- Χρήσιμες συμβουλές για έγκαιρη προετοιμασία ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις
Του Διονύση Τεμπονέρα*
Μπορεί ο χρόνος απονομής της σύνταξης να έχει βελτιωθεί, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, υπάρχουν όμως συγκεκριμένα βήματα που μπορούν και πρέπει να κάνουν οι ασφαλισμένοι-υποψήφιοι συνταξιούχοι, τα οποία μπορούν να επισπεύσουν κατά πολύ το χρόνο απονομής της σύνταξης.
Το «κλειδί» είναι η έγκαιρη προετοιμασία, που σε αρκετές περιπτώσεις ξεκινά ακόμα και 2 χρόνια πριν την αίτηση για σύνταξη, προκειμένου να αποφευχθούν άσκοπές και ιδιαίτερα επώδυνες (οικονομικά) καθυστερήσεις.
- Ο ασφαλισμένος σε έναν και μόνο φορέα, μπορεί πριν από την έκδοση συνταξιοδότησης να ζητήσει την ανακεφαλαίωση του χρόνου ασφάλισης του(έκδοση προ-συνταξιοδοτικής βεβαίωσης). Αυτό είναι δυνατό να συμβεί από τα αρμόδια τμήματα του ΕΦΚΑ με την έκδοση απόφασης ανακεφαλαίωσης. Η αίτηση γίνεται ηλεκτρονικά, ενώ ο ασφαλισμένος προσκομίζει τις πρωτότυπες καρτέλες ενσήμων(ΔΑΤΕ) στο αρμόδιο υποκατάστημα του ΕΦΚΑ. Ο χρόνος έκδοσης της βεβαίωσης μπορεί να ξεπεράσει το 1 έτος, ειδικά αν ο ασφαλισμένος έχει εργαστεί σε συγχωνευμένα ταμεία στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
- Για τους ασφαλισμένους που έχουν χρόνο ασφάλισης σε περισσότερους από έναν φορείς(ΤΕΒΕ, ΝΑΤ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ), είναι απαραίτητη η έκδοση βεβαιώσεων για τον χρόνο που έχουν σε άλλα Ταμεία, καθώς έτσι πιστοποιείται ο χρόνος, διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη έκδοση της προσωρινής, αλλά και της οριστικής σύνταξης.
- Μεγάλη σημασία ειδικά για τους ασφαλισμένους που έχουν χρόνο ασφάλισης στον ΟΑΕΕ έχει να είναι τακτοποιημένες, τόσο οι οφειλές που έχουν στον φορέα, όσο και τυχόν εκκρεμότητες φορολογικής φύσεως, που αφορούν εταιρείες ή δραστηριότητες του παρελθόντος.
- Ο ασφαλισμένος που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί, πρέπει να γνωρίζει ότι 6 με 8 μήνες πριν την αίτηση πρέπει να υποβάλλει τα αιτήματα για την έκδοση αποφάσεων εξαγοράς ή αναγνώρισης πλασματικών ετών. Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε με δόσεις είτε με παρακράτηση από την σύνταξη. Στην δεύτερη περίπτωση ο ασφαλισμένος συμπληρώνει στην ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης του ακριβείς χρόνους, που επιθυμεί να εξαγοράσει, αλλά και τον τρόπο εξόφλησης των πλασματικών ετών(σπουδές, χρόνος τέκνων, στρατιωτικής θητείας). Για την επίσπευση των διαδικασιών, καλό θα είναι να υπάρχουν και τα αντίστοιχα δικαιολογητικά όπως για παράδειγμα το πιστοποιητικό τύπου Α για τον στρατό, βεβαίωση σπουδών για την εξαγορά του αντίστοιχου χρόνου και πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, για την εξαγορά του πλασματικού χρόνου των παιδιών.
- Παράλληλα, σημαντικός χρόνος μπορεί να εξοικονομηθεί με τις αιτήσεις προτίμησης- επίσπευσης για λόγους υγείας ή λόγω δανειακών υποχρεώσεων και ειδικότερα όσον αφορά τους ασφαλισμένους που πάσχουν από βαριές παθήσεις αλλά δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη λόγω αναπηρίας. Απαραίτητο δικαιολογητικό για την επίσπευση είναι η απόφαση προσδιορισμού της αναπηρίαςαπό το Κέντρο Ελέγχου και Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ).
- Ταχύτερα στη σύνταξη μπορούν να βγουν οι ασφαλισμένοι που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν επιδοτούμενους χρόνους(χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας και χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας), ώστε να συμπληρώσουν όλες τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Για αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο να έχει ολοκληρωθεί η έκδοση βεβαιώσεων επιδότησης, πριν από την αίτηση από τον ΟΑΕΔ/ΔΥΠΑ ή από το αντίστοιχο υποκατάστημα του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
- Μεγάλη σημασία έχει να είναι ο φάκελος των υποψήφιων συνταξιούχων εξαρχής πλήρης και να μην αναζητούνται εν μέσω διαδικασίας αρκετά δικαιολογητικά, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να έχει γίνει η σχετική προετοιμασία πριν την κατάθεση. Η φωτοτυπία της ταυτότητας, το εκκαθαριστικό της εφορίας, ένα αντίγραφο τραπεζικού λογαριασμού και η βεβαίωση μόνιμης διαμονής είναι ορισμένα από τα δικαιολογητικά που απαιτούνται σε κάθε ταμείο(τα ίδια δικαιολογητικά χρησιμοποιούνται και για την επικουρική σύνταξη).
Με βάση τα παραπάνω ο χρόνος διεκπεραίωσης ενός αιτήματος συνταξιοδότησης μπορεί να επισπευστεί για αρκετούς μήνες.
- Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος-μέλος της Πολιτικής Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ