Του Θάνου Ασκητή
Στην εποχή στην οποία ζούμε με τους ταχύτατους ρυθμούς και τις υψηλές απαιτήσεις, οι συντροφικές-ερωτικές σχέσεις διαταράσσονται από διάφορα ζητήματα όπως οικονομικές και επαγγελματικές προκλήσεις, παρεμβάσεις τρίτων, τα παιδιά, σεξουαλικά προβλήματα, που οδηγούν σε εντάσεις και συγκρούσεις.
Με την πάροδο του χρόνου και τις δυσκολίες της καθημερινής συμβίωσης σε ένα ζευγάρι, ο έρωτας, η αγάπη, ο θαυμασμός δίνουν τη θέση τους στην επικριτικότητα, τον θυμό, την απογοήτευση, τα αισθήματα παραμέλησης, την αδιαφορία. Ο κάθε σύντροφος «κουβαλάει» το δικό του συναισθηματικό φορτίο και την ανάγκη να ικανοποιηθούν οι δικές του ανάγκες, ενώ γίνεται όλο και πιο δύσκολο να συναισθανθεί τις ανάγκες του άλλου.
Αυτό αντανακλά την εγωπαθητική στάση των συντρόφων, που δυσκολεύονται να δείξουν ενσυναίσθηση, δηλαδή να «μπουν στα παπούτσια του άλλου». Συχνά, νιώθουν ότι δεν καταλαβαίνει ο ένας τον άλλον, ότι έχουν υπερβολικές απαιτήσεις, και έτσι, συνέχεια υπάρχουν παράπονα, αρνητική διάθεση, σπασμωδικές αντιδράσεις, που τους απομακρύνουν συναισθηματικά, αλλά και σεξουαλικά.
Ψυχρότητα
Σταδιακά, οι συγκρούσεις δίνουν την θέση τους στην ψυχρότητα και την απόσταση, καθώς οι σύντροφοι σκέφτονται «τι νόημα έχει να μιλήσω; Όλο τα ίδια λέμε και δεν αλλάζει τίποτα… δεν με ακούει… δεν με υπολογίζει…». Συχνά, φοβούνται την ένταση που μπορεί να προκύψει από μια ανοιχτή συζήτηση, ενώ νιώθουν ότι «αν μιλήσω, θα ξεσπάσει ξανά καυγάς…». Καταλήγουν, λοιπόν, να μην μοιράζονται αυτά που σκέφτονται και να αποφεύγουν να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, υιοθετώντας μια στάση σιωπής.
Η σιωπή είναι μια βολική επιλογή για το ζευγάρι, που αναβάλλει την αντιμετώπιση του προβλήματος και αποφεύγει την ευθύνη για την εξέλιξη της σχέσης. Ωστόσο, αυτό οδηγεί σε αποξένωση, καθώς οι σύντροφοι απομονώνονται στον εαυτό τους, εγκλωβίζονται στα προβλήματα και η σχέση τους γίνεται απλώς συνύπαρξη χωρίς ψυχική επαφή.
Πώς μπορείς να βοηθηθείς αν «ζεις σε μια σχέση σιωπής»;
1. Μοιράσου με το σύντροφο σου τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά σου, χωρίς να εγκλωβίζεσαι στον φόβο για το πώς θα αντιδράσει ή τι θα σκεφτεί.
2. Άκου τον με προσοχή, χωρίς να διακόπτετε ο ένας τον άλλον, προσπαθώντας να κατανοήσεις τους λόγους για τους οποίους μπορεί να αισθάνεται δυσφορικά.
3. Απόφυγε το χρεωστικό λόγο και μην μένεις προσκολλημένη σε παρελθοντικές καταστάσεις, αποφεύγοντας φράσεις όπως «εσύ το ξεκίνησες… εσύ φταις…».
4. Αναζήτησε μαζί με το σύντροφο τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής και σεξουαλικής υγείας, με σκοπό την ενίσχυση των στοιχείων της σχέσης τα οποία σας κρατούν μαζί και την βελτίωση εκείνων που σας κάνουν να δυσφορείτε.
Ο Δρ. Θάνος Ασκητής είναι Ψυχίατρος-Σεξολόγος-Καθηγητής Ψυχιατρικής EUC-Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας-Μέλος ΕΨΕ, APA/USA, ISSM/ESSM-Αντιπεριφερειάρχης Υγείας