Και η φετινή σεζόν τρέχει με θετικό ρυθμό σε επίπεδο ζήτησης και κρατήσεων. Εν τούτοις, ο τουριστικός ουρανός δεν είναι ανέφελος, καθώς γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις εκτιμάται πως θα επηρεάσουν τα έσοδα, όπως λένε όσοι γνωρίζουν καλά την αγορά και το πόσο ευαίσθητος είναι ο τουρισμός στις μεταβολές.
Η ασθενής οικονομική πορεία της Ευρωζώνης, η πολιτική αστάθεια σε βασικές αγορές προέλευσης τουριστών και οι πιθανές επιδράσεις από τις εμπορικές επιλογές των ΗΠΑ αποτελούν τους τρεις κρίσιμους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τη ροή τουριστικών εσόδων. Υπάρχουν, όμως, και επιμέρους παράμετροι. Η έντονη σεισμική δραστηριότητα που καταγράφηκε στη Σαντορίνη και επηρέασε και τις Κυκλάδες στις αρχές του έτους, η αύξηση των τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια από την 1η Μαΐου λόγω της μετάβασης σε πιο φιλικά προς το περιβάλλον καύσιμα, καθώς και η διατήρηση του πληθωρισμού στις υπηρεσίες ενδέχεται να ασκήσουν περιοριστική επίδραση στην αναπτυξιακή πορεία του τουρισμού, όπως τονίζεται άλλωστε στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ.
Οι ταξιδιωτικές συνήθειες μεταβάλλονται και αυτή η τάση τείνει πλέον να παγιωθεί. Περισσότερα αλλά μικρότερα ταξίδια, και μάλιστα off-season, κερδίζουν όλο και μεγαλύτερο έδαφος. Ήδη η μέση δαπάνη ανά ταξίδι από τους ξένους τουρίστες σημείωσε ετήσια μείωση 5,1%, φτάνοντας τα 572,7 ευρώ, έναντι 603,2 ευρώ το 2023. Η πτώση αυτή αποδίδεται αφενός στις συνεχιζόμενες πληθωριστικές πιέσεις, που περιορίζουν το διαθέσιμο εισόδημα διεθνώς, και αφετέρου στην αυξημένη ροή επισκεπτών από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες και την Ανατολική Ευρώπη – αγορές με ταξίδια μικρότερης διάρκειας και, κατ’ επέκταση, χαμηλότερη μέση δαπάνη. Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής επιβατική κίνηση στα ελληνικά αεροδρόμια αυξήθηκε κατά 10%, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019 κατά 24%.
Πέφτει η δαπάνη ανά ταξίδι
Η μείωση του διαθέσιμου budget των επισκεπτών αποδίδεται, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της ΤτΕ, στη μείωση της διάρκειας του ταξιδιού. Είναι χαρακτηριστικό πως, από 8,8 διανυκτερεύσεις που ήταν η μέση διάρκεια παραμονής των ξένων τουριστών στη χώρα μας το 2021, πέρσι η μέση διάρκεια ήταν μόλις 5,9 διανυκτερεύσεις.
Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων (των μη κατοίκων) ανήλθε σε 231 εκατ. το 2024, παρουσιάζοντας αύξηση κατά +1,4% σε σχέση με το 2023 (227,9 εκατ.). Παρ’ όλα αυτά, υστερεί ακόμη σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα κατά -0,6% (232,5 εκατ.). Η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη (ΜΚΔ) ανήλθε στα 572,8 ευρώ το 2024, εμφανίζοντας μείωση κατά -5% σε σύγκριση με το 2023 (603,2 ευρώ), που οφείλεται στη μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής κατά -7,7% (από 7 διανυκτερεύσεις το 2023 σε 6,4 διανυκτερεύσεις πέρσι), αφού η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση κατέγραψε αύξηση κατά +2,9% (από 86,6 ευρώ σε 89,1 ευρώ).
Η άνοδος της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες έχει προκαλέσει μετατόπιση της τουριστικής περιόδου εκτός των ιδιαίτερα θερμών μηνών Ιουλίου και Αυγούστου και, συνεπακόλουθα, επιμήκυνση της σεζόν, κάτι που όμως είναι θετικό. Στους αμιγώς καλοκαιρινούς προορισμούς (Ιόνια Νησιά, Κρήτη και Νότιο Αιγαίο) παρατηρείται αύξηση της επισκεψιμότητας στο 2ο και 4ο τρίμηνο του 2024 σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Η αύξηση του κόστους του τουριστικού πακέτου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες οδηγεί τους επισκέπτες σε εναλλακτικές επιλογές χαμηλής ζήτησης, που κοστίζουν λιγότερα, οπότε περιορίζονται οι δαπάνες των επισκεπτών.
