Η παρέμβαση του Κώστα Σημίτη, η επιστολή Αλέκου Παπαδόπουλου και η συνέντευξη του Γιάννη Στουρνάρα προκαλούν
Του Μιχάλη Κωτσάκου
Το εάν βγήκαμε σοφότεροι από την τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών το αφήνω στην κρίση του κάθε αναγνώστη αυτής της εφημερίδας. Δεν θα πάρω καμία απολύτως θέση. Εξάλλου ο καθένας από εσάς προφανώς δεν περιμένετε την δική μου άποψη για να αποφασίσετε ποιο κόμμα θα ψηφίσετε.
Οπότε ξεπερνώ στο σημερινό μου σημείωμα την τηλεμαχία της Τετάρτης, η οποία έπεσε και στον ημιτελικό του Τσάμπιονς Λιγκ μεταξύ Μίλαν και Ίντερ, στο τεράστιο «derby della Madonnina» (ντέρμπι της Παναγίας) όπως το αποκαλούν οι Ιταλοί όπου με την ευκαιρία διαφημίζουν κι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Μιλάνο. Η «Madonnina» είναι ένα άγαλμα της Παναγίας στον καθεδρικό ναό του Μιλάνου στην Ιταλία. Το κωδωνοστάσιο της «Madonnina» ή «guglia del tiburio» (κωδωνοστάσιο του φαναριού, η ακριβής μετάφραση), ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του καθεδρικού ναού. Το άγαλμα ανεγέρθηκε το 1762 σε ύψος 108,5 μέτρων, όπως σχεδιάστηκε από τον Φραντσέσκο Κρότσε.
Μετά από τις πληροφορίες για το Μιλάνο ας επιστρέψουμε στην δική μας πραγματικότητα. Έλεγα λοιπόν, ότι ο καθένας έχει βγάλει τα συμπεράσματα του από την τηλεμαχία των αρχηγών και ζυγίζει και σταθμίζει με βάση και τα προγράμματα των κομμάτων την απόφαση του. Εμένα πάντως μου προκάλεσε τεράστια ανησυχία η ανοιχτή επιστολή ενός πρώην υπουργού Οικονομικών, του Αλέκου Παπαδόπουλου, προς τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, όπου ανέλυσε τους κινδύνους για την ελληνική οικονομία. Ο κ. Παπαδόπουλος κάνει λόγο για μια ρόδινη εικόνα που εμφανίζεται στους ψηφοφόρους όσον αφορά την εξέλιξη και τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, κρύβοντας τα δομικά προβλήματα και προειδοποιεί ότι ανεύθυνες και αστόχαστες επεκτατικές πολιτικές μπορεί να οδηγήσουν εκ νέου σε χρεοκοπία. «Η ευθύνη σας ως επικεφαλής των κομμάτων εξουσίας θα είναι βαριά και μη συγγνωστή αν η χώρα εκτροχιαστεί δημοσιονομικά, μέσα σε αυτήν την 10ετία ή στις αρχές της επόμενης», αναφέρει στην επιστολή του ο Αλέκος Παπαδόπουλος.
Και ο Στουρνάρας
Και αμέσως μετά έρχεται ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος με συνέντευξη του στην «Ημερησία» τόνισε πως «δεν υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος στην Ελλάδα για να χωρέσουν όλες αυτές οι εξαγγελίες που γίνονται προεκλογικά. Αν κοστολογήσουμε ορθά αυτά τα οποία λέγονται, ξεπερνάμε κατά πολύ τον όποιο δημοσιονομικό χώρο». Ο Διοικητής της ΤτΕ συνιστά προσοχή. «Έχουμε ακόμα το υψηλότερο χρέος στην Ευρώπη ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Δεν έχουμε πάρει ακόμα επενδυτική βαθμίδα. Δεν έχουμε πετύχει ακόμα πρωτογενές πλεόνασμα – κυκλικά διορθωμένο – 2% του ΑΕΠ που απαιτείται για να εξασφαλίσουμε μακροχρόνια βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους», επισημαίνει, προσθέτοντας πως «απέχουμε ακόμα από το άριστο, τόσο στον δημοσιονομικό τομέα, αλλά και στον τομέα των μεταρρυθμίσεων».
Ένας από τους λόγους, για τους οποίους «δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να κάνουμε παροχές του μεγέθους αυτών που προτείνονται, είναι διότι από το 2024 θα έχουμε ένα νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο σήμερα δεν υπάρχει», παρατηρεί. Μιλά για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Αναφέρεται, επίσης, στις καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης, το ελλιπές Κτηματολόγιο, την ανεπαρκή ψηφιοποίηση των δημοσίων επιχειρήσεων, τις στρεβλώσεις στην αγορά ενέργειας, για να καταλήξει πως «έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας».
Ο κ. Στουρνάρας προτιμά μία κυβέρνηση μακράς πνοής, δηλαδή τετραετίας, ενώ για την επενδυτική βαθμίδα λέει ότι είναι το όριο. «θα έλεγα ότι είναι το κατώφλι, και πρέπει να ανεβούμε πάνω από αυτό», επισημαίνει. Αναφερόμενος στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εκτιμά πως θα είναι 7% του ΑΕΠ φέτος. «Δεν πρέπει να υπάρξουν μέτρα που επιδεινώνουν βραχυπροθέσμως την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και δεν πρέπει να υπάρξουν μέτρα που χειροτερεύουν μακροπροθέσμως την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Κυρίως μέτρα που θίγουν το τρίγωνο της γνώσης, δηλαδή το τρίγωνο που αποτελείται από την παιδεία, την έρευνα και την καινοτομία».
Αναφορικά με τα επιτόκια, εκτιμά πως βρισκόμαστε κοντά στο τέλος του ανοδικού κύκλου, χωρίς όμως να μπορούμε ακόμη να προσδιορίσουμε πόσες αυξήσεις επιτοκίων χρειαζόμαστε. Δεν αποκλείει μάλιστα να επιστρέψουμε και σε μηδενικό πληθωρισμό, αν εκλείψουν από την παγκόσμια οικονομία οι κλυδωνισμοί του πολέμου και της πανδημίας. Πάντως ο στόχος του 2% θα πρέπει να αναμένεται το 2025 στην Ευρωζώνη.
Αναφορικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία των δανειοληπτών και την αποφυγή μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, λέει πως «εξαντλούν τον εποπτικό χώρο που υπήρχε». Δεν βλέπει, πάντως, οι όποιες νέες αθετήσεις να δημιουργούν πρόβλημα στις τράπεζες, καθώς «η πρόοδος που έχει επιτευχθεί μέχρι τώρα δεν αναμένεται να ανατραπεί».
Και ο Σημίτης
Αυτές οι δύο παρεμβάσεις, όπως και η συνέντευξη του Κώστα Σημίτη τον Μάρτιο μου χτύπησαν καμπανάκια. Ο πρώην πρωθυπουργός είχε δηλώσει πως «το επενδυτικό κλίμα που επιδιώκει να δημιουργήσει η κυβέρνηση είναι ένας επιβεβλημένος στόχος που, χωρίς να υποτιμώ καθόλου ό,τι έχει γίνει μέχρι σήμερα, έχει αποδώσει ασταθή αποτελέσματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις κυριαρχούν οι επενδύσεις στο real estate και τα deals κερδοσκοπικών funds, τα οποία μάλιστα συχνά χρηματοδοτούνται με δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες! Δηλαδή, με τα εθνικά μας κεφάλαια οι ξένοι αποκτούν τον έλεγχο της οικονομίας μας. Αυτό δεν λέγεται ξένη επένδυση αλλά κερδοσκοπικός οπορτουνισμός».
Για να πω την πάσα αλήθεια όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις με ανησυχούν. Διότι αυτά τα τρία πρόσωπα συνδέονται με μία κοινή πορεία τουλάχιστον μίας επταετίας, ώστε η χώρα να καταφέρει το 2001 να εισέλθει στη ζώνη του ευρώ. Διότι ανεξάρτητα εάν κοροϊδέψαμε τους κουτόφραγκους, ή μας χαρίστηκαν αναλογιστείτε εάν δεν βρισκόμαστε στο ευρώ κατά την διάρκεια της πανδημίας που θα είχε καταλήξει η χώρα. Ούτε που θέλω να το σκέφτομαι. Ο Αλέκος Παπαδόπουλος το 1993, πήγε κόντρα στο ΠΑΣΟΚ που είχε ήρωα τον αείμνηστο Τσοβόλα και την ιαχή «Τσοβόλα δώστα όλα» κι επέβαλε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και εξοικονόμησης πόρων. Ο Κώστας Σημίτης ως πρωθυπουργός είχε θέσει ως εθνικό στόχο την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη, ενώ ο Γιάννης Στουρνάρας μετείχε ενεργά σε αυτή την μάχη, αναλαμβάνοντας ειδικές αποστολές από το γραφείο του τότε πρωθυπουργού το μακρινό 1999.
Όλες αυτές οι παρεμβάσεις, λοιπόν, μου έχουν προκαλέσει ανησυχία. Και από την Τετάρτη το βράδυ δεν έχουν υποχωρήσει αυτές οι ανησυχίες. Ελπίζω τις ίδιες ανησυχίες να έχουν και οι πολιτικοί αρχηγοί μέχρι τις εκλογές και μην αρχίζουν να τάζουν λαγούς με πετραχήλια για λίγα ψηφαλάκια. Εκτός και εάν έχουν αποφασίσει άλλα να λένε στην προεκλογική περίοδο και άλλα να ποιήσουν όταν αναλάβουν την διακυβέρνηση…
