Το κυνήγι της αιώνιας νεότητας κινεί μια παγκόσμια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνει από αντιγηραντικά προϊόντα μέχρι αισθητικές επεμβάσεις και συμπληρώματα διατροφής. Παρόλα αυτά, το κλειδί της μακροζωίας θα μπορούσε να κρύβεται στα συστατικά του πιάτου μας αλλά και γενικά στον τόπο αλλά και τον τρόπο που ζούμε.
Σήμερα ζούμε περισσότερο από ποτέ, πιθανώς λόγω της ιατρικής προόδου και των βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης και εργασίας. Αντίστοιχα, όμως, επειδή ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι γηρασμένο, το τίμημα είναι το υψηλότερο ποσοστό χρόνιων και εκφυλιστικών ασθενειών – με τις καρδιακές παθήσεις να βρίσκονται σταθερά στην κορυφή της λίστας. Επομένως, έχει σημασία να εντοπίσουμε όχι μόνο πώς θα ζήσουμε περισσότερα χρόνια, αλλά και πώς θα γεράσουμε καλά, έχοντας υγεία για μεγαλύτερο διάστημα.
Υπό αυτό το πρίσμα, η έρευνα στρέφεται στις διαφορετικές περιοχές ανά τον κόσμο, τις λεγόμενες «Μπλε Ζώνες», όπου αποδεδειγμένα υπάρχει υψηλό ποσοστό εκατοντάχρονων με αξιοσημείωτη σωματική και ψυχική υγεία. Ο Δρ Τζάστιν Ρόμπερτς, Καθηγητής Διατροφικής Φυσιολογίας, ο Δρ Ζόζεφ Λίλις Υποψήφιος διδάκτωρ διατροφικής φυσιολογίας και ο Δρ Μαρκ Κόντρατζ, Ανώτερος λέκτορας Δημόσιας Υγείας και Διατροφής από το Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin αναλύουν τα μυστικά των υπερήλικων αυτών των περιοχών με άρθρο τους στο «The Conversation».
Η πρώτη τοποθεσία αυτής της λίστας ήταν οι κεντρικές-ανατολικές ορεινές περιοχές της Σαρδηνίας, όπως προέκυψε από μελέτη πριν από μια εικοσαετία. Ακολούθησαν η Ικαρία, η Οκινάουα στην Ιαπωνία, η Νικόγια στην Κόστα Ρίκα και η Λόμα Λίντα στην Καλιφόρνια. Εκτός από τη μεγάλη διάρκεια ζωής, οι υπερήλικοι σε αυτές τις περιοχές μοιράζονται ορισμένα άλλα κοινά στοιχεία, όπως την έντονη κοινωνική επαφή, τον σκοπό της ζωής, την υγιεινή διατροφή, τα χαμηλά επίπεδα άγχους και την καθημερινή άσκηση.
Ένα κοινό στοιχείο ανάμεσα σε όλες αυτές τις περιοχές είναι η έμφαση σε φυτικές τροφές (όπως τοπικά καλλιεργούμενα λαχανικά, φρούτα και όσπρια), διατηρώντας ωστόσο διαφορετικές προσεγγίσεις. Για παράδειγμα, οι Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας της Λόμα Λίντα είναι κυρίως χορτοφάγοι. Για τους εκατοντάρηδες στην Οκινάουα, η υψηλή πρόσληψη φλαβονοειδών από μωβ γλυκοπατάτες, σόγια και λαχανικά, έχει συνδεθεί με καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία και άρα με χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια. Αντίστοιχα, στη Νικόγια, η κατανάλωση τοπικά παραγόμενου ρυζιού και φασολιών έχει συνδεθεί με μεγαλύτερο μήκος τελομερών, που συνδέεται με την επιβράδυνση της γήρανσης και τη μακροζωία.
Παρόλα αυτά, η φυτική διατροφή δεν είναι το μόνο μυστικό. Στη Σαρδηνία, για παράδειγμα, το κρέας και το ψάρι καταναλώνονται με μέτρο, εκτός από τα τοπικά λαχανικά και τα παραδοσιακά τρόφιμα, όπως η πίτα από προζύμι, pane carasau, το μέλι και τα μαλακά τυριά. Ακόμα ένα σημαντικό συστατικό είναι το ελαιόλαδο και η κατανάλωση κρασιού με μέτρο (περίπου 1-2 ποτήρια την ημέρα), καθώς και τσαγιού. Όλα αυτά περιέχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά, που μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία των κυττάρων μας από τις βλάβες καθώς γερνάμε.
Μια άλλη παρατήρηση είναι η προετοιμασία των γευμάτων, η οποία γίνεται στο σπίτι. Στην ίδια λογική, οι κάτοικοι αυτών των περιοχών αποκλείουν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, το γρήγορο φαγητό και τα σακχαρούχα ποτά, τα οποία μπορούν να επιταχύνουν τη γήρανση.