• Τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση από το 2019 μέχρι σήμερα για την ενίσχυση της κοινωνίας είναι προϊόν της λελογισμένης στρατηγικής που ακολουθεί
Του Όμηρου Τσάπαλου*
Τα τελευταία δύο χρόνια, από το 2021 έως και το 2023 η χώρα κατέγραψε μείωση γεννήσεων. Το δημογραφικό πρόβλημα σήμερα αποτελεί μία πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί αλλά ούτε και να λυθεί με εύκολες και «μαγικές» λύσεις. Πρέπει όμως να αντιμετωπιστεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα στο πλαίσιο μίας ευρύτερης κοινωνικής πολιτικής που απαντάει στις προκλήσεις που βιώνουν οι υποψήφιοι και νέοι γονείς σήμερα καθώς και οι οικογένειές τους.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση έχει λάβει από το 2019 έως και σήμεραμόνιμα μέτρα που ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ ετησίως ενώ, μόνο για το 2024,τα επιπλέον ποσά που θα διατεθούν για την ενίσχυση και υποστήριξη των οικογενειών με παιδιά που ξεπερνούν τα 440 εκατ. ευρώ. Ανάμεσα στα μέτρα με σημαντικό αντίκτυπο, εκτιμώ, είναι η θέσπιση του πλαφόν περιθωρίου κέρδους στο βρεφικό γάλα που έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά παρεμβάσεων που δρομολογεί η κυβέρνηση κατά της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους ζωής.
Άλλη ουσιαστική παρέμβαση αποτελεί η πρόσφατη αύξηση του επιδόματος γέννησης που αφορά σε 75.000 νέες γεννήσεις ετησίως με την ενίσχυση πλέον να ανέρχεται από 2.400 σε έως 3.500 ευρώ για κάθε παιδί, αναλόγως του αριθμού των τέκνων. Πρόκειται για ένα μόνο από τα επτά μέτρα που υλοποιούνται το 2024.
Πιο αναλυτικά:
• 135 εκατ. ευρώ κατευθύνονται στην αύξηση κατά 1.000€ τουαφορολόγητου για 1,34 εκατ. ωφελούμενους με παιδιά.
• 40 εκατ. ευρώ θα δοθούν για την αύξηση του επιδόματος μητρότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες από 4 σε 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού.
• 11 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για το κοινωνικό τιμολόγιο ρεύματος πολυτέκνων.
• 155 εκατ. κατευθύνονται στην αύξηση του οικογενειακού επιδόματος στο Δημόσιο για 330.000 ωφελούμενουςκατά 20 ευρώ για το 1ο παιδί και κατά 50 ευρώ από το 2ο
• Παράλληλα, προσαυξήθηκαν τα εισοδηματικά όρια του επιδόματος θέρμανσης από 3.000 σε 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Συνεκτική πολιτική στήριξης της οικογένειας
Τα παραπάνω μέτρα έρχονται σαν συνέχεια μίας σειράς πρωτοβουλιών που «τρέχει» ήδη από την προηγούμενη τετραετία η κυβέρνηση με στόχο την δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού στους νέους γονείς και στις οικογένειες παρέχοντάς τους τα απαραίτητα εργαλεία προκειμένου να προχωρήσουν στα επόμενα σχέδιά τους. Συνολικά, από το 2019 το κόστος των μόνιμων αυτών μέτρων ανέρχεται στα 800 εκατ. ευρώ ετησίως, πλέον των έκτακτων ενισχύσεων και του προγράμματος ΣΠΙΤΙ μου. Συγκεκριμένα από το 2019 έχουν δοθεί ετησίως:
• 481 εκατ. ευρώ για την αναμόρφωση της φορολογίας εισοδήματος με εισαγωγικό συντελεστή 9% από 22% και αύξηση αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
• 750 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» για νέα ζευγάρια.
• 12 εκατ. ευρώ για την μείωση του ΦΠΑ από το 24% στο 13% για τα είδη βρεφικής ηλικίας.
• 26 εκατ. ευρώ για την κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, για δωρεές-παροχές έως 800.000 ευρώ.
• 80 εκατ. ευρώ για την αύξηση προγράμματος ΟΠΕΚΑ για 217.267 σχολικά γεύματα σε 1.658 δημοτικά σχολεία. Σημειώνεται ότι έχει κλειδώσει αύξηση του προγράμματος για την επόμενη σχολική χρονιά.
• 353 εκατ. ευρώ σε έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις με 1,5 επιπλέον επίδομα παιδιού σε περίπου 800.000 δικαιούχους του ΟΠΕΚΑ.
• 360 εκατ. ευρώ για να καλυφθούν όλες οι πλήρεις αιτήσεις για voucher σε βρεφονηπιακούς σταθμούς (56.815). Το 2023-2024 αυξάνονται οι πιστώσεις 40 σε 65 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Η άδεια πατρότητας
Επιπρόσθετα, από αυτή την Κυβέρνηση θεσπίστηκεγια πρώτη φορά στη χώρα μας η άδεια πατρότητας, επιδοτούμενη γονική άδεια 2 μηνών και για τους δυο γονείς και επέκταση της άδειας μητρότητας ιδιωτικού τομέα από τους 6 στους 9 μήνες καθώς και απαλλαγή των αυτοκινήτων ΙΧ πολυτέκνων από φόρο πολυτελείας. Τέλος, έχει δρομολογηθεί η ενίσχυση του πιλοτικού θεσμού των «Νταντάδων της Γειτονιάς», με αύξηση voucherστα 500 ή 300€ /μήνα για κάθε παιδί, ανάλογα το καθεστώς απασχόλησης.
Παράλληλα με τα παραπάνω, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τρέχουν 3 έργα σχεδόν 90 εκατ. ευρώ που αφορούν στην ανακαίνιση 100 διαμερισμάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στην δημιουργία νέων κέντρων φροντίδας ή νέων θέσεων σε υπάρχοντα κέντρα για τη φροντίδα βρεφών καθώς και στην έναρξη λειτουργίας 150 κέντρων δημιουργικής απασχόλησης (ΚΔΑΠ) –κέντρα STEM για παιδιά ηλικίας 12-15 ετών.
Ομπρέλα άνω των 2 δισ. ευρώ για μία ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική
Τέλος, απαντώντας στο μεγάλο πρόβλημα της στέγασης που μαστίζει συχνά τις νεότερες ηλικίες και οικογένειες, η Κυβέρνηση υλοποιεί μία μεγάλη δέσμη μέτρων για τη στεγαστική πολιτική με συνολικό προϋπολογισμό 2,2 δισ. ευρώ, μέσα από προγράμματα, όπως: «Σπίτι μου» και «Κάλυψη» «Στέγαση και εργασία» και νέα που θα ξεκινήσουν, όπως: «Ανακαινίζω Νοικιάζω» και «Κοινωνική Αντιπαροχή». Και εξετάζουμε μέτρα για τον περιορισμό του προγράμματος GoldenVisaειδικά σε περιοχές όπου η εύρεση στέγης πλέον από τα νέα ζευγάρια και όχι μόνο είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολη.
Συνέπεια και πειθαρχεία το κλειδί της κοινωνικής πολιτικής
Όπως έχει υπογραμμίσει πολλές φορές ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκης, η πολιτική της κυβέρνησης βασίζεται στο εξής «δίνουμε αυτά που έχουμε, κι όχι αυτά που δεν έχουμε». Η στάση αυτή αποτελεί μία απόδειξη σοβαρής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής που προστατεύει τη χώρα από νέα ελλείμματα και περιπέτειες όπως αυτές που μας ταλαιπώρησαν όλους την περασμένη δεκαετία.
Εντούτοις, η πολιτική αυτή καθώς και οι καίριες παρεμβάσεις που αλλάζουν κακώς κείμενα δεκαετιών φέρνουν αποτελέσματα δημιουργώντας νέες πηγές εσόδων που με τη σειρά τους μπορούν να στηρίξουν την κοινωνική πολιτική που έχει ανάγκη η χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αύξηση του επιδόματος γέννησης που ενισχύεται από την εξοικονόμηση άνω των 100 εκατ. ευρώ μέσω του νέου συστήματος φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών. Οπότε το μήνυμα είναι ένα: μια σοβαρή οικονομική πολιτική μπορεί να οδηγήσει και σε μια πιο ουσιαστική κοινωνική πολιτική για το καλό των πολιτών και της χώρας εν γένει.
• Ο Όμηρος Τσάπαλος είναι εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας