Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου
1.Σε προϊούσα κατάρρευση οι συντάξεις τού Ιδιωτικού Τομέα τα τελευταία χρόνια
Η κατάρρευση των μισθών του Ιδιωτικού Τομέα κατά την περίοδο των Μνημονίων, αλλά και της υγειονομικής κρίσης, είχαν άμεσο αντίκτυπο στο ύψος των νέων συντάξεων μετά το2019 και ιδιαίτερα στις νέες συντάξεις των ασφαλισμένων του ιδιωτικού τομέα (εργάτες, υπάλληλοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες). Το «πάγωμα» των αυξήσεων στους μισθούς, η κατάργηση επιδομάτων, το «πάγωμα» των τριετιών για την περίοδο 2012-2023, η μη χορήγηση ακόμη των οικογενειακών επιδομάτων, η αδρανοποίηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η μη κύρωση της 131/1970 ΔΣΕ για 55 ολόκληρα χρόνια, καθώς και η εφαρμογή από τον ΟΜΕΔ των μνημονιακών πολιτικών στους μισθούς, όχι μόνο οδήγησαν στην κατάρρευση των μισθών τού ιδιωτικού τομέα, αλλά επηρέασαν (ως ήταν επακόλουθο) και το ύψος των νέων συντάξεων, κυρίως αυτών που χορηγήθηκαν μετά το 2022.
Σύμφωνα με την επεξεργασία των επίσημων στοιχείων του Υπουργείου Εργασίας (Πληροφοριακό Σύστημα «ΗΛΙΟΣ» της ΗΔΙΚΑ ΑΕ) και τη μηνιαία απεικόνιση των συνταξιοδοτικών παροχών για ολόκληρο το 2024, οι νέες συντάξεις τού ιδιωτικού τομέα ήταν χαμηλότερες κατά μέσο όρο 37% από τις αντίστοιχες νέες συντάξεις τού δημόσιου τομέα, όπως είχαμε δημοσιεύσει και στην από 23-2-2025 ανάλυσή μας στην ιστοσελίδα της ΕΝΥΠΕΚΚ (enypekk.gr).
Η ίδια όμως εικόνα επικρατεί δυστυχώς και για το 2025. Πιο συγκεκριμένα, για τον Φεβρουάριο 2025, ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους συνταξιούχους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα ανήλθε σε 782,99€, ενώ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου ο μέσος όρος δαπάνης ανήλθε σε 1.264,35€ (διαφορά 481,36 € ή 38,07%), όπως αποδεικνύεται από τον παρακάτω σχετικό Πίνακα της μηνιαίας απεικόνισης συνταξιοδοτικών παροχών.
Στον παρακάτω Πίνακα αποτυπώνουμε τον μέσο όρο δαπάνης σύνταξης για τον Φεβρουάριο 2025, καθώς και την αντίστοιχη διαφορά των δύο κατηγοριών συνταξιούχων αριθμητικά και ποσοστιαία, σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ ΑΕ.
Μήνας ΜΟ δαπάνης σύνταξης από ΕΦΚΑ ΜΟ δαπάνης σύνταξης από Δημόσιο Διαφορά
των δύο ΜΟ συντάξεων Ποσοστιαία διαφορά (%)
Φεβρουάριος 2025 782,99 1.264,35 481,36 38,07
Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις συντάξεις των δύο κύριων φορέων ασφάλισης της χώρας για τον Φεβρουάριο 2025 (38,07%) αποδεικνύει την ύπαρξη συνταξιούχων «δύο ταχυτήτων» και μάλιστα όλως αναιτιολόγητα και παράνομα.
2.Το 36,8% (921.111) των συνταξιούχων με σύνταξη έως 658 € καθαρά (700 € μεικτά)
Εξάλλου, από τον Πίνακα Σ.1 του Παραρτήματος «Μηνιαία απεικόνιση των συνταξιοδοτικών παροχών» για τον Φεβρουάριο 2025 προκύπτει ότι, σε σύνολο 2.502.670 συνταξιούχων:
● το 55,9% των συνταξιούχων (1.398.772άνθρωποι) λαμβάνουν σύνταξη έως 1.000 € μεικτά (940 € καθαρά),
● το 36,8% (921.111συνταξιούχοι) με σύνταξη έως 700 € μεικτά (658 € καθαρά),
● Το 28,78% (720.294συνταξιούχοι) με σύνταξη έως 600 € μεικτά (564 € καθαρά) και
● το 17,77% (444.910συνταξιούχοι) έως 500 € μεικτά (470 € καθαρά).
Αναφορικά με το ύψος των συντάξεων, ο Πίνακας 4 στη σελ. 7 της Έκθεσης δεν χωρεί αμφισβητήσεις. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα παρατιθέμενα στοιχεία:
α- η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 840,70 € μεικτά (776,50€ καθαρά) και είναι η χαμηλότερη σε ΟΛΕΣ τις χώρες της ΟΝΕ,
β- η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 196,65€ μεικτά (184,80€ καθαρά) και
γ- το μέσο μέρισμα ανέρχεται στα 112,73€ μεικτά (105,72€ καθαρά).
3.Απαιτείται άμεση και γενναία στήριξη των συντάξεων τού ιδιωτικού τομέα
Τα ενδιαφέροντα και ταυτόχρονα απογοητευτικά ευρήματα του Συστήματος «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ», που εποπτεύεται από το Υπουργείο Εργασίας, αποτελούν και σαφή απάντηση στους δανειστές και τους Έλληνες μνημονιακούς πολιτικούς και επιστήμονες, που ακόμη και σήμερα επιμένουν ότι στην Ελλάδα οι συνταξιούχοι συνεχίζουν να λαμβάνουν υψηλές κατά μέσο όρο συντάξεις.
Η γενικευμένη «συνταξιοδοτική φτώχεια» («pension poverty») είναι συνέπεια των μνημονιακών περικοπών, καθώς και της απαγόρευσης της αύξησης των συντάξεων («πάγωμα» αυξήσεων) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022, σύμφωνα με το γ’ Μνημόνιο (ν. 4336/2015) που ψήφισαν τα κόμματα του μνημονιακού τόξου) αλλά και τον ν. 4475/2017 (άρθρο 3), που δυστυχώς διατηρήθηκε σε ισχύ με τον νόμο Βρούτση 4670/2020 (άρθρο 25 παρ. 4).
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους.
Σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα της ΟΝΕ δεν υπάρχει το εφεύρημα της «προσωπικής διαφοράς» στις συντάξεις, ούτε ο απαράδεκτος φόρος της ΕΑΣ που ισχύει από το 2010 και 2011 (για κύριες και επικουρικές συντάξεις αντίστοιχα) και φυσικά ούτε και το θλιβερό φαινόμενο, πάνω από το 1/3 των συνταξιούχων να λαμβάνουν γλίσχρες συντάξεις-«επιδόματα» ύψους 600 € (564 καθαρά).
O Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
