Παρά τους μνημονιακούς νόμους που έχουν αυξήσει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και τη νέα αύξηση που αναμένεται να δρομολογηθεί μετά το 2027 (λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής), ένα σημαντικό ποσοστό των ασφαλισμένων εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται πριν από την ηλικία των 60 ετών. Ο βασικός λόγος είναι ότι στην ηλικία άνω των 50 δυσκολεύονται να βρουν δουλειά μην έχοντας άλλη εναλλακτική, συνταξιοδοτούνται ακόμα και με μειωμένη σύνταξη σε ποσοστό 11.6%.
Ένας δείκτης που επιβεβαιώνει τη δυσκολία εύρεσης εργασίας είναι ότι το 23.9% δεν εργαζόταν ήδη πριν αρχίσει να λαμβάνει σύνταξη, δηλαδή πριν να συμπληρώσει τις γενικές προϋποθέσεις για σύνταξη στο 67ο έτος με τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης των 15 ετών. Αυτό έχει ως συνέπεια το 25% των πολιτών άνω των 50 δηλαδή ένας στους 4, να δυσκολεύεται να κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ακόμα και με μειωμένη σύνταξη και να βιοπορίζεται υποχρεωτικά με την προανοιακή σύνταξη των 400 ευρώ.
Ένα ποσοστό μάλιστα των πολιτών που βρίσκουν κλειστή την πόρτα της συνταξιοδότησης είναι όσοι οφείλουν στον ΕΦΚΑ άνω των 30.000 ευρώ.
Τα άτομα που λαμβάνουν σύνταξη γήρατος και εξακολουθούν να εργάζονται αποτελούν το 1,8% του συνόλου των απασχολουμένων αν και το εν λόγω ποσοστό τα τελευταία δύο έτη έχει σημειώσει αύξηση και θα καταγραφεί σε επόμενη έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ.
Μετά τα 60 έτη, το ποσοστό των ατόμων που λαμβάνουν σύνταξη είναι σημαντικά μεγαλύτερο για τους άνδρες έναντι των γυναικών, και στην ηλικία των 74 ετών ανέρχεται στο 90,1% για τους άνδρες και στο 63,7% για τις γυναίκες.
Η αύξηση ορίων ηλικίας
Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ η πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης είναι κατά μέσο όρο τα 63 έτη ενώ τα επόμενα χρόνια, με την ωρίμανση του νόμου του 2015, η ηλικία αυτή να αυξηθεί κι άλλο.
Άλλωστε σε τρία χρόνια θα βρεθεί και πάλι στο προσκήνιο η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας εξαιτίας της πίεσης που ασκεί το δημογραφικό, η γήρανση του πληθυσμού αλλά και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής .
Το θέμα θα τεθεί στο τραπέζι το 2027 με βάση τη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής η οποία εκπονείται κάθε τρία χρόνια και θα αποτυπώσει ,όπως δείχνουν τα στοιχεία, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με την ισχύουσα διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, η οποία δεν καταργήθηκε, από την 1/1/2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής.
Η Ελλάδα βρίσκεται μέχρι σήμερα στο «απυρόβλητο» καθώς μετά από την πίεση της τρόικα αυξήθηκαν κατά 2 έτη τα ηλικιακά όρια στα 67 και στα 62 από 1/1/2013 πολύ περισσότερο δηλαδή από εκείνη την αύξηση που θα προέκυπτε από την εφαρμογή του νόμου του 2010. Επιπλέον με το νόμο 4336/2015 αυξήθηκαν με βίαιο τρόπο και όλα τα ενδιάμεσα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. Ένα ακόμα επιχείρημα για να μην ανοίξει η συζήτηση είναι ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στην ΕΕ μαζί με τη Γαλλία ( 67 και 62 μετά τη μεταρρύθμιση Μακρόν) και την Ιταλία ( 67 και 64).
Ωστόσο η πρόσφατη έκθεση της ΕΕ ( Eurostat ageing report group 2024) αποτυπώνει στις προβολές της για την Ελλάδα αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά 7-8 μήνες από το 2024 έως το 2030 και υποδεικνύει αύξηση των ορίων ηλικίας για τη χώρα μας στα 68.5 έτη από 67 σήμερα το 2030. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Eurostat η Ελλάδα που το τρέχον έτος 2024 έχει γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τα 67 και τα 62 για πρόωρη συνταξιοδότηση, το 2030 θα πρέπει να το αυξήσει κατά ενάμισι έτος στα 68. 5 και για την πρόωρη συνταξιοδότηση κατά ένα έτος και τρεις μήνες στα 63.5.