• Οι συνταξιούχοι με το δίκιο του αναμένουν κυβερνητικές πρωτοβουλίες γι’ αυτό το σημαντικό θέμα, καθώς τους μειώνει αισθητά τις αποδοχές
Του Κώστα Τσουκαλά
Αυξημένα παρουσιάζονται τα έσοδα και του κράτους από την φορολογία και του ΕΦΚΑ από την δήλωση απασχόλησης και τον πόρο υπέρ ΕΦΚΑ, μετά την αλλαγή του καθεστώτος στην απασχόληση συνταξιούχων. Κι αυτό διότι από 35.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι ο αριθμός εκτοξεύθηκε σε 185.000.
Στην αρχή της χρονιάς καταργήθηκε η περικοπή του 30% της σύνταξης, αφήνοντάς την ακέραια στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Ταυτόχρονα, θεσπίστηκε ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη.
Από την 1η Ιανουαρίου ίσχυσε επίσης για πρώτη φορά ενιαίος κανόνας για την απασχόληση των συνταξιούχων αναπηρίας. Με τις νέες διατάξεις δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους συνταξιούχους με αναπηρία να εργασθούν με τις προϋποθέσεις του π. ΙΚΑ και, μάλιστα, χωρίς να επιβαρύνονται με τον πόρο 10% υπέρ ΕΦΚΑ προκειμένου να ενθαρρύνουμε την επανένταξη τους στην αγορά εργασίας.
Ο στόχος της τόνωσης του εισοδήματός των συνταξιούχων και η περαιτέρω αύξηση της νόμιμης και δηλωμένης συμμετοχής στην αγορά εργασίας των συνταξιούχων που επιθυμούν να εργαστούν, φαίνεται ότι επιτυγχάνεται.
Τα έσοδα του ΕΦΚΑ από την αλλαγή στο σύστημα της απασχόλησης των συνταξιούχων φαίνεται να είναι το κλειδί για τις παρεμβάσεις στην εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων που λειτουργεί αφενός δημευτικά για τις μεσαίες συντάξεις αφετέρου ως μόνιμος μηχανισμός απενεργοποίησης των ετήσιων αυξήσεων που χορηγούνται δυνάμει του ν.4387/2016.
Η εισφορά
Τί είναι όμως η ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Ειδική εισφορά αλληλεγγύης αποτελεί η παρακράτηση είναι 3% για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700 ευρώ, 6% για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000 ευρώ και 7% για συντάξεις από 2.000,01 έως 2.300 ευρώ, 9% για συντάξεις από 2.300,01 έως 2.600 ευρώ, 10% για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900 ευρώ, 12% για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ, 13% για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ και 14% για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω. Η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων έχει ακόμα ένα χαρακτηριστικό.
Αφορά το σύνολο των συντάξεων είτε έχουν εκδοθεί πριν την 13η -5-2016 είτε εκδίδονται τώρα. Η διατήρηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων αποτέλεσε και την αιτία που χιλιάδες συνταξιούχοι με υψηλές συντάξεις, ενώ είδαν αύξηση 7,75% επί των μεικτών αποδοχών τους το 2023 και 3% το 2024, στον λογαριασμό έλαβαν το 1/3 της αύξησης αυτής ή κάποιοι είδαν και μειώσεις πρόσφατα στις καθαρές συντάξεις τους.
Για παράδειγμα, παλαιός συνταξιούχος με 1582 ευρώ μεικτή κύρια σύνταξη, έπρεπε να έχει αύξηση 7,75% το 2023, δηλαδή 122,6 ευρώ. Επειδή υπερέβη η σύνταξη του τα 1.700 ευρώ μεικτά, η εισφορά αλληλεγγύης αυξήθηκε από 3% σε 6%με αποτέλεσμα η νέα κράτηση να ανέλθει στα 102 ευρώ και η τελική αύξηση που είδε ο συνταξιούχος να περιοριστεί στα 22 ευρώ. Αντίστοιχα συνταξιούχος με σύνταξη 1680 ευρώ μεικτά το 2023, είδε τον Δεκέμβριο του 2023 αύξηση 3% για το 2024, η οποία ανέβασε τη μεικτή του σύνταξη στα 1730 ευρώ μεικτά. Όμως η εισφορά αλληλεγγύης πάνω από 1400 μεικτά είναι 3% ενώ πάνω από 1.700 μεικτά είναι 6% με αποτέλεσμα αντί για αύξηση 103 ευρώ να δει μείωση έως και 50 ευρώ λόγω της αύξησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Πρωτοβουλίες
Οι συνταξιούχοι δίκαια αναμένουν τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων. Μετά την αύξηση των εσόδων, δεν υπάρχει πια η δικαιολογία της δημοσιονομικής στενότητας του ΕΦΚΑ. Επίσης δεν είναι δυνατόν 14 χρόνια μετά την θέσπιση αυτού του άδικου μέτρου στις αρχές της Μνημονιακής κρίσης, να συνεχίζει το ελληνικό κράτος να απαιτεί «αλληλεγγύη» από τους συνταξιούχους .Την έδωσαν και με το παραπάνω.
Η σταδιακή μείωση της μέχρι την κατάργηση είναι μονόδρομος. Βραχυπρόθεσμα πρέπει να μειωθεί η εισφορά αλληλεγγύης στο ήμισυ , πχ από 3% για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700 ευρώ να πάει στο 1,5 % ή από το 6% για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000 ευρώ να πάει στο 3%. Εναλλακτικά να μην επιβάλλεται όπως σήμερα από το πρώτο ευρώ αλλά κλιμακωτά στο ποσό που υπερβαίνει τα 1400 ευρώ. Πχ 0% έως τα πρώτα 1400 ευρώ, 3% στο ποσό από 1400 εως 1700 ευρώ , 6% στο ποσό από 1700 έως 2000 κλπ.
Μακροπρόθεσμα, εντός δύο ή τριών ετών η κυβέρνηση οφείλει να την έχει καταργήσει.
• Ο Κώστας Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος
