Του Μιχάλη Κωτσάκου
Μία εβδομάδα έμεινε για τα εγκαίνια της φετινής Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και τις εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, τόσο στις τηλεοπτικές τους εμφανίσεις, όσο και στις off the record συνομιλίες τους με δημοσιογράφους το «φετινό καλάθι της ΔΕΘ» θα είναι πλουσιοπάροχο για την μεσαία τάξη.
Προς ώρας πάντως και με βάση τις επιλεγμένες διαρροές δεν έχουμε ακούσει κάποιο μέτρο για την ακρίβεια που είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για όλες τις οικογένειες. Σε άλλες βέβαια είναι μεγαλύτερο, λόγω χαμηλών εισοδημάτων, σε άλλες είναι διαχειρίσιμο.
Φυσικά αυτοί που έχουν πληγεί περισσότερο από τον καθένα είναι οι συνταξιούχοι, οι οποίοι όπως έχουν παραδεχθεί όλοι οι πολιτικοί (κυβέρνησης και αντιπολίτευσης) είναι αυτοί που διατήρησαν όρθια την κοινωνία στην δύσκολη δεκαετία των μνημονίων. Είναι αυτοί που φρόντιζαν με την πενιχρή τους σύνταξη τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Και είναι αυτοί που δικαίως θεωρούνται αδικημένοι και τώρα που υποτίθεται η χώρα έχει απαλλαχθεί από τα μνημόνια.
Και με βάση επαναλαμβάνουμε τις διαρροές των κυβερνητικών αξιωματούχων δεν πρέπει να περιμένουν και πολλά από τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη. Ήδη από την κυβέρνηση απέκλεισαν το ενδεχόμενο να επιστραφεί η 13η και η 14η σύνταξη για λόγους δημοσιονομικής… τάξης. Διότι όλοι γνωρίζουμε ότι η 13η και 14η σύνταξη είναι πραγματική αύξηση των αποδοχών. Καταβάλλεται σταθερά πριν από Χριστούγεννα, Πάσχα και το καλοκαίρι κι επιτρέπει στους συνταξιούχους να κάνουν τον προγραμματισμό τους. Η επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης είναι πιο σημαντική και από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, ή την εισφορά αλληλεγγύης.
Όσον αφορά το 250αρι που θα δοθεί το Νοέμβριο, να μου επιτρέψουν οι κυβερνώντες να διατηρώ αμφιβολίες κατά πόσο μόνιμο θα είναι αυτό το μέτρο. Ακόμη και να νομοθετηθεί, όπως τονίζουν, εγώ θα διατηρήσω τις επιφυλάξεις μου. Διότι και η κυβέρνηση Τσίπρα νομοθέτησε την 13η σύνταξη, την έλαβαν οι συνταξιούχοι πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2019, αλλά όταν ήρθε η κυβέρνηση Μητσοτάκη την κατήργησε. Νομοθετημένη ήταν και τότε. Θα νομοθετηθεί και τώρα το 250αρι. Αλλά του χρόνου ποιος ξέρει; Και βέβαια να πούμε ότι το 250αρι δεν θα του πάρουν όλοι. Οι κόφτες του Πιερρακάκη είναι φωτιά και λαύρα.
Τα μέτρα που επιβλήθηκαν
Και με την ευκαιρία καλό είναι να θυμηθούμε τι έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι με τα τρία μνημόνια.
Α. Τέσσερις περικοπές –μειώσεις συντάξεων με το Πρώτο Μνημόνιο:
1) Το 2010, πριν από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου, ψηφίστηκε η περικοπή των Δώρων, της 13ης και της 14ης κύριας σύνταξης.
2) Όλοι οι συνταξιούχοι (2011) κάτω των 60 ετών –ανάλογα με τα ποσά των συντάξεων που ελάμβαναν– υπέστησαν μειώσεις από 6% έως 10%. Συγκεκριμένα, για συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ η μείωση ξεκινούσε από 6%, ενώ για περικοπές μεγαλύτερες των 3.000 ευρώ έφταναν ακόμα και το 10%.
3) Επιβλήθηκε (2011) ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων από 3% έως 13% (κλιμακωτά), για ποσά συντάξεων από 1.400 ευρώ και άνω. Παράλληλα, ξεκίνησαν και κλιμακωτές περικοπές στις επικουρικές συντάξεις από 3% για ποσά άνω των 300 έως 10% για επικουρικές άνω των 650.
4) Περικοπές στις κύριες συντάξεις των νέων συνταξιούχων το 2011. Συγκεκριμένα, οι μικρότεροι των 55 ετών υπέστησαν 40% μείωση για ποσά άνω των 1.000 ευρώ, ενώ οι μικρότεροι των 60 και οι μεγαλύτεροι των 54 ετών υπέστησαν μείωση 20% για ποσά άνω των 1.200 ευρώ. Ταυτόχρονα, ξεκίνησαν μειώσεις από 15% έως και 30% για ποσά άνω των 150 ευρώ και στις επικουρικές συντάξεις. Και ιδού μερικά ενδεικτικά στοιχεία.
Β΄ Τέσσερις πρόσθετες περικοπές – μειώσεις συντάξεων με το Δεύτερο Μνημόνιο
5) Τον Ιανουάριο του 2012 επιβλήθηκαν νέες μειώσεις σε όσους είχαν, ακόμη, «υψηλές» συντάξεις. Για παράδειγμα μειώσεις έως 12% υπέστησαν όσες ήταν άνω των 1.300 ευρώ. Με τον ίδιο νόμο μειώθηκαν εκ νέου και οι επικουρικές. Συγκεκριμένα, για ποσά άνω των 250 ευρώ η μείωση ήταν 10%, ενώ για ποσά από 251 έως 300 ευρώ η μείωση διαμορφώθηκε στο 15%, και για ποσά άνω των 300 ευρώ η μείωση άγγιξε το 20%.
6) Μείωση (2012) στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, δηλαδή στο σύνολο της σύνταξης. Συγκεκριμένα, ποσά από 1.000-1.500 ευρώ υπέστησαν μείωση 5%, 1.500-2.000 μείωση 10%, από 2.000-3.000 μείωση 15%, και ποσά από 3.000 ευρώ και άνω, μείωση 20%. Ταυτόχρονα, καταργήθηκαν τα επιδόματα Δώρων στις κύριες και τα Δώρα στις επικουρικές.
7) Οριζόντιες μειώσεις κατά 5,2% σε όλες τις επικουρικές το 2014.
8) Μειώθηκαν τα ποσά των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.
Γ΄ Δώδεκα πρόσθετες περικοπές – μειώσεις στις συντάξεις με το Τρίτο Μνημόνιο:
9) Μειώνονται από 1/6/2016 σε 250.000 συνταξιούχους μέχρι και 40% οι επικουρικές.
10) Κατάργηση ΕΚΑΣ σε σχεδόν 160.000 χαμηλοσυνταξιούχους.
11) Μειώσεις έως και 45% στα μερίσματα ΜΤΠΥ.
12) Όλοι οι νέοι συνταξιούχοι λαμβάνουν συντάξεις μικρότερες κατά 30% –τουλάχιστον– λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού (νόμος Κατρούγκαλου).
13) Πλαφόν 2.000 ευρώ στην κύρια σύνταξη και των 3.000 ευρώ (άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων).
14) Αυστηρότερα κριτήρια στις συντάξεις χηρείας: τέθηκε όριο ηλικίας στα 55 έτη. Οι χήρες/χήροι άνω των 55 θα παίρνουν δια βίου τη σύνταξη, αλλά στο 50% του δικαιούχου. Εφόσον είναι 52 θα την παίρνουν για τρία χρόνια, θα τη χάνουν, και μετά θα επαναχορηγείται στα 67. Αν είναι κάτω από 52 θα την εισπράττουν για τρία χρόνια, εκτός αν είναι μητέρες ανηλίκων, οπότε θα τη λαμβάνουν μέχρι να ενηλικιωθεί το παιδί ή μέχρι να αποφοιτήσει (24 ετών).
15) Περικοπή κατά 60% στις συντάξεις από το πρώτο ευρώ όσων εργάζονται παραλλήλως.
16) Περικοπές από 15%-20% στα εφάπαξ.
17) Αύξηση της εισφοράς σε όλες τις κύριες συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ από το 4% σε 6%.
18) Εισφορά 6% (δεν υπήρχε) σε όλες τις επικουρικές συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ (178 εκατ. ευρώ το χρόνο).
19) Εισφορά 14% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος 650.000 αγροτών (τέως ΟΓΑ) και 7% για ΕΟΠΥΥ.
