Oι συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό έχουν επιδεινωθεί λόγω της ραγδαίας μείωσης της αγοραστικής δύναμης
Tην προηγουμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού, ο οποίος ανακαθορίστηκε στα 780 ευρώ μεικτά από 713 μεικτά που ήταν έως τον Μάρτιο του 2023. Το κατώτατο ημερομίσθιο διαμορφώνεται στα 34,84 ευρώ ημερησίως.
Για τους υπαλλήλους με μια τριετία έως τον Φεβρουάριο του 2012, διαμορφώνεται στο ποσό των 858 ευρώ μεικτά, για όσους είχαν δύο τριετίες στα 936 μεικτά και για όσους είχαν τρείς τριετίες στα 1.014 μεικτά. Ο νέος κατώτατος μισθός θα ισχύσει από 1η Απριλίου του 2023 και οι εργαζόμενοι θα τον δουν στους λογαριασμούς τους στα τέλη του Απρίλη.
Aφορά 585.000 εργαζομένους που αμείβονται με τα κατώτατα όρια. Το Δώρο Πάσχα βάσει του νέου κατώτατου μισθού θα ανέλθει στα 406,25 ευρώ μεικτά, το επίδομα αδείας στα 390 ευρώ μεικτά ενώ το Δώρο Χριστουγέννων στα 812,5 ευρώ μεικτά. Συμπαρασύρει μια σειρά επιδομάτων και τις τριετίες έως το 2012. Oι καθαρές αποδοχές θα κυμαίνονται πλέον στα 667 ευρώ.
Συμπαρασύρει μια σειρά επιδομάτων που αναλύονται παρακάτω:
Ειδικό Βοήθημα λήξης ανεργίας το οποίο ισούται με 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας κι από 227,65 ευρώ διαμορφώνεται στα 249 ευρώ. Ειδικό βοήθημα δικαιούνται οι ασφαλισμένοι, εφόσον παρέμειναν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων επί ένα μήνα μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας και δεν είναι εποχικοί (οικοδόμοι, λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές/-ριες, εργαζόμενοι/-ες σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα κ.λπ.).
Το ειδικό Βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα των ανέργων: Ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας ύψους 262,67 ευρώ διαμορφώνεται στα 287.3 ευρώ.
3. Το ειδικό Βοήθημα σε όσους εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας: ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας ύψους 262,67 ευρώ διαμορφώνεται στα 287 ευρώ.
4. Το ειδικό Βοήθημα λόγω Επίσχεσης Εργασίας ή Διακοπής Εργασιών: ισούται με 20 ημερήσια επιδόματα ανεργίας ύψους 350,23 ευρώ διαμορφώνεται στα 383 ευρώ.
5. Το ειδικό εποχικό βοήθημα: Το ύψος του προκειμένου για οικοδόμους ορίζεται στο 70% του 37πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη ύψους 824,63 ευρώ διαμορφώνεται στα 902 ευρώ.
6. Για τα επαγγέλματα των μουσικών-τραγουδιστών, ηθοποιών κλπ. στο 70% του 25πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη ύψους 557,22 ευρώ διαμορφώνεται στα 609.5 ευρώ.
7. Το βοήθημα Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων – Ασφαλισμένων ύψους 437,79 ευρώ διαμορφώνεται στα 479 ευρώ.
Με βάση τον πληθωρισμό
Πριν τις ανακοινώσεις ο Υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης είχε δηλώσει πως «ο κατώτατος μισθός δεν θα έχει το 8 μπροστά», δηλαδή δεν θα φτάσει τα 800 ευρώ. Μάλιστα για να αιτιολογήσει την απόφαση του ισχυρίστηκε πως «τα 800 ευρώ είναι μια αύξηση περίπου12%. Ο πληθωρισμός ήταν στο 9,5%». Βέβαια η αύξηση στον κατώτατο μισθό λαμβάνει χώρα ποσοστιαία επί των μεικτών αποδοχών και επιδέχεται κρατήσεις ασφαλιστικών εισφορών υπέρ υγείας, υπέρ κύριας και επικουρικής σύνταξης και φόρο μισθωτών υπηρεσιών. Αντιθέτως το 9,64% του πληθωρισμού επιβαρύνει ολόκληρο χωρίς εκπτώσεις την τσέπη των μισθωτών.
Η ΓΣΕΕ, είχε ζητήσει μεγαλύτερη αύξηση στα 826 ευρώ μεικτά, περίπου στο 16%, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τον πραγματικό πληθωρισμό που κυμαίνεται σε αυτά τα επίπεδα.
Να θυμίσουμε ότι η χώρα μας βρίσκεται στην 13η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ύψος κατώτατου μισθού. Σε σύγκριση με τις που δεν προέρχονται από το Ανατολικό μπλόκ, η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο μισθό.
Η αξία όμως των κατώτατων μισθών έχει μειωθεί έως και 19% λόγω της ακρίβειας βάσει πρόσφατης μελέτης της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων που βασίζεται στα στοιχεία της Eurostat. Oι συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό έχουν επιδεινωθεί λόγω της ραγδαίας μείωσης της αγοραστικής δύναμης.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω τον κατώτατο μισθό ή εναλλακτικά να παρέμβει στους έμμεσους φόρους, οι οποίοι πλήττουν δυσανάλογα πολύ τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα, δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για την κοινωνική πλειοψηφία. Παράλληλα, ως κίνητρο στις επιχειρήσεις για την αύξηση των μισθών θα μπορούσε να προχωρήσει σε παρεμβάσεις όπως η μείωση της προκαταβολής φόρου και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.
Δομικός πληθωρισμός
Η Ελλάδα μαστίζεται από έναν δομικό πληθωρισμό σε ενέργεια, ρεύμα, τρόφιμα, υπηρεσίες και βασικά αγαθά και όχι πληθωρισμό της αύξησης της ζήτησης και της κατανάλωσης. Αντιθέτως παρατηρούμε έντονη μείωση στην κατανάλωση παρά την αύξηση που παρατηρήθηκε μετά τα lock down και δεν είχε συστημικά χαρακτηριστικά, αλλά έμοιαζε πιο πολύ με ελατηριακού τύπου ταλάντωση.
Η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια αύξησε τον κατώτατο μισθό κάτω από τον μέσο όρο των αντίστοιχων αυξήσεων στην Ευρώπη. Τώρα, λόγω της κοινωνικής πίεσης αλλά και της έντασης της προεκλογικής περιόδου, υπήρξε μια μεγαλύτερη αύξηση αλλά και αυτή ακουμπά τον πραγματικό πληθωρισμό. Η ανακοινωθείσα αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού είναι καλοδεχούμενη, αλλά δεν αναπληρώνει τις απώλειες στην αγοραστική δύναμη λόγω της ακρίβειας και δεν απαντά στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.
Παράλληλα πρέπει να ξεπαγώσουν οι τριετίες που μένουν παγωμένες στο μακρινό Μνημονιακό 2012. Οι νέες γενιές των σημερινών 35άρηδων plus, που μπήκαν στην αγορά εργασίας την προηγούμενη δεκαετία, δεν έχουν δει ποτέ να υπολογίζεται στις αποδοχές τους η προϋπηρεσία τους. Στερήθηκαν από νωρίς το μέλλον το οποίο ονειρεύτηκαν και παρακολουθούν ακόμα και σήμερα μια πολιτική ηλικιακού ρατσισμού που τους απαγορεύει να «χτίσουν» έστω και με χρονοκαθυστέρηση τη ζωή τους. Από τις πρώτες προτεραιότητες στον χώρο της εργασίας θα πρέπει να είναι, ως ελάχιστο δείγμα διαγενεακής αλληλεγγύης, η κατάργηση της διάταξης του 2012 που «πάγωνε» τις τριετίες και η προσμέτρηση της προϋπηρεσίας τους.
Ο Κώστας Τσουκαλάς είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος