Της Μαρίας Στ.-Α. Θεοδωρίδου*
Ακόμα και μετά την αύξηση ορίων ηλικίας που θεσπίστηκε με το Ν.4336/2015 και την πάροδο της μεταβατικής περιόδου, υπάρχουν δυνατότητες συνταξιοδότησης πριν τα 62 έτη. Το δικαίωμα αυτό διατηρούν κυρίως οι παλαιοί ασφαλισμένοι καθώς οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος για τους ασφαλισμένους μετά την 01/01/1993 (νέοι ασφαλισμένοι) είναι ενιαίες σε όλους τους τέως φορείς που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, πλην του τ. ΟΓΑ και του τ. ΝΑΤ, όπου ως ελάχιστο ηλικιακό όριο τίθεται το 62ο έτος της ηλικίας τους.
Οι κατηγορίες ασφαλισμένων είναι οι παρακάτω:
1. Δημόσιο βαρέα ΟΤΑ. Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) που υπάγονται στο καθεστώς ασφάλισης των βαρέων εφόσον έχουν συμπληρώσει συνολικά τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ έως την 31/12/2012, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 58ο έτος της ηλικίας. Αν έχουν συμπληρώσει συνολικά τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μετά την 1/1/2013, συνταξιοδοτούνται στο 60ό έτος της ηλικίας.
2. Τρίτεκνοι στο Δημόσιο, στις Τράπεζες και ΔΕΚΟ με 20 έτη ασφάλισης. Τρίτεκνοι (άνδρες και γυναίκες), οι οποίοι είχαν συμπληρώσει την απαιτούμενη 20ετία το 2011 και είχαν φτάσει το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 ή είχαν συμπληρώσει την 20ετία το 2012, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, και είχαν φτάσει το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 επίσης συνταξιοδοτούνται πριν τα 62ο έτη.
3. Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Τράπεζες με 25ετία και ανήλικα παιδιά. Οι γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες) του Δημοσίου, καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες που είναι ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν ανάλογα με το έτος θεμελίωσης, εφόσον είχαν ανήλικο τέκνο και είχαν φτάσει το 50ο έτος της ηλικίας τους έως το 2019 είτε είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαιτούμενη 25ετία, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, και είχαν φτάσει το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 είτε είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαιτούμενη 25ετία, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, και είχαν φτάσει το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018.
4. Μειωμένη στο Δημόσιο. Δυνατότητα πρόωρης αποχώρησης με μειωμένη σύνταξη από το Δημόσιο πριν από τα 62 ισχύει για όσους έχουν συμπληρώσει τις ηλικίες 55, 56, 58 ετών έως το 2022, εφόσον έχουν 25 έτη υπηρεσίας στα έτη 2010, 2011 και 2012. Εάν οι ηλικίες 56 και 58 ετών συμπληρώνονται από 1/1/2023 και μετά, τότε η αποχώρηση με μειωμένη σύνταξη είναι δυνατή μόνο στα 62.
5. Γυναίκες IKA με 4.500 ένσημα εκ των οποίων 3.600 βαρέα: Οι γυναίκες που έχουν συμπληρώσει συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης και 3.600 ημέρες στα βαρέα ένσημα το 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη στην ηλικία των 55 ετών. Για όσες συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 στα βαρέα το 2011, η δυνατότητα συνταξιοδότησης με πλήρη σύνταξη αρχίζει στα 56 έτη. Αντίστοιχα, οι γυναίκες που συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 στα βαρέα το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 57. Σημειώνεται ότι απαιτούνται υποχρεωτικά 1.000 ένσημα στα βαρέα κατά τα τελευταία 17 χρόνια πριν από την υποβολή αίτησης για σύνταξη.
6. Ασφαλισμένοι ΝΑΤ. Με 15ετή συνθετική υπηρεσία και ηλικία τουλάχιστον 52 ετών και εφόσον το άθροισμα ηλικίας ναυτικής υπηρεσίας δίνει τον αριθμό 72 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν. Την ίδια δυνατότητα έχουν όσοι ασφαλισμένοι έχουν διανύσει πολύ μικρό χρονικό διάστημα στο ΝΑΤ και έχουν υπαχθεί σε άλλο φορέα ασφάλισης, καθώς υπάρχει η δυνατότητα με τις διατάξεις διαδοχικής να συνταξιοδοτηθούν σε μικρότερο όριο ηλικίας.
Εκτός από τις παραπάνω γενικές διατάξεις υπάρχουν και οι ειδικές όπως οι μητέρες με ανάπηρο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα τέκνο και όσοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με το άρθρο 1 παρ.1 του Ν.612/1977.
Η Μαρία Στ.-Α. Θεοδωρίδου είναι Δικηγόρος-Εργατολόγιος
