Νέα αύξηση εισφορών μη μισθωτών από την 1η Ιανουαρίου

Ι. Αύξηση των εισφορών κατά 9,6% από 1-1-2023 για τα τέσσερα (4) είδη παροχών

Από 1-1-2023 αυξήθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές για όλους τους μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες, αγρότες) και για όλα τα είδη των παροχών (κύρια και επικουρική ασφάλιση, παροχή εφάπαξ και υπέρ υγείας). Την αύξηση των εισφορών όλων των μη μισθωτών από 1-1-2023 προβλέπει ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση (ν. 4670/2020) που, όπως έχουμε αποδείξει, αποτελεί πλήρη και απόλυτη συνέχεια του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016 (βλ. το βιβλίο «Το μέλλον των συντάξεων», Εκδόσεις «60+»).

Ειδικότερα ο ν. 4670/2020 (ΦΕΚ Α 43)  προβλέπει την αυτόματη κατ’ έτος αναπροσαρμογή των εισφορών, από το 2023 και μετά, για όλους τους ΜΗ μισθωτούς με βάση τον πληθωρισμό ή την ετήσια αύξηση των μισθών. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ.6 ν. 4670/2020 που αντικατέστησε το άρθρο 39 του ν. 4387/2016: «Από την 1.1.2023 έως την 31.12.2024 τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού το ποσόν της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγουμένου έτους. Από την 1.1.2025 και εφεξής τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 8.».

Έτσι, σύμφωνα με την πρωτοφανή αυτή ρύθμιση,-που υποτίθεται ότι ήρθε να θεραπεύσει τις αδικίες του νόμου Κατρούγκαλου που επέβαλε εισφορές με «ρήτρα εισοδήματος»-, οι προσαυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές για κύρια ασφάλιση και για όλους τους ΜΗ μισθωτούς έχουν ως ακολούθως:

Η Αυτόματη Αναπροσαρμογή Εισφορών (ΑΑΕ) σε ετήσια βάση αφορά, όπως προαναφέραμε, όλους τους ΜΗ μισθωτούς ασφαλισμένους (ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες, αγρότες) κι έχει προβλεφθεί να ισχύσει από 1-1-2023 τόσο για κύριες και επικουρικές συντάξεις, όσο και για τα εφάπαξ (όπου υπάρχουν), αλλά και για τις παροχές υπέρ υγείας.

Η ετήσια αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών για όλα τα είδη των παροχών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4670/2020 και ειδικότερα του άρθρου 35 παρ. 6 (κύρια ασφάλιση), του άρθρου 45 παρ. 5 (επικουρική ασφάλιση), του άρθρου 36 παρ.4 (ασφάλιση στον πρώην ΟΓΑ) και του άρθρου 31 (παροχή εφάπαξ), καθώς και του άρθρου 37 (παροχές υγείας),  θα φτάσει για τα έτη 2023-2024 στο ύψος του πληθωρισμού (για το 2022 κατά 9,64% και για το 2023 κατά 3,46%, όπως αναφέρουμε παρακάτω), ενώ, από 1-1-2025 και για κάθε επόμενο έτος, θα ισούται με τον ετήσιο δείκτη μεταβολής των μισθών.

Παρά τις αντιδράσεις των οικείων επαγγελματικών οργανώσεων, η κυβέρνηση επέμεινε να εφαρμόσει την επαχθή ρύθμιση σε δύσκολη οικονομική συγκυρία για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, αφού οι αυξημένες κατ’ έτος εισφορές των μη μισθωτών θα χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση κατ’ έτος των συντάξεων από 1-1-2023 και μετά.

ΙΙ. Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών για την περίοδο 2023-2025

Στην Εγκύκλιο 11/2023 του ΕΦΚΑ (αριθ. πρωτ.  69195/Σ.21342/10-2-2023) με θέμα «Ασφαλιστικές εισφορές έτους 2023 Μη Μισθωτών, Ελευθέρων Επαγγελματιών, Αυτοαπασχολουμένων, Αγροτών», αναφέρεται ότι:

-για τα έτη 2023 και 2024, οι ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών ασφαλισμένων για όλους τους κλάδους ασφάλισης προσαυξάνονται κάθε χρόνο, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή τού προηγούμενου έτους, με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής παραμένουν στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.

-από 1-1-2025 και εφεξής, οι εισφορές θα προσαυξάνονται κατ’ έτος, κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016 όπως ισχύει.

ΙΙΙ. Τα νέα κλιμάκια όλων των ασφαλιστικών εισφορών από 1-1-2024

Αναφορικά με την καταβολή εισφορών για το 2024, εκδόθηκε η υπ’ αριθ. Δ.15/Δ’/3201/22-1-2024 απόφαση (ΦΕΚ Β 410) του Υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Παναγιώτη Τσακλόγλου, στην οποία καθορίζονται τα ποσά των νέων ασφαλιστικών εισφορών μετά την αύξηση κατά 3,46%.

Έτσι, το ασφαλιστικό τοπίο των νέων εισφορών για όλους τους μη μισθωτούς, για κύρια και επικουρική ασφάλιση, αλλά και για παροχή εφάπαξ και υπέρ υγείας, από 1-1-2024, άλλαξε επειδή, σύμφωνα με την από 12-1-2024 ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) και τον Πίνακα ΙΙΙ, το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του έτους 2023ανήλθε σε 3,46%.

Συνεπώς κατά το ποσοστό αυτό (3,46%) αυξάνεται και το ανώτατο όριο των ασφαλιστικών εισφορών για το 2024 και οι ασφαλιστικές εισφορές μη μισθωτών, σύμφωνα και με τα άρθρα 2-6 της ανωτέρω υπουργικής απόφασης, αναπροσαρμόζονται ως εξής:

Α) Οιμηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων και για υγειονομική περίθαλψη (παροχές σε είδος και σε χρήμα), ανάλογα με την ασφαλιστική τους κατηγορία, από 1-1-2024, παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα:

Είναι αξιοσημείωτο ότι, ενώ για το 2023, μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράχθηκαν επιπλέον εισφορές υπέρ του Κλάδου Ανεργίας (ΟΑΕΔ) ύψους 10 ευρώ και για τους υγειονομικούς υπέρ της Στέγης Υγειονομικών ύψους 2 ευρώ, για το έτος 2024 ουδέν αναφέρεται επ’ αυτής της πρόσθετης καταβολής εισφορών.

Β) Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους ασφαλισμένους στον τέως ΟΓΑ, από 1-1-2024, για τον κλάδο σύνταξης, για υγειονομική περίθαλψη (παροχές σε χρήμα και σε είδος), καθώς και η εισφορά υπέρ Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας, έχουν ως εξής:

Γ) Οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης όσων ασφαλισμένων έχουν δικαίωμα υπαγωγής στον κλάδο αυτόν, έχουν προσαυξηθεί για το έτος 2024 ως εξής:

Δ) Οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου Εφάπαξ Παροχώνόσων ασφαλισμένων έχουν δικαίωμα υπαγωγής στον κλάδο αυτόν, έχουν προσαυξηθεί για το έτος 2024 ως εξής:

7. IV. Νέο ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών (7.373,53 €) από 1-1-2024

Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΥΑ Δ.15/Δ’/3201/22-1-2024, μετά την αύξηση των συντάξεων κατά 3,46%, το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών της παρ. 2α του άρθρου 5 και της παρ. 2 του άρθρου 38του ν. 4387/2016, για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών, προσαυξάνεται κατά 3,46% και διαμορφώνεται στο ποσό των 7.373,53 ευρώ.

1. V. Να καταργηθεί άμεσα η απαράδεκτη διάταξη του νόμου Βρούτση (ν. 4670/2020) για κατ’ έτος αύξηση των εισφορών των ΜΗ μισθωτών

Όπως έχουμε αναπτύξει στις αναλύσεις μας, τα οικονομικά του ΕΦΚΑ βρίσκονται σήμερα σε απαράδεκτα δεινή κατάσταση. Τα αποθεματικά του, όπως ήταν αναμενόμενο, έχουν εξανεμιστεί μετά τη λεηλασία τους με το PSI(«κούρεμα») του νόμου Βενιζέλου-Κουτρουμάνη 4050/2012, αλλά και λόγω της γενικευμένης φτηνής εργασίας με τους χαμηλούς μισθούς και τις μικρές εισφορές αφού οι εισφορές εξ εργασίας έχουν περιοριστεί σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα, παρά την αύξηση της στατιστικής απασχόλησης τα τελευταία τρία χρόνια.

Πράγματι, ενώ σε απόλυτα στατιστικά μεγέθη η ανεργία έχει μειωθεί, η έκρηξη της μερικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα (27% επί του συνόλου της εργατικής δύναμης) και των ποικιλώνυμων ευέλικτων μορφών εργασίας θα στερούν από τον ΕΦΚΑ αρκετά δις ευρώ για τα επόμενα έτη. Οι απώλειες αυτές θα προκαλέσουν και προβλήματα στη σταθερή χρηματοδότηση των συντάξεων στο προσεχές μέλλον. Γι’αυτό η κυβέρνηση  τον τελευταίο καιρό προωθεί την πολλαπλή απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, διευκολύνει περαιτέρω την απασχόληση των συνταξιούχων, νομιμοποιεί την εργασία χιλιάδων οικονομικών μεταναστών καθώς και την απασχόληση των ΑμΕΑ συνταξιούχων, πιθανώς και των επιδοματούχων του ΟΠΕΚΑ στο μέλλον.

Η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ., με την απαράδεκτη παραπάνω διάταξη του νόμου Βρούτση (4670/2020) για την Αυτόματη Αναπροσαρμογή (αύξηση) Εισφορών (ΕΕΑ) σε ετήσια βάση, ανάλογα με τον πληθωρισμό για τα έτη 2023-2024 και ανάλογα με τους μισθούς (από 1-1-2025 κι εντεύθεν)και εφαρμόζοντας τις σκληρές ΑΝΤΙσυνταξιοδοτικές θεωρίες της Σχολής του Σικάγο και της Έκθεσης Πισσαρίδη, μετακύλησε το κόστος λειτουργίας του ΕΦΚΑ στο εξής, αλλά και το κόστος μισθοδοσίας των δεκάδων golden boys, στους ασφαλισμένους ΜΗ μισθωτούς, στους πολυ-απασχολούμενους του ιδιωτικού τομέα καθώς και στους απασχολούμενους συνταξιούχους!

Το ίδιο έπραξε και με τον πρόσφατο νόμο Χατζηδάκη 5073/2023: Μετακύλησε ουσιαστικά μεγάλο κόστος της υγείας στους μη μισθωτούς με το σύστημα της τεκμαρτής φορολόγησής τους, που είναι σίγουρο ότι πολλούς θα φτωχοποιήσει και άλλους (κυρίως νεώτερους) θα τους αναγκάσει να μεταναστεύσουν («brain drain»).

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί να απαλλάξει τον κρατικό προϋπολογισμό από το κόστος που θα έχει το αντίστοιχο ποσοστό αύξησης των συντάξεων που χορηγήθηκε στους συνταξιούχους από 1-1-2023 και να επιβαρύνει κυρίως τους εν ενεργεία ασφαλισμένους Μη μισθωτούς. Δηλαδή, με την ΑΝΤΙκοινωνική αυτή διάταξη, το κόστος της αύξησης των συντάξεων των 2.500.000 συνταξιούχων από 1-1-2023 ύψους πάνω από 500 εκατ. ευρώ μετακυλήθηκε κυρίως στους μη μισθωτούς ασφαλισμένους (πάνω από 1.200.000κύριας και επικουρικής) με τη θεσπιζόμενη Αυτόματη Αναπροσαρμογή Εισφορών (ΑΑΕ)!! Το ίδιο ασφαλώς συμβαίνει και για το έτος 2024!!

Γι’ αυτό καλούμε την κυβέρνηση, έστω και τώρα, να καταργήσει την απαράδεκτη ΑΝΤΙκοινωνική και ΑΝΤΙασφαλιστική αυτή διάταξη του ν. 4670/2020 σε βάρος όλων των μη μισθωτών ασφαλισμένων, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη για αυτούς και τις οικογένειές τους συγκυρία.

• Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ

K2

Στις 5-2-2024 ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας (ΣτΕ) η ακύρωση του πλαφόν για χρέη στον ΕΦΚΑ

Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την υπ’ αριθ. 2309/2022 απόφασή του είχε αναγνωρίσει δικαίωμα συνταξιοδότησης σε ασφαλισμένη με χρέη στον ΕΦΚΑ ύψους 86.000 € (4 φορές πάνω από το πλαφόν).

O e-EΦKA άσκησε αναίρεση κατά της ιστορικής για Ελλάδα και Ευρώπη  αυτής απόφασης, ζητώντας να ισχύει το πλαφόν και οι σχετικές διατάξεις που ορίζουν ότι η ασφαλισμένη δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί λόγω οφειλών της στον ασφαλιστικό φορέα.

Η αναίρεση του e-EΦKA (ο οποίος μάλιστα είχε καταδικαστεί και στην καταβολή των δικαστικών εξόδων της ασφαλισμένης) είχε οριστεί αρχικά να συζητηθεί στις 20-11-2023  ενώπιον του Α’ Tμήματος του ΣτΕ. Η εκδίκασή της όμως αναβλήθηκε για τις 5-2-2024, προκειμένου να δικαστεί στην 7μελή σύνθεση του Δικαστηρίου.

Την υπόθεση παρακολουθούν με ενδιαφέρον οι 300.000 ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ που σήμερα αδυνατούν να λάβουν σύνταξη λόγω χρεών.

Την υπόθεση χειρίστηκε με επιτυχία, σε α’ και σε β’ βαθμό, ο γνωστός Εργατολόγος και συνεργάτης της ΕΝΥΠΕΚΚ κ. Iωάννης Γλέζος.