• Την περίοδο 2010-2023 ο καθένας συνταξιούχος απώλεσε 30.000 € (κατά μέσο όρο) και εισέπραξε μόνο 500 € (κατά μέσο όρο) από τις δύο αυξήσεις (7,75% το 2023 και 3% το 2024)
• Ποιά είναι τα αιτήματα των συνταξιούχων και των οικογενειών τους που αναμένουν ακόμη τη λύση τους
Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου*
Ι. Πρωτοφανής λεηλασία των συντάξεων την περίοδο 2010-2023
Καμιά κοινωνική τάξη στην Ελλάδα, κατά την περίοδο των τριών (3) Μνημονίων και του κορωνοϊού, δεν είχε περισσότερες απώλειες από αυτή των συνταξιούχων. Πράγματι, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ανάλυση και επεξεργασία των αριθμών, οι συνταξιούχοι της χώρας μας έχασαν πάνω από 120 δις ευρώ κατά την περίοδο 2010-2023 [βλέπε τα βιβλίο μας «Το Μέλλον των Συντάξεων»(2023) και «Αγορά εργασίας και Συντάξεις. Η βόμβα του Δημογραφικού»(2024), Εκδόσεις «60+»].
Την περίοδο 2010-2023, ο καθένας συνταξιούχος έχασε 30.000 ευρώ (κατά μέσο όρο), ενώ εισέπραξε μόνο 500 ευρώ (κατά μέσο όρο) από τις δύο αυξήσεις της σημερινής κυβέρνησης (το 2023 αύξηση κατά 7,75% και το 2024 αύξηση 3%). Ταυτόχρονα, σχεδόν ένα εκατομμύριο συνταξιούχοι δεν εισέπραξαν καμία αύξηση λόγω του ονείδους της προσωπικής διαφοράς που θεσμοθετήθηκε από τον νόμο Κατρούγκαλου (4387/2016) και διατηρήθηκε πανηγυρικά και από τον νόμο Βρούτση (4670/2020)!!
Και τώρα που βγήκαμε (υποτίθεται) από τα Μνημόνια (πράγμα αναληθές, αφού οι εκατοντάδες μνημονιακοί νόμοι και υπουργικές αποφάσεις των περικοπών εξακολουθούν να ισχύουν), οι Έλληνες συνταξιούχοι υφίστανται περικοπές δισεκατομμυρίων, με βάση ισχύοντες ακόμη μνημονιακούς νόμους!
Η εισφορά υπέρ ΕΑΣ που θα στοιχίσει στους συνταξιούχους, ΜΟΝΟ για το 2024,600 εκατ. ευρώ, η εισφορά υπέρ υγείας που θα στοιχίσει πάνω από 4 δις ευρώ για το2024, η διατήρηση και με τον νόμο Βρούτση (4670/2020) της συνταξιοκτόνας προσωπικής διαφοράς που πρωτοθέσπισε ο νόμος Κατρούγκαλου (4387/2016), η κατάργηση των Δώρων με απώλειες μέχρι σήμερα πάνω από40 δις ευρώ, μαρτυρούν την πρωτοφανή λεηλασία που έχουν υποστεί (και υφίστανται ακόμη) οι Έλληνες και Ελληνίδες συνταξιούχοι.
ΙΙ. Η συνταξιοδοτική φτώχεια (pension poverty) σε αριθμούς από το Υπουργείο Εργασίας
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου και Πληρωμών των Συντάξεων «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ» του Υπουργείου Εργασίας για τον Μάρτιο 2024, που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα και πιο συγκεκριμένα από τα στοιχεία του Πίνακα Σ.1 του Παραρτήματος της Έκθεσης προκύπτει ότι:
α- το 57,5% των συνταξιούχων (1.430.786 άνθρωποι) λαμβάνουν σύνταξη έως 1.000 € μεικτά (940 € καθαρά),
β- το 38,6% (959.131 συνταξιούχοι) λαμβάνουν σύνταξη έως 700 € μεικτά (658 € καθαρά),
γ- το 28% (696.474 συνταξιούχοι) λαμβάνουν σύνταξη έως 600 € μεικτά (564 € καθαρά) και
δ- το 17,8% (443.495 συνταξιούχοι) λαμβάνουν σύνταξη έως 500 € μεικτά (470 € καθαρά)!!
Ιδού τα στοιχεία από το Π/Σ «ΗΛΙΟΣ»-ΗΔΙΚΑ!
Εξάλλου, αναφορικά με το ύψος των συντάξεων, ο Πίνακας 4 στη σελ. 7 της Έκθεσης δεν επιτρέπει αμφισβητήσεις. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα παρατιθέμενα στοιχεία:
α- η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 818,68 ευρώ μεικτά (769,55 ευρώ καθαρά) και είναι η χαμηλότερη σε ΟΛΕΣ τις χώρες της ΟΝΕ,
β- η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 196,22 ευρώ μεικτά (184,44 ευρώ καθαρά),
γ- το μέσο μέρισμα ανέρχεται στα 111,57 ευρώ μεικτά (104,87 ευρώ καθαρά)!
Τα ενδιαφέροντα και ταυτόχρονα απογοητευτικά ευρήματα του Συστήματος «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ», που εποπτεύεται από το Υπουργείο Εργασίας, αποτελούν και αποστομωτική απάντηση στους δανειστές και τους Έλληνες μνημονιακούς πολιτικούς και επιστήμονες, που ακόμη και σήμερα επιμένουν ότι στην Ελλάδα οι συνταξιούχοι συνεχίζουν να λαμβάνουν υψηλές κατά μέσο όρο συντάξεις.
Η γενικευμένη «συνταξιοδοτική φτώχεια» («pension poverty») είναι συνέπεια των μνημονιακών περικοπών, καθώς και της απαγόρευσης της αύξησης των συντάξεων («πάγωμα» αυξήσεων) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022, σύμφωνα με τον ν. 4475/2017 (άρθρο 3), που δυστυχώς διατηρήθηκε σε ισχύ με τον νόμο Βρούτση 4670/2020 (άρθρο 25 παρ. 4).
ΙΙΙ. Είκοσι δύο (22) εκκρεμή αιτήματα αναμένουν τη λύση τους
Κωδικοποιήσαμε τα εκκρεμή αιτήματα των συνταξιούχων προς την κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα της Αντιπολίτευσης ενόψει των αυριανών Εκλογών για το Ευρωκοινοβούλιο. Τα παρακάτω 22 αιτήματα παραμένουν ανοικτά και εκκρεμή και αναμένουν τη λύση τους από το πολιτικό προσωπικό που, δυστυχώς στο σύνολό του, ελάχιστα αναφέρθηκε στην πολυπληθέστερη κοινωνική τάξη τού εκλογικού σώματος, τους περήφανους συνταξιούχους και τις οικογένειές τους.
Τα είκοσι δύο (22) αιτήματα που απαιτούν την άμεση λύση τους είναι τα παρακάτω:
1. Η κατάργηση του νόμου Κατρούγκαλου (4387/2016) που δυστυχώς διατηρήθηκε πανηγυρικά σε ισχύ με τον νόμο Βρούτση (4670/2020) καθ’ όλα τα συνταξιοκτόνα άρθρα του.
2. Η επαναχορήγηση της 13ης και 13ης σύνταξης (Δώρα Πάσχα-Χριστουγέννων και Επίδομα Αδείας) σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.
3. Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για όλους τους συνταξιούχους, άμεσα και αναδρομικά, με ενσωμάτωση στην κύρια σύνταξη.
4. Η καταβολή των αναδρομικών τού 11μήνου στους 300.000 συνταξιούχους που είχαν ασκήσει αγωγή έως 30-7-2020, κατ’ εφαρμογή των υπ’ αριθ. 1403-1407/2022 αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ.
5. Η επαναφορά του ΕΚΑΣ σε όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους.
6. Η κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) και η επιστροφή των αναδρομικών για τα έτη 2017 και 2018, κατ’ εφαρμογή των υπ’ αριθ. 244/2017 και 1488/2021 αποφάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
7. Η κατάργηση της Εισφοράς υπέρ Υγείας ύψους 6% για όλους τους συνταξιούχους, με προτεραιότητα τις συντάξεις λόγω θανάτου και τις συντάξεις αναπηρίας.
8. Η χορήγηση αύξησης και στις επικουρικές συντάξεις που δεν έχουν αυξηθεί εδώ και 14 χρόνια.
9. Η καταβολή των αναδρομικών του 11μήνου σε 2.000.000 συνταξιούχους ή τους κληρονόμους τους που δεν άσκησαν αγωγή μέχρι 30-7-2020, όπως όριζαν οι υπ’ αριθ. 1403-1407/2022 αποφάσεις Ολομέλεια ΣΤΕ.
10. Η κατάργηση της ετήσιας αύξησης των εισφορών των μη μισθωτών που από 1-1-2024 αυξήθηκε κατά 4%.
11. Η επαναφορά της ισόβιας σύνταξης στην πολύτεκνη μητέρα.
12. Η χορήγηση ολόκληρης της εθνικής σύνταξης για όλες τις συντάξεις αναπηρίας και όχι αναλόγως του ποσοστού αναπηρίας.
13. Η επαναφορά των κατώτατων συντάξεων με ελάχιστο 600 € καθαρά για όλους τους συνταξιούχους και κατώτατη επικουρική ύψους 300 € καθαρά.
14. Η κατάργηση του τεκμαρτού εισοδήματος για τους ανασφάλιστους υπερήλικες.
15. Η ολοκλήρωση του επανυπολογισμού και η καταβολή των αναδρομικών για παράλληλες-διαδοχικές-διεθνείς συντάξεις.
16. Η επαναφορά των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων για όλους ανεξαιρέτως τους γονείς (κυρίως γυναίκες) τους ασφαλισμένους, στον Δημόσιο και τον Ιδιωτικό Τομέα.
17. Η χορήγηση ολόκληρης της σύνταξης λόγω θανάτου στον επιζώντα σύζυγο.
18. Η κατάργηση της «ποινής» («πέναλτυ») σε ποσοστό 30% της μειωμένης σύνταξης στο 62ο έτος ηλικίας.
19. Η χορήγηση πλήρους εθνικής σύνταξης στους ομογενείς με 15 ή 20 έτη παραμονής στη χώρα.
20. Η κατάργηση της διάταξης που μειώνει το εφάπαξ από 1-1-2014 και μετά.
21. Η κατάργηση της «ρήτρας προσδόκιμου» για τα όρια ηλικίας.
22. Η κατάργηση της ρήτρας υπολογισμού της σύνταξης με βάση ολόκληρο τον εργασιακό βίο.
Τα παραπάνω είκοσι δύο (22) κωδικοποιημένα αιτήματα των συνταξιούχων, των ασφαλισμένων και εν τέλει ολόκληρης της κοινωνίας, προς την κυβέρνηση και τα άλλα πολιτικά κόμματα, απαιτούν άμεσα λύση. Οι συνταξιούχοι μας έχουν δικαίωμα σε αξιοπρεπή και ανθρώπινη διαβίωση.
Η κυβέρνηση και οι ηγεσίες των άλλων πολιτικών κομμάτων, κυρίως του μνημονιακού τόξου (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ), έχουν ηθικό χρέος να τα ικανοποιήσουν μαζί με μια μεγάλη «συγγνώμη» για τη βίαιη αρπαγή τού μόχθου τους, την πρωτοφανή λεηλασία των συντάξεών τους και τη φτωχοποίηση εκατομμυρίων εξ αυτών.
• Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
