Της Αγγελικής Α. Μητροπούλου
Με το φορολογικό νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση και βρίσκεται υπό δημόσια διαβούλευση, προβλέπονται δύο (2) επιδόματα:
-το «Επίδομα Προσωπικής Διαφοράς» (άρθρο 16) στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά και
-το «Επίδομα Ευάλωτων Νοικοκυριών» (άρθρο 17) σε τέσσερις (4) κοινωνικές κατηγορίες με χαμηλό εισόδημα.
Επίσης ρυθμίζεται και το ζήτημα της φορολόγησης των φιλοδωρημάτων (άρθρο 5) που απασχολεί πολλές κατηγορίες εργαζομένων.
Η Επιστημονική Ομάδα της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), με επικεφαλής την Αγγελική Μητροπούλου (Διδάκτωρ-Δικηγόρος), μετά από τη μελέτη τού φορολογικού νομοσχεδίου, απαντά στις συχνότερες ερωτήσεις για την καλύτερη κατανόηση των προβλεπομένων ρυθμίσεων.
1ον) Το Επίδομα Προσωπικής Διαφοράς σε πέντε (5) ερωταπαντήσεις
Α) Ποιοί συνταξιούχοι δικαιούνται το «επίδομα προσωπικής διαφοράς»;
Το «επίδομα προσωπικής διαφοράς» ή «οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων Δεκεμβρίου 2024» δικαιούνται οι συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ που:
α)έλαβαν κύρια σύνταξη γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου και τον Νοέμβριο 2024,
β)έχουν προσωπική διαφορά πάνω από δέκα (10) ευρώ και
γ)λαμβάνουν σύνταξη ή συντάξεις έως 1.600 ευρώ (συνολικό καθαρό ποσό προ φόρου).
Β) Ποιό είναι το ύψος του «επιδόματος προσωπικής διαφοράς»;
Το επίδομα προσωπικής διαφοράς ανέρχεται:
α)σε 200 ευρώ για τους συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ που τον Νοέμβριο 2024 έλαβαν κύρια σύνταξη έως 700 ευρώ (συνολικό καθαρό ποσό προ φόρου),
β)σε 150 ευρώ για τους συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ που τον Νοέμβριο 2024 έλαβαν κύρια σύνταξη από 700,01 έως 1.100 ευρώ (συνολικό καθαρό ποσό προ φόρου) και
γ)σε 100 ευρώ για τους συνταξιούχους του e-ΕΦΚΑ που τον Νοέμβριο 2024 έλαβαν κύρια σύνταξη από 1.100,1 έως 1.600 ευρώ (συνολικό καθαρό ποσό προ φόρου).
Γ) Πότε θα καταβληθεί το επίδομα προσωπικής διαφοράς;
Το ποσό τού επιδόματος της προσωπικής διαφοράς θα έχει καταβληθεί μέχρι 31-12-2024 στους λογαριασμούς των δικαιούχων, πιθανότατα στις 23-12-2024.
Δ) Κινδυνεύει το επίδομα να φορολογηθεί ή να κατασχεθεί ή να δεσμευτεί από τρίτους;
Το επίδομα προσωπικής διαφοράς είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης. Δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα, τα Ασφαλιστικά Ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Επίσης, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-ΕΦΚΑ.
Ε) Ποιός επιβαρύνεται από τη χορήγηση του επιδόματος;
Η χορήγηση του επιδόματος προσωπικής διαφοράς επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του e-ΕΦΚΑ με τη χρήση των ταμειακών διαθεσίμων του.
2ον) Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ευάλωτων (ΕΚΑΕ) σε έξι (6) ερωταπαντήσεις
Α) Ποιες κοινωνικές κατηγορίες δικαιούνται το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ευάλωτων (ΕΚΑΕ);
Σύμφωνα με το άρθρο 17 του φορολογικού νομοσχεδίου το ΕΚΑΕ δικαιούνται:
α) Τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑμΕΑ) του ΟΠΕΚΑ και του e-ΕΦΚΑ
β) Οι δικαιούχοι σύνταξης ανασφαλίστων υπερηλίκων (ν. 1296/1982) και του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων (άρθρο 93 ν. 4387/2016)
γ) Οι δικαιούχοι του επιδόματος τέκνου του ΟΠΕΚΑ (άρθρο 214 ν. 4512/2018)
δ) Οι δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος οι οποίοι λαμβάνουν προσαύξηση 50% της μηνιαίας εισοδηματικής ενίσχυσης, ήτοι εκατό (100) ευρώ.
Β) Πότε θα καταβληθεί το ΕΚΑΕ στους δικαιούχους;
Μέχρι 31-12-2024 καταβάλλεται εφάπαξ οικονομική ενίσχυση ύψους 200 ευρώ, πιθανότατα στις 20-12-2024.
Γ) Περιλαμβάνονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι στη συγκεκριμένη παροχή;
Όχι, δεν περιλαμβάνονται στις κοινωνικές κατηγορίες δικαιούχων.
Δ) Περιλαμβάνονται οι μακροχρόνια άνεργοι στη συγκεκριμένη παροχή;
Όχι, δεν περιλαμβάνονται στις κοινωνικές κατηγορίες δικαιούχων.
Ε) Κινδυνεύει το επίδομα να φορολογηθεί ή να κατασχεθεί ή να δεσμευτεί από τρίτους;
Όχι. Σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 17, η συγκεκριμένη οικονομική ενίσχυση καθώς και οι προσαυξήσεις των παροχών είναι αφορολόγητες και ακατάσχετες στα χέρια του δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης. Δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και στο Δημόσιο εν γένει, στα ΝΠΔΔ, στους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα, τα Ασφαλιστικά Ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
ΣΤ) Ποιός επιβαρύνεται από την καταβολή του ΕΚΑΕ;
Η καταβολή του ΕΚΑΕ επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, ανεξαρτήτως αν χορηγείται από τον ΟΠΕΚΑ, τον ΕΦΚΑ ή το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
3ον) Η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων από 1-11-2024 σε τέσσερις (4) ερωταπαντήσεις
Α) Θα φορολογούνται τα «νομοθετημένα» φιλοδωρήματα;
Βεβαίως. Τα «νομοθετημένα» φιλοδωρήματα θα φορολογούνται και θα εισφοροδοτούνται από το πρώτο ευρώ, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Β) Θα φορολογούνται τα «προαιρετικά» ή «εξ ελευθεριότητος» φιλοδωρήματα;
Θα είναι αφορολόγητα μέχρι του ποσού των τριακοσίων (300) ευρώ τον μήνα και θα φορολογούνται από το ποσό των 301 ευρώ και πάνω.
Γ) Θα παρακρατούνται εισφορές για τα προαιρετικά ή εξ ελευθεριότητας φιλοδωρήματα;
Όχι, δεν θα παρακρατούνται εισφορές ανεξαρτήτως του συνολικού ύψους των φιλοδωρημάτων.
Δ) Τί θα συμβαίνει σε περίπτωση μείωσης των μηνιαίων τακτικών αποδοχών τού εργαζομένου με ταυτόχρονη αύξηση των ποσών από φιλοδωρήματα;
Στην περίπτωση αυτή θα επιβάλλεται στην επιχείρηση πρόστιμο που ανέρχεται σε ποσοστό 22% επί του ποσού απομείωσης των τακτικών αποδοχών, υπολογιζόμενο για διάστημα δώδεκα (12) μηνών από τη μείωση των τακτικών αποδοχών και όχι πέραν του μήνα εκείνου που οι τακτικές αποδοχές επανέρχονται στο αρχικό (προ της μείωσης) ύψος.
Η Αγγελική Α. Μητροπούλου είναι Διδάκτωρ-Δικηγόρος-Μέλος της Επιστημονικής Ομάδας της ΕΝΥΠΕΚΚ
