Του Γεώργιου Χ. Αγραπίδη
Η παράλληλη ασφάλιση είναι ένα ζήτημα που αφορά χιλιάδες εργαζόμενους και επαγγελματίες στην Ελλάδα, ιδιαίτερα όσους δραστηριοποιούνται σε πολλαπλές επαγγελματικές δραστηριότητες ή εργάζονται ταυτόχρονα σε διαφορετικές σχέσεις εργασίας. Το θεσμικό πλαίσιο γύρω από την παράλληλη ασφάλιση έχει μεταβληθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με στόχο την προσαρμογή του στις σύγχρονες συνθήκες εργασίας και την απλοποίηση των διαδικασιών.
Τι είναι η Παράλληλη Ασφάλιση;
Η παράλληλη ασφάλιση αφορά την υποχρέωση ενός ατόμου να καταβάλλει εισφορές σε περισσότερους από έναν ασφαλιστικούς φορείς ή κλάδους, όταν ασκεί πολλαπλές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, ένας μισθωτός που ταυτόχρονα είναι και αυτοαπασχολούμενος, ενδέχεται να έχει ασφαλιστικές υποχρεώσεις τόσο ως μισθωτός όσο και ως ελεύθερος επαγγελματίας.
Ποιο είναι το Θεσμικό Πλαίσιο;
Το 2017, με τον Ν 4387/2016 (γνωστός και ως “νόμος Κατρούγκαλου”), εισήχθησαν σημαντικές αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων για την παράλληλη ασφάλιση. Ο νόμος καθιέρωσε ενιαίο καθεστώς εισφορών για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως επαγγελματικής δραστηριότητας.
Ωστόσο, ο Ν 4670/2020 (νόμος Βρούτση) προχώρησε σε βελτιώσεις, δίνοντας μεγαλύτερη ευελιξία στους ασφαλισμένους. Ένας από τους σημαντικότερους μηχανισμούς ήταν η εισαγωγή του πλαφόν στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική οικονομική επιβάρυνση.
Ποιους αφορά;
Η παράλληλη ασφάλιση αφορά κυρίως:
• Μισθωτούς που εργάζονται ταυτόχρονα ως ελεύθεροι επαγγελματίες.
• Ελεύθερους επαγγελματίες με περισσότερες από μία δραστηριότητες.
• Μερικώς απασχολούμενους με επιπλέον εισοδήματα από άλλη πηγή.
Οικονομικές Υποχρεώσεις και Πλεονεκτήματα
Η υποχρέωση καταβολής εισφορών σε πολλαπλούς φορείς μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά κόστη, ιδιαίτερα για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα από μία ή περισσότερες δραστηριότητες. Παρ’ όλα αυτά, η παράλληλη ασφάλιση παρέχει ορισμένα πλεονεκτήματα:
• Αυξημένη σύνταξη: Οι επιπλέον εισφορές μπορούν να μεταφραστούν σε υψηλότερο τελικό ποσό σύνταξης.
• Καλύτερη ασφαλιστική κάλυψη: Ο ασφαλισμένος μπορεί να απολαμβάνει μεγαλύτερη προστασία σε περίπτωση ασθένειας ή ανεργίας.
Προκλήσεις και Προτάσεις
Παρά τις μεταρρυθμίσεις, η παράλληλη ασφάλιση εξακολουθεί να δημιουργεί προκλήσεις, όπως η πολυπλοκότητα στη διαδικασία υπολογισμού των εισφορών και οι καθυστερήσεις στη διαχείριση από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Για την καλύτερη αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, προτείνονται τα εξής:
1. Περαιτέρω απλοποίηση του συστήματος εισφορών.
2. Ψηφιοποίηση των διαδικασιών για ταχύτερη εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων.
3. Δημιουργία ειδικών κατηγοριών για χαμηλά εισοδήματα, ώστε να μειωθεί το βάρος των εισφορών.
Συμπέρασμα
Η παράλληλη ασφάλιση αποτελεί ένα κρίσιμο θέμα που επηρεάζει άμεσα την καθημερινότητα χιλιάδων ασφαλισμένων. Ενώ οι μεταρρυθμίσεις έχουν συμβάλει στη βελτίωση του συστήματος, η περαιτέρω απλοποίηση και η προσαρμογή στις ανάγκες των ασφαλισμένων είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του ασφαλιστικού πλαισίου και τη δικαιότερη κατανομή των υποχρεώσεων.
Ο Γεώργιος Χ. Αγραπίδης είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος