Της Φιλοθέης Μακριδάκη*
Με βάση τις ανακοινώσεις το πρωθυπουργού στην ΔΕΘ, αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν ευνοϊκά μέτρα για όλες τις κατηγορίες των πολιτών. Δηλαδή, ευνοημένοι είναι όλοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, όσοι λαμβάνουν επιδόματα, ελεύθεροι επαγγελματίες, νέοι που θέλουν να προχωρήσουν στη ζωή τους, όλοι.
Συγκεκριμένα, τόσο οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων όσο και η μείωση κατά μια μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών, οι αυξήσεις στις συντάξεις, η μόνιμη επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, η καταβολή του έκτακτου επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης τον Δεκέμβριο και η οριστική κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, είναι όλα μέτρα για την ανάσχεση της ακρίβειας, με βάση τις ανακοινώσεις της πολιτείας.
Πάνω σε όλα τα νέα μέτρα που έρχονται σε εφαρμογή δόθηκαν απαντήσεις συγκεκριμένες σε πολύ σημαντικές ερωτήσεις, οι οποίες ερωτήσεις αφορούν όλους τους πολίτες. Ας τις δούμε λοιπόν αναλυτικά.
1. Οι αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις του Δημοσίου ανταποκρίνονται στη θετική πορεία της οικονομίας που παρουσιάζετε;
Ή θα μπορούσαν να είναι μεγαλύτερες; Καταρχάς δεν πρέπει να ξεχνάμε από που ερχόμαστε: η χώρα πέρασε μια δεκαετή οικονομική κρίση με τις γνωστές συνέπειες. Η πρόοδος στο έλλειμμα, το χρέος, την ανεργία, τα εισοδήματα, την ανάπτυξη είναι πράγματι μεγάλη, αλλά μεγάλη είναι και η απόσταση που πρέπει ακόμη να καλύψουμε. Δεύτερον, οι αυξήσεις στις συντάξεις και τους μισθούς στο Δημόσιο τομέα που ανακοινώθηκαν δεν θα έπρεπε να υποτιμώνται. Θα έχουμε αύξηση 2,2-2,5 % στις συντάξεις το 2025 η οποία μαζί με τις νέες συνταξιοδοτήσεις φθάνει στο 1 δισ. ευρώ, έκτακτη ενίσχυση για τους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, ύψους 100 εκατ. ευρώ, και οριζόντια αύξηση στους μισθούς του Δημοσίου η οποία το 2025 θα ξεπεράσει τα 100 εκατ. και ως το 2027 θα φθάσει στα 500 εκατ. Το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων για ενίσχυση εισοδημάτων και μείωση φόρων για το 2025 ξεπερνά το 1,4 δισ. ευρώ. Τρίτον, υπάρχουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες τους οποίους οφείλουμε να σεβαστούμε, όπως ισχύει και για όλες τις χώρες της ΕΕ. Και τέταρτο ακόμη και αν δεν υπήρχαν οι κανόνες υπάρχουν πάντοτε οι αγορές. Σε περίπτωση που υπερβούμε τις δυνατότητες μας, αντί για αναβαθμίσεις και μείωση των επιτοκίων δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου που βλέπουμε τώρα, θα επιστρέψουμε σε εποχές που κανένας λογικός άνθρωπος δεν θέλει να ξαναζήσει. Θύμα σε αυτήν την περίπτωση θα ήταν πρώτοι οι ευάλωτοι.
2. Μόνο οι συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά θα είναι εκείνοι που θα δουν αυξήσεις στις συντάξεις τους;
Η Κυβέρνηση αυτή, από τις αρχές του 2023, έχει αυξήσει ήδη δυο φορές τις συντάξεις (συνολική αύξηση της τάξεως του 11%). Από 1-1-2025 οι συντάξεις θα αυξηθούν μια ακόμη φορά, με τη φόρμουλα που λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό και την αύξηση του ΑΕΠ, σε ποσοστό που εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 2,2 και 2,5 %. Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση προσπαθεί και βρίσκει τρόπους στο να στηριχθούν και οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά. Για αυτό και πέρυσι κατεβλήθη το έκτακτο επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης, το οποίο πρόκειται να καταβληθεί και φέτος σε 700.000 συνταξιούχους. Οι συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά θα λάβουν το Δεκέμβριο έκτακτη οικονομική ενίσχυση 100-200 ευρώ ως εξής:
Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων έως 700 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 200 ευρώ,
Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 700,1 έως 1100 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 150 ευρώ,
Για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 1100,1 έως 1600 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 100 ευρώ.
Η Κυβέρνηση δεν διστάζει στο να φορολογήσει ακόμη και εκτάκτως τις μεγάλες επιχειρήσεις, όπως έκανε φέτος με τα διυλιστήρια, προκειμένου να βρεθούν πόροι για να στηριχθούν τόσο οι χαμηλοσυνταξιούχοι όσο και υπόλοιποι ευάλωτοι συμπολίτες μας.
3. Με ποιον τρόπο ωφελούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στην ΔΕΘ;
Οι δημόσιοι υπάλληλοι ωφελούνται διπλά από τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ. Καταρχάς, προβλέπεται οριζόντια αύξηση των μισθών με γνώμονα την αντίστοιχη αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα που θα ισχύσει το επόμενο έτος, ούτως ώστε ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο (σήμερα 850 ευρώ) να μην υπολείπεται του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα (που είναι σήμερα 830 ευρώ αλλά με την αύξηση το 2025 αναμένεται να ξεπεράσει τον εισαγωγικό μισθό στο Δημόσιο).
Το ύψος της αύξησης που θα δοθεί από 1ης Απριλίου 2025 στο Δημόσιο εξαρτάται από την αντίστοιχη αύξηση που θα προσδιοριστεί μέσω της διαδικασίας διαβούλευσης για τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα.
Υπενθυμίζεται ότι ο στόχος για τον κατώτατο μισθό είναι να ανέλθει σε 950 ευρώ τον Απρίλιο του 2027. Έτσι, όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα λάβουν σταδιακά έως το 2027 οριζόντια αύξηση ύψους 100 ευρώ μικτά συνολικά, ώστε ο εισαγωγικός από τα 850 ευρώ σήμερα να ανέλθει στα 950 ευρώ και με αντίστοιχη αύξηση στους υψηλότερους μισθούς. Υπενθυμίζεται επίσης η διεύρυνση του επιδόματος επίτευξης στόχων σε περισσότερους φορείς του Δημόσιου τομέα. Πράγμα που θα είναι επίσης μια σημαντική ενίσχυση για όσους δημόσιους υπαλλήλους το λάβουν με βάση τη σχετική αξιολόγηση.
Παράλληλα, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δουν αύξηση στις αποδοχές τους και μέσω της μείωσης των ασφαλιστικών τους εισφορών καθώς από 1-1-2025 μειώνονται κατά 1 μονάδα, από 0,5% που ήταν ο αρχικός προγραμματισμός.
4. Οι αυξήσεις και οι μειώσεις φόρων που ανακοινώθηκαν για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους καλύπτουν την άνοδο του κόστους ζωής;
Η κυβέρνηση υλοποίησε μια σειρά από πρωτοβουλίες με τις οποίες οι αποδοχές όχι μόνο όσων αμείβονται με τον κατώτατο μισθό αλλά και των μισθωτών που βρίσκονται στη μέση της κλίμακας, αυξάνονται με ρυθμό υψηλότερο του πληθωρισμού.
Από το 2019, υπενθυμίζεται, μειώθηκε η φορολογία εισοδήματος, αυξήθηκε το αφορολόγητο για τα παιδιά, καταργήθηκε η εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης και μειώθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες από 1-1-2025 περιορίζονται περαιτέρω κατά 1% (όπως και για τους υπαλλήλους του δημοσίου τομέα). Με τη μείωση αυτή, οι ασφαλιστικές εισφορές φθάνουν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Σε επίπεδο ονομαστικών αποδοχών, ο κατώτατος μισθός από 650 ευρώ το 2019 αυξήθηκε στα 830 ευρώ τον Απρίλιο του 2024 και θα αυξηθεί περαιτέρω το 2025, με τη διαδικασία διαβούλευσης που ισχύει. Ο μέσος μισθός σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ από 1046 ευρώ το 2019, τώρα υπολογίζεται σε πάνω από 1300 ευρώ.
Η ανάλυση των στοιχείων δείχνει ότι:
Η αύξηση των καθαρών αποδοχών από το 2019 για μισθωτό που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό (αναλόγως του αριθμού των τέκνων και συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών από 1-1-2025) ανέρχεται σε περίπου 30%, ενώ για μισθωτό που λαμβάνει τον μέσο μισθό η αύξηση είναι περίπου 25%.
Αντίστοιχα στο διάστημα 2019 – Ιούλιο 2024 η σωρευτική αύξηση του γενικού δείκτη τιμών είναι 15,9%.
Δηλαδή οι πραγματικές αποδοχές αυξήθηκαν περισσότερο από τον πληθωρισμό.
Σε καμία περίπτωση δεν υποτιμούμε το πρόβλημα της ακρίβειας. Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι οι μισθολογικές ενισχύσεις είναι αρκετά σημαντικές με βάση τις δυνατότητες της οικονομίας και απαντούν σε σημαντικό βαθμό στην ανάγκη στήριξης των εισοδημάτων των πολιτών.
5. Γιατί δεν ανακοινώθηκαν μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας;
Το αντίθετο συνέβη! Όλα τα μέτρα που αφορούν μειώσεις φόρων και ενίσχυση του εισοδήματος απαντούν σε σημαντικό βαθμό και στο πρόβλημα της ακρίβειας! Οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, η μείωση κατά μια μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών, οι αυξήσεις στις συντάξεις, η μόνιμη επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο για τους αγρότες, η καταβολή του έκτακτου επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης τον Δεκέμβριο, η οριστική κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, είναι μερικές μόνο από τις ενισχύσεις που το σύνολο των πολιτών θα δουν έμπρακτα στις τσέπες τους. Η καλύτερη άλλωστε απάντηση στην ακρίβεια είναι η μόνιμη ενίσχυση των μισθών και η συνεχής μείωση των φορολογικών βαρών. Αυτό θα συνεχίσει η Κυβέρνηση να πράττει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και δημοσιονομικής σοβαρότητας.
Συνεχίζεται την επόμενη εβδομάδα.
• Η Φιλοθέη Μακριδάκη είναι Αρθρογράφος- Α’ Τάξης Φοροτεχνικός-Φορολογικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων και Ιδιωτών- Ιδιοκτήτρια Λογιστικού Φοροτεχνικού Γραφείου