- Ο Σεπτέμβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας που πολλές αυξήσεις στο κλάδο των τροφίμων περνούν από το «χωράφι στο ράφι» και από εκεί στο τραπέζι μας.
Του Βασίλη Κορκίδη *
Οι ανατιμήσεις του Ιουλίου-Αυγούστου στην παραγωγή αναμένεται να περάσουν στα ράφια των καταστημάτων τον Σεπτέμβριο και σε συνάρτηση με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους. Μετά από τόσους μήνες ενεργειακής κρίσης, τα περιθώρια απορρόφησης των αυξημένων τιμών εκμηδενίστηκαν, καθώς η ρευστότητα και τα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων μειώνονται συνεχώς.
Ο φόβος έχει αρχίσει να κυριαρχεί τους καταναλωτές λόγω της ενεργειακής ακρίβειας που άλλωστε στην αγορά με τη μείωση της ζήτησης. Αξίζει να σημειωθεί πως λόγω εκπτώσεων, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 11,6% τον Ιούλιο πατώντας φρένο σε μια ξέφρενη ανοδική πορεία, από 12,1% τον Ιούνιο, με τις τιμές σε καύσιμα και τρόφιμα να συνεχίζουν την ανοδική πορεία των προηγούμενων μηνών και να είναι υπεύθυνα για τα επίπεδα του ΔΤΚ.
Ειδικότερα για τα ενεργειακά προϊόντα, το φυσικό αέριο καταγράφει αύξηση τιμής κατά 178,9%, το πετρέλαιο θέρμανσης 65,1%, το ηλεκτρικό ρεύμα 55,8%, τα τελικά προϊόντα πετρελαίου κατά 33% και τα στερεά καύσιμα κατά 9%. Μόνο οι ανατιμήσεις των καυσίμων συνετέλεσαν στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τον Ιούλιο κατά 6,43%. Εκτός όμως από τα καύσιμα, αυξήσεις μεγαλύτερες από τον γενικό ΔΤΚ καταγράφουν μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες καθημερινής κατανάλωσης.
Που άλλου καταγράφονται
Αυξήσεις καταγράφονται κατά 27,3% στα έλαια και τα λίπη, 16,7% στις τιμές των κρεάτων και των δημητριακών, 16,4% στα αυγά και τα γαλακτοκομικά, 13,4% στα λαχανικά, 11,4% στη ζάχαρη, τον καφέ και το τσάι, 9,3% τις σοκολάτες και 5,3% στα ψάρια. Με θετικό πρόσημο έκλεισε το πρώτο εξάμηνο του 2022 για την αγορά των σούπερ μάρκετ, σημειώνοντας αύξηση της αξίας των πωλήσεων των ταχυκίνητων προϊόντων κατά 1,6% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2021.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα των ανατιμήσεων, που σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων αγγίζουν το 9%, ενώ αντίθετα ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε συνολικά κατά 2,2%. Αυτό το γεγονός εξηγείται και λόγω της ανελαστικής ζήτησης ορισμένων προϊόντων, δηλαδή οι καταναλωτές όσο και αν αυξηθούν οι τιμές δεν είναι εύκολο να μειώσουν τις ποσότητες που αγοράζουν όταν μιλάμε για αγαθά πρώτης ανάγκης. Μετά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου θα ξεκινήσει ένας ακόμη κύκλος αυξήσεων, που θα έχει συνέχεια και τον Σεπτέμβριο με αναπροσαρμογές σε βασικά είδη διατροφής και άλλα είδη σούπερ μάρκετ, με την αποστολή νέων τιμοκαταλόγων από τους προμηθευτές στους λιανεμπόρους.
Τα επιμέρους στοιχεία, δείχνουν πως τα νοικοκυριά κόβουν ακόμα και από τα απαραίτητα, όπως είναι για παράδειγμα τα γαλακτοκομικά, οι πωλήσεις των οποίων μειώθηκαν κατά 5,6% ανά μονάδα προϊόντος, ενώ αντίθετα οι τιμές τους αυξήθηκαν συνολικά κατά 6,2%. Λόγω πολέμου οι αυξήσεις έχουν κυριολεκτικά πολλαπλασιαστεί στα άλευρα και το ηλιέλαιο. Σε αυτά έχουν προστεθεί οι παλιές τιμές των αποθεμάτων ζωοτροφών με τις αυξήσεις των νέων τιμών, ενώ η συνέχεια κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική είναι. Οι αυξημένες τιμές σε πάνω από 500 προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως είναι τα τρόφιμα, θα έρθουν στο ράφι τον Σεπτέμβριο.
Ο υψηλός πληθωρισμός έχει σημάνει συναγερμό στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που αναζητεί τρόπους για να περιοριστούν οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά. Οι ανατιμήσεις αφορούν τουλάχιστον 40 κατηγορίες, με το ποσοστό αύξησης μεσοσταθμικά να ανέρχεται στο 10% με 15%. Στο μεταξύ, η αύξηση σχεδόν κατά 15% στις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων στη βιομηχανία τροφίμων, έρχεται σαν αντιστάθμισμα η υποχώρηση των χονδρικών τιμών στα οπωροκηπευτικά το τελευταίο διάστημα. Τα λειτουργικά κόστη σφίγγουν τον κλοιό στους παραγωγούς με τις υψηλές τιμές πετρελαίου, ηλεκτρικού ρεύματος, λιπάσματα και οι ζωοτροφές που καταγράφουν συνεχείς ανοδικές τιμές.
Οι νέες τιμές
Σύμφωνα με τη βιομηχανία, τα ποσοστά με τις εκτιμώμενες αυξήσεις που θα έρθουν από Σεπτέμβριο διαμορφώνονται ως εξής: Κονσέρβες +15%, καλλυντικά +25%, γαλακτοκομικά +12%, μαργαρίνες +20%, αλλαντικά +10%, γλυκίσματα μπισκότα +20%, παγωτά +5%, απορρυπαντικά +15%, προϊόντα περιποίησης και φροντίδας +18%. Εκείνο πάντως που δεν πρέπει να μας προβληματίζει στην ελληνική αγορά είναι πως δεν παρατηρούνται και δεν θα έχουμε ελλείψεις.
- Ο Βασίλης Κορκίδης είναι πρόεδρος ΕΒΕΠ & ΠΕΣΑ