● Κατά 242.157(8,9%) μειώθηκαν οι συνταξιούχοι-Κατά 377.007 μειώθηκαν οι συντάξεις-Οι συνταξιοδοτικές δαπάνες το 2023 παρέμειναν ίδιες, όπως το 2010
Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου*
Ι. Κατά 242.157μειώθηκαν οι συνταξιούχοι την περίοδο 2013-2023
Η μεγάλη μείωση του αριθμού των Ελλήνων συνταξιούχων σε συνδυασμό με την κατάρρευση των γεννήσεων συγκαταλέγεται στις θλιβερές συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών της περιόδου 2013-2023 (μεγάλες μειώσεις των συντάξιμων αποδοχών, νομιμοποίηση των περικοπών και κατάργηση της 13ης και της 14ης σύνταξης από τα Ανώτατα Δικαστήρια, δραστικός περιορισμός των πολιτικών πρόνοιας και φροντίδας των ηλικιωμένων κ.α.).
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ (Μηνιαίες Εκθέσεις ΕΣΕΠΣ «ΗΛΙΟΣ»), οι συνταξιούχοι τον Ιούνιο του 2013-όταν άρχισε συστηματικά να καταγράφεται ο αριθμός τους κι ενώ η χώρα μας είχε ήδη υπαχθεί στο ΔΝΤ και το α’ Μνημόνιο- ανέρχονταν σε 2.714.034 (σελ. 6 Πίνακας 1), ενώ τον Απρίλιο του 2023ανήλθαν σε 2.471.877 (σελ. 4, Πίνακας 1). Δηλαδή οι συνταξιούχοι, κατά την περίοδο 2013-2023, μειώθηκαν κατά 242.157 άτομα (ποσοστό 8,9%).
Ευλόγως δύναται να συμπεράνει κανείς ότι οι νεοφιλελεύθερες και βαθιά αντικοινωνικές μνημονιακές πολιτικές που εφαρμόζονται μέχρι και σήμερα, συνέβαλαν στη μείωση, όχι μόνο των γεννήσεων κατά 260.000, την ίδια περίοδο, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία τής ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και αντίστοιχα του αριθμού των συνταξιούχων της χώρας μας, όπως προκύπτει από τους επίσημους πίνακες του Υπουργείου Εργασίας (ΗΔΙΚΑ, «ΗΛΙΟΣ», Ιούνιος 2013, σελ. 6, Πίνακας 1 και Απρίλιος2023, σελ. 4, Πίνακας 1).
Στοιχεία από Πίνακα 1 της Έκθεσης Ιουνίου 2013
(2.714.034 οι συνταξιούχοι το 2013)
Στοιχεία από Πίνακα 4 της Έκθεσης Απριλίου 2023
(2.471.877 οι συνταξιούχοι το 2023)
ΙΙ. Κατά 1.688 μειώθηκαν οι συνταξιούχοι μόνο το τελευταίο τετράμηνο από τον 12ο/2022 έως και τον 4ο/2023
Εξάλλου, όπως καταδεικνύεται από τον ανωτέρω Πίνακα για τον Απρίλιο 2023 και τον αντίστοιχο κατωτέρω Πίνακα για τον Δεκέμβριο 2022, οι συνταξιούχοι μειώθηκαν κατά 1.688άτομα σε διάστημα μόλις τεσσάρων (4) μηνών, δηλαδή μεταξύ Δεκεμβρίου 2022(που ανήλθαν σε 2.473.565) και Απριλίου2023 (2.471.877).
ΙΙΙ. Κατά 62.267 μειώθηκαν οι αναπηρικές συντάξεις και κατά 6.775 οι συντάξεις ανασφάλιστων υπερηλίκων, την περίοδο 2013-2023
Θλιβερό εύρημα από τη συγκριτική μελέτη των δύο Εκθέσεων της ΗΔΙΚΑ/«ΗΛΙΟΣ», των μηνών Ιουνίου 2013 και Απριλίου 2023, αποτελεί και η μεγάλη μείωση του αριθμού των αναπηρικών συντάξεων και των συντάξεων-επιδομάτων ανασφάλιστων υπερηλίκων.
Συγκεκριμένα, όπως φαίνεται στους παρακάτω πίνακες (Πίνακας 2 από την Έκθεση Ιουνίου 2013 και Πίνακας 4 από την Έκθεση Απριλίου 2023), τον Ιούνιο του 2013 οι αναπηρικές συντάξεις ανέρχονταν σε 274.519 και οι συντάξεις των ανασφάλιστων υπερηλίκων σε 42.287, ενώ τον Απρίλιο 2023 ανήλθαν σε 212.252 (μείωση κατά 62.267 ή 22,68%) και 35.512 (μείωση κατά 6.775ή 16%), αντίστοιχα.
Στοιχεία από Πίνακα 1 της Έκθεσης Ιουνίου 2013
Στοιχεία από Πίνακα 4 της Έκθεσης Απριλίου 2023
Στη μεγάλη αυτή μείωση του αριθμού των αναπηρικών και των συντάξεων των ανασφάλιστων υπερηλίκων συνετέλεσαν οι αντικοινωνικές διατάξεις των άρθρων 92 (παρ. 4) και 93του «νόμου Κατρούγκαλου»4387/2016. Ως γνωστόν, με το άρθρο 92 (παρ. 4)ν. 4387/2016 καταργήθηκε το ΕΚΑΣ από 1-1-2020 ενώ με το άρθρο 93 ν. 4387/2016 θεσπίστηκε το τεκμαρτό εισόδημα (αντί του πραγματικού) για τη χορήγηση του επιδόματος των ανασφαλίστων υπερηλίκων (βλ. ανάλυσή μας στην Εφημερίδα των Συνταξιούχων «60+», φύλλο 13/2022).
Η διατήρηση των διατάξεων αυτών σε ισχύ με τον «νόμο Χατζηδάκη» 4808/2021 συμβολίζει την επίσημη απομάκρυνση του κράτους από τον θεσμό τής Κοινωνικής Ασφάλισης και σηματοδοτεί την αλλαγή της μορφής της αφού στην ασφάλιση και τη χορήγηση σύνταξης εισήχθησαν κριτήρια εξω-συνταξιοδοτικά (δημογραφικά, εισοδηματικά κ.α.).
ΙV. Κατά 91.522 μειώθηκαν οι κύριες συντάξεις και κατά 216.443 οι επικουρικές, την περίοδο 2013-2023
Εξάλλου είναι εμφανές ότι και ο συνολικός αριθμός των κύριων και των επικουρικών συντάξεων έχει μειωθεί σημαντικά, κατά τα τελευταία δέκα έτη.
Όπως προκύπτει από τις Εκθέσεις του Π.Σ. «ΗΛΙΟΣ» των μηνών Ιουνίου 2013 και Απριλίου 2023, οι κύριες συντάξεις το 2013 ανέρχονταν σε 2.884.347 και οι επικουρικές σε 1.517.411, ενώ τον Απρίλιο 2023 ανέρχονταν σε 2.792.825 και σε 1.300.968, αντίστοιχα. Δηλαδή, οι κύριες συντάξεις μειώθηκαν κατά 91.522 (μείωση 3,17%) και οι επικουρικές κατά 216.443 (μείωση 14,2%).
Πίνακας 2 Έκθεσης Ιουνίου 2013
Πίνακας 4 Έκθεσης Απριλίου 2023
V. Να ληφθούν άμεσα μέτρα μερικής αποκατάστασης των απωλειών για τους συνταξιούχους
Η στήριξη των συνταξιούχων έναντι των συνεπειών των αντικοινωνικών μνημονιακών πολιτικών αποτελεί, όπως φαίνεται, αδήριτη ανάγκη. Γι’ αυτό εξάλλου και οι άμεσες προτάσεις στήριξης των εν λόγω συμπολιτών μας και κατ’ επέκταση της ελληνικής κοινωνίας εν συνόλω που προκρίνει η επιστημονική ένωση της ΕΝΥΠΕΚΚ είναι μεταξύ άλλων οι κάτωθι:
1ον) Η χορήγηση περαιτέρω αύξησης σε ΟΛΕΣ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ τις συντάξεις κατά (τουλάχιστον)10% επιπλέον, δεδομένου ότι η αύξηση κατά 7,75% που δόθηκε από 1-1-2023, εν μέσω συνεχούς αύξησης του πληθωρισμού, αποτελεί «αντίδωρο» για τους περισσότερους από αυτούς που τυγχάνουν χαμηλοσυνταξιούχοι,
2ον) Η ΑΜΕΣΗ εφάπαξ καταβολή ποσού τουλάχιστον 2.000 ευρώ σε μερική αναπλήρωση των απωλειών από τις μνημονιακές περικοπές,
3ον) Η μόνιμη επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης (Δώρα) σε κύριες και επικουρικές συντάξεις (βλ. φύλλο 69 της Εφημερίδας όλων των Συνταξιούχων «60+»),
4ον) Η επαναχορήγηση του ΕΚΑΣ σε ΟΛΟΥΣ τους χαμηλοσυνταξιούχους (βλ. φύλλο 70 της Εφημερίδας όλων των Συνταξιούχων «60+»),
5ον) Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που αποτελεί μόνιμο «κόφτη» των συντάξεων, ΑΜΕΣΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ,
6ον) Η επαναχορήγηση των οικογενειακών επιδομάτων στις συντάξεις που καταργήθηκαν από 1-1-2019 και
7ον) Η επαναθέσπιση της ισόβιας σύνταξης στις πολύτεκνες μητέρες και την αναδρομική καταβολή της.
Η δέσμη αυτών των κοινωνικά δίκαιων μέτρων θα έπρεπε να αποτελούν απόλυτη προτεραιότητα μιας δημοκρατικής κοινωνίας.
⦁ Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
