Του Μιχάλη Χριστοδουλίδη*
Σύμφωνα με τoν Νέο Κανονισμό Πυροπροστασίας των ακινήτων που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων οφείλουν να εφαρμόσουν τις διατάξεις του με την βοήθεια αρμόδιας επιστημονικής ειδικότητας.
Ο νέος κανονισμός αποσκοπεί στο να βελτιώσει την πυρανθεκτικότητα ακινήτων και την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας εξάπλωσής της και την ενίσχυση της τρωτότητας στη φωτιά των κατασκευών. Ειδικά ακινήτων που βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις ή σε χορτολιβαδικές εκτάσεις ή βρίσκονται εν όλω ή εν μέρει εντός ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από τα όρια των εκτάσεων της ανωτέρω περιπτώσεων ή πλησίον (<300μ) περιαστικών δασών.
Καθορίζει μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας καθώς και ελάχιστες απαιτήσεις παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας, τόσο για τα νεοαναγειρόμενα κτίρια, , όσο και για τα υφιστάμενα και για τον περιβάλλοντα χώρο τους.
Τα μέτρα που εισάγονται με τον παρόντα κανονισμό, εφαρμόζονται επιπρόσθετα των απαιτήσεων του εκάστοτε κανονισμού πυροπροστασίας κτιρίων και των πυροσβεστικών διατάξεων προληπτικής πυροπροστασίας και κατισχύουν εφόσον είναι δυσμενέστερα.
Η περσινή περίοδος
Για την περσινή αντιπυρική περίοδο του 2024, εφαρμόζονταν μόνο τα μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας, ενώ για την φετινή αντιπυρική περίοδο τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής για τα ανωτέρω ακίνητα είναι υποχρεωτικά για αυτά τα ακίνητα που βρίσκονται στις πορτοκαλί (υψηλή) και κόκκινες (πολύ υψηλή) περιοχές επικινδυνότητας και από του χρόνου σε όλες τις ζώνες επικινδυνότητας.
Κάθε ακίνητο που βρίσκεται στις εν λόγω περιοχές, με βάση την γεωμορφολογία της περιοχής, το τοπικό κλίμα, το είδος της βλάστησης, τα δίκτυα, την πυροπληκτότητα της περιοχής με βάση τα στατιστικά συμβάντα κλπ, αξιολογείται και κατάσσεται ανάλογα σε μία εκ των τεσσάρων θεσμοθετημένων ζωνών επικινδυνότητας (χαμηλή, μεσαία, υψηλή, πολύ υψηλή).
Μέχρι χθες οι ιδιοκτήτες υποχρεώνονταν μόνο στην αποψίλωση των ξερών χόρτων από το οικόπεδο τους και την αποκομιδή τους σε κατάλληλο οριοθετημένο χώρο από τον οικείο Δήμο και τίποτα άλλο. Σήμερα υποχρεούνται σε μία σειρά εφαρμογής μέτρων, προληπτικών, παθητικών και ενεργητικών. Όλα αυτά πιστοποιούνται μέσω των ειδικών εκθέσεων επικινδυνότητας και των τεχνικών μελετών πυροπροστασίας που εκπονούνται από τον αρμόδιο μηχανικό ή γεωτεχνικό, ο οποίος φέρει την ευθύνης αληθούς και ακριβούς σύνταξης, ενώ σε ειδικό έντυπο συμμόρφωσης ιδιοκτήτου, φέρει και ο ίδιος ο ιδιοκτήτης όχι μόνο την ευθύνη, αλλά καθίσταται υπόλογος και για ποινικές κυρώσεις, πέραν των χρηματικών προστίμων που ανάλογα την παράβαση, μπορεί να φτάσει από 250 ευρώ μέχρι και αρκετές χιλιάδες ευρώ.
Μετά τη σύνταξη της τεχνικής έκθεσης (τεχνικής μελέτης), ο ιδιοκτήτης του ακινήτου υποχρεούται μέχρι τις 30/4/2025 να υποβάλει τη Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφαλείας στην οποία δηλώνει την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση συμβάντος πυρκαγιάς. Ενώ από τις 01/5/2025 και μετά, εάν ο ιδιοκτήτης δεν προβεί στην υλοποίηση των μέτρων παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας (μόνο για φέτος στις ζώνες υψηλής και πολύ υψηλής επικινδυνότητας )βρίσκεται αντιμέτωπος με τσουχτερά πρόστιμα.
Τα πρόστιμα
Τα πρόστιμα μη συμμόρφωσης υποβολής τεχνικής έκθεσης πυρασφάλειας και έκθεσης αξιολόγησης επικινδυνότητας καθορίζονται ως κάτωθι:
●0,1 ευρώ/μ2 για ακίνητα χαμηλής επικινδυνότητας
●0,2 ευρώ/μ2 για ακίνητα μέτριας επικινδυνότητας
● 0,3 ευρώ/μ2 για ακίνητα υψηλής επικινδυνότητας
●0,5 ευρώ/μ2 για ακίνητα πολύ υψηλής επικινδυνότητας
Μέχρι τη λειτουργία της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα καταχωρίζονται το Έντυπο Αξιολόγησης της επικινδυνότητας, η Έκθεση (τεχνική μελέτη) του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα και η Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφαλείας του ιδιοκτήτη, τα ανωτέρω στοιχεία υποβάλλονται εις διπλούν σε έντυπη μορφή στον οικείο Δήμο.
Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές από τις υποχρεωτικές ενέργειες που οφείλει να προβεί ο ιδιοκτήτης ενός τέτοιου ακινήτου.
Ο έλεγχος τήρησης των απαιτήσεων του κανονισμού διενεργείται κατόπιν αυτοψίας, από τριμελή επιτροπή που ορίζεται από τον οικείο Δήμο και συγκροτείται από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν ακόμα υπάλληλο του Τμήματος Πολιτικής προστασίας του Δήμου.
Για τα παρακάτω ενδεικτικά μέτρα παθητικής πυροπροστασίαςγια ένα ακίνητο 150 τμ που είναι κτισμένο σε οικόπεδο ενός στρέμματος, το κόστος εκτιμάται περίπου 9500€ έως 14000€
● Φράκτης συμπαγής πυράντοχος ύψους 1.0μ
● Δημιουργία 3 αντιπυρικών ζωνών πέριξ του ακινήτου
● Μεταλλικές σήτες στα κουφώματα
● Αντιπυρική βαφή ξύλινων κατασκευών
● Καθαρισμός στέγης, υδρορροών
● Αποθήκευση εύφλεκτων υλικών σε πυράντοχο χώρο
Μέτρα ενεργητικής πυροπροστασίας υφιστάμενου ακινήτου που βρίσκεται σε πορτοκαλί η κόκκινη ζώνη επικινδυνότητας.
● Μόνιμο υδροδοτικό δίκτυο στον περιβάλλοντα χώρο (δεξαμενή νερού, σωληνώσεις, αντλίες πετρελαιοκίνητες, κρουνοί κλπ)
● Δίκτυο ψεκαστήρων νερού για την διαβροχή τοίχων και κεραμοσκεπών με πίεση
Εκτιμώμενο κόστος των ανωτέρω μέτρων ενεργητικής πυροπροστασίας από 18 χιλιάδες ευρώ μέχρι 22 χιλιάδες ευρώ.
Υπάρχει λύση;
Εκτιμώ πως ναι, όπως για παράδειγμα
● Να ξεκινήσουν άμεσα επιδοτούμενα προγράμματα πυροπροστασίας τύπου εξοικονομώ κατ’ οίκον από πόρους του ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με γενναία ποσοστά επιδότησης.
● Απαλλαγή του ΦΠΑ σε όλα τα υλικά πυρασφάλειας που θα ενσωματωθούν στα ακίνητα, αλλά και στις σχετικές εργασίες.
● Να δοθεί περισσότερο χρόνος στην υλοποίηση των μέτρων, τουλάχιστον μία πενταετία από σήμερα.
Ο Μιχάλης Χριστοδουλίδης είναι Διπλωματούχος Μηχανολόγος- Μηχανικός ΑΠΘ- Ενεργειακός Επιθεωρητής
