάζεται ή συνταξιοδοτείται από δικό του/ης δικαίωμα η παραμένει χήρος /α σε διαφορετική περίπτωση η σύνταξη μπορεί να μειωθεί ή και να σταματήσει να καταβάλλεται .
Τέλος τονίζουμε ότι αν ο/η θανών/ουσα σύζυγος ήταν συνταξιούχος η σύνταξη καταβάλλεται αυτόματα μετά την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης στην σχετική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ ενώ θα υποβάλλεται και ηλεκτρονική αίτηση για μεταβίβαση της επικουρικής σύνταξης αν ο θανών /η θανούσα εδικαούτο.
,
