Του Γιώργου Βλασσόπουλου
Με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης(όριο ηλικίας και απαιτούμενος ανά περίπτωση αριθμός ενσήμων)κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα να λάβει σύνταξη. Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο.
Όμως σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρατηρείται ιδίως τα τελευταία χρόνια η τάση επιμήκυνσης του χρόνου εργασίας με ποικίλες συνέπειες. Ως εκ τούτου ένας σημαντικός αριθμός εργαζομένων συνεχίζουν να απασχολούνται κανονικά και μετά τη συνταξιοδότηση τους.
Μάλιστα με πρόσφατη αλλαγή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου στη χώρα μας ( αρθρ. 114 ν.5078/2023) από 1/1/2024 δεν προβλέπεται ποινή, δηλαδή περικοπή της σύνταξης εξ αυτού του γεγονότος, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Αυτή η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου επέφερε σημαντική αύξηση του αριθμού των καταγεγραμμένων συνταξιούχων στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα e-efka, πράγμα που συνεπάγεται και αύξηση στα έσοδα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Διευκρινίζεται ότι οι συνταξιούχοι εργαζόμενοι υπόκεινται στις προβλεπόμενες ασφαλιστικές κρατήσεις και σε έναν μη ανταποδοτικό πόρο υπέρ ΕΦΚΑ. Όμως η επιβάρυνση αυτή είναι πολύ μικρότερη από την περικοπή σύνταξης που ίσχυε προηγουμένως.
Η εξαίρεση
Μάλιστα ανάπηροι, συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας και πολύτεκνοι εξαιρούνται αυτού του μη ανταποδοτικού πόρου. Οι εργαζόμενοι ή αυτοαπασχολούμενοι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας λαμβάνουν πλέον κανονικά και πλήρη τη σύνταξη τους (άρθρο 156 παρ. η ν.5078/2023).
Βεβαίως η επιμήκυνση του χρόνου εργασίας πρέπει να συνοδεύεται με μία κατάλληλη δέσμη οριζόντιων μέτρων με έμφαση στην επιπλέον στήριξη της σωματικής, αλλά και της ψυχικής υγείας των συνταξιούχων εργαζόμενων, δεδομένου και του προχωρημένου της ηλικίας τους.Πέραν τούτου είναι προφανές ότι σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες δεν είναι εκ των πραγμάτων ευχερής η παράταση της παραμονής στην εργασία μετά τη συνταξιοδότηση.
Συμπερασματικά, η διεθνής τάση για δια βίου μάθηση σε συνδυασμό με την επιμήκυνση του εργασιακού χρόνου συνθέτουν μία νέα δυναμική πραγματικότητα. Η προσέγγιση του υπαρκτού φαινομένου της εργασίας μετά τη συνταξιοδότηση οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να είναι ανθρωποκεντρική διασφαλίζοντας ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για κάθε συνταξιούχο, αξιοποιώντας κατάλληλα και στοχευμένα τις δυνατότητες της ψηφιακής μετάβασης με όρους καινοτομίας, ενσυναίσθησης και αλληλεγγύης. Η οπτική αυτή συμβάλλει παράλληλα στη μείωση του χάσματος μεταξύ των γενεών και στο ευαίσθητο πεδίο της αγοράς εργασίας.
Ο Γιώργος Βλασσόπουλος είναι Δικηγόρος- Διδάκτωρ Νομικής- Μέλος Μητρώου ΣΕΠ ΕΑΠ
