«Φταίει το ζαβό το ριζικό μας! Φταίει ο Θεός που μας μισεί! Φταίει το κεφάλι το κακό μας!» Κώστας Βάρναλης «Οι Μοιραίοι» 1922
Του Ιωάννη Κρασσά
Το δεύτερο συνθετικό της λέξεως δυστύχημα είναι η «τύχη», που με το πρόθεμα «δυς» σχηματίζουν την λέξη, η οποία παραπέμπει σε κάτι κακό, άσχημο και ατυχές, το οποίο συμβαίνει από κάποιο αίτιο που δεν δύναται να προβλεφθεί και να αποφευχθεί.
Την 1η Μαρτίου 2023, η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, προήλθε από το λάθος του σταθμάρχου, με κόστος σε ανθρώπινες ζωές, οπότε συνιστά τραγωδία, εκατόμβη, συμφορά, γιατί γνωρίζουμε από τι προκλήθηκε. Εφόσον γνωρίζουμε το πως συνέβη, οφείλουμε να λάβουμε μέτρα για την εξάλειψή των κακώς κείμενων. Μετά από κάθε παρόμοιο συμβάν, ακούμε μια κουραστικά επαναλαμβανόμενη φράση «Για να μην ξανασυμβεί ποτέ ξανά», η οποία συνοδεύεται από προτάσεις για το τι θα πρέπει να κάνουμε. Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι δεν διορθώνουμε τις αστοχίες και τις παραλείψεις μας, γιατί είναι πέρα από τις δυνατότητες μας. Επιθυμούμε, αλλά δεν μπορούμε.
Το Πως και το Γιατί
Για την υλοποίηση ενός στόχου, απαιτείται η ύπαρξη γνώσεων, μέσων, αλλά πάνω από όλα βουλήσεως. Η πορεία μας στο χρόνο έχει δείξει ότι ως λαός αδυνατούμε να πράξουμε το σωστό, το προφανές και το λογικό, όταν θίγονται τα προσωπικά μας συμφέροντα. Κατά τον Τρωικό Πόλεμο, ο Αχιλλέας σταμάτησε να πολεμά γιατί μάλωσε με το Αγαμέμνονα για μια γυναίκα. Μια εκστρατεία στην οποία συμμετείχαν 100.000 άνδρες, αφορμή της οποίας υπήρξε η αρπαγή της Ωραίας Ελένης, ετέθη σε κίνδυνο για την διεκδίκηση της Βρισηίδας. Τελικά μάλλον οι Γάλλοι έχουν δίκιο, όταν λένε, «Αναζητήσατε τη γυναίκα(Chercez la femme)». Οι Έλληνες ακμάζουμε και κατακτούμε νίκες, όταν υποτάσσουμε το «εγώ» στο εμείς. Η σκληρή πραγματικότητα πιστοποιεί ότι η ανιδιοτέλεια αποτελεί την εξαίρεση και όχι το κανόνα, γιατί είναι δύσκολο να εναντιωθείς στο ορμέμφυτο.
Η σφυρηλάτηση του χαρακτήρα για την επιδίωξη της τελειώσεως απαιτεί θυσίες, κόπους και αγώνες. Έχουμε παραμελήσει την απόκτηση αυτών των αρετών, γιατί αρεσκόμεθα στα έτοιμα, στα εύκολα και στα ευχάριστα. Η πληθυσμιακή μας συρρίκνωση δείχνει ότι προτιμούμε τη ξεκούραση και την ανεμελιά από το κάματο και τις ευθύνες που συνεπάγεται η ανατροφή των παιδιών, σε αντίθεση με τους γονείς μας που δημιούργησαν οικογένειες υπό συνθήκες σαφώς δυσκολότερες. Για να νεκρώσουμε το πνεύμα της άμιλλας, πολεμάμε αδυσώπητα την όποια αξιολόγηση, προτιμώντας να βράζουμε όλοι στο καζάνι της ισοπέδωσης.
Έχουμε φτάσει στο σημείο να θεωρούμε την υπεροχή αντιδημοκρατική ανισότητα και την αναγνώρισή της αντιδημοκρατική νοοτροπία. Το γεγονός ότι το 95% των εργαζόμενων στο Δημόσιο βαθμολογούνται ως άριστοι δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Στους στρατούς των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου απολύονται κάθε χρόνο εκατοντάδες άτομα γιατί απλά και μόνο ήσαν υπέρβαρα. Είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς την ένδειξη της ζυγαριάς. Για την πιστοποίηση των ικανοτήτων και της αποδόσεως του προσωπικού στο Δημόσιο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ανάλογες «ζυγαριές». Δεν το κάνουμε γιατί η καλύτερη ζυγαριά είναι η κρίση όλων αυτών που κερδίζουν παρέχοντας εύνοιες, προστασίες και υποστήριξη καταχρώμενοι, τις αρμοδιότητες που τους παρέχει η θέση που κατέχουν.
Ο Ανατέλλων Ήλιος
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την ανακοίνωση παράδοση της Ιαπωνίας από το Χιροχίτο, λόγω της ολοσχερούς καταστροφής της Χιροσίμας και του Ναγκασάκι από την ρίψη ατομικών βομβών, χιλιάδες Ιαπώνων συγκεντρώθηκαν μπροστά από τα ανάκτορα ζητώντας συγνώμη από τον Αυτοκράτορα για την ήττα. Η Ιαπωνία κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ της ταχύτητος των σιδηροδρόμων με 606 χιλιόμετρα την ώρα. Το επίπεδο ασφάλειας είναι αξιοζήλευτο και δεν βλέπεις πουθενά ζωγραφισμένο τρένα.
Η προτίμηση μας στα ιαπωνικά προϊόντα, αποδεικνύει «ἑν τοῖς πράγμασιν» την αναγνώριση των ξεχωριστών ικανοτήτων τους, τους οποίους δεν επιθυμούμε να μιμηθούμε. Οι Έλληνες έχουμε τη δική μας κουλτούρα, τα αποτελέσματα της οποίας αντιλαμβάνεται ο καθένας με το δικό του τρόπο. Δεν είναι δυνατό να σώσεις κάποιον που δεν επιθυμεί να σωθεί.
Το Δια Ταύτα
Συμπερασματικά εμείς ευθυνόμαστε κατά το μεγαλύτερο μέρος για τα κακά που μας συμβαίνουν. Το κεφάλι μας το αγύριστο, το πείσμα μας το ανυποχώρητο, η αδυναμία αναγνωρίσεως του λάθους, η άρνηση αναγνωρίσεως της υπεροχής και η ιδιοτέλεια επηρεάζουν τις επιλογές μας και υπερισχύουν του αληθινού, του προφανούς, του λογικού. Στην ταινία «Φωνάζει ο Κλέφτης», στον διάλογο στο αστυνομικό τμήμα, ο Ντίνος Ηλιόπουλος λέει στην Ρένα Βλαχοπούλου, «εγώ είπα μόνο την αλήθεια», με Βλαχοπούλου να του προτείνει, «Πες τα λιγάκι φλου». Ως λαός προτιμούμε σε μεγάλο βαθμό τη λέξη φλου από την αλήθεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τίποτα ποτέ δεν είναι τόσο άσχημο, που να μην μπορεί να γίνει χειρότερο. Πάντοτε όμως υπάρχει ελπίδα για βελτίωση. Κατά την τρισχιλιετή ιστορίας μας όχι μόνο επιβιώσαμε, αλλά διακριθήκαμε και δημιουργήσαμε πολιτισμό. Στην παρούσα φάση είμαστε λίγο κουρασμένοι. Θα ανασυνταχθούμε, θα πάρουμε νέες δυνάμεις και θα κατακτήσουμε νέες κορυφές.
