Η φορολογική επικαιρότητα και τι μας συμφέρει

Τη δυνατότητα για «φορολογικό διαζύγιο» και χωριστές φορολογικές δηλώσεις, έχουν και φέτος οι έγγαμοι φορολογούμενοι. Η ΑΑΔΕ έχει ήδη ξεκινήσει και δέχεται αιτήσεις για «φορολογικό διαζύγιο» δηλαδή για χωριστές φορολογικές δηλώσεις, των φορολογούμενων πολιτών, μέσω της σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής. Προσοχή, μην ξεχάσετε, η εφαρμογή θα παραμείνει ανοιχτή έως τέλος Φεβρουαρίου.

Όσοι λοιπόν επιθυμούν να χωρίσουν φορολογικά, έχουν τη δυνατότητα να προστατεύσουν το έτερο ήμισυ τους από το μπλόκο στην έκδοση ενημερότητας λόγω χρεών ή αυτόματους συμψηφισμούς.

Όμως την ίδια στιγμή οι χωριστές δηλώσεις σημαίνουν πως ο ένας σύζυγος δεν μπορεί να συνδράμει στην κάλυψη τεκμηρίων του άλλου, για το λόγο αυτό μεγάλη προσοχή στην απόφαση που θα λάβετε για το εάν θα προχωρήσετε σε χωριστή φορολογική δήλωση ή όχι.

Η αίτηση μπορεί να γίνει μέχρι και 29 Φεβρουαρίου, στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ (www.aade.gr).

Ας δούμε κάποιες συγκεκριμένες ερωτήσεις και απαντήσεις ιδιαίτερων περιπτώσεων.

1. Πώς μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος; Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον διαδικτυακό τόπο www.aade.gr, στον σύνδεσμο: https://www.aade.gr/polites/eisodima/gnostopoiisi-horistis-dilosis είτε από εσάς με τους δικούς σας κωδικούς πρόσβασης είτε, από ειδικά για τον σκοπό αυτό εξουσιοδοτημένο λογιστή – φοροτεχνικό, με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.
2. Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου 2024, τι θα συμβεί; Στην περίπτωση αυτή οι σύζυγοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2023.
3. Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης Φ.Ε. συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου; Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.
4. Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων; Όχι, δεν επηρεάζεται η χορήγηση των επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. από τους συζύγους.
5. Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία; Όχι, δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.
6. Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων; Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.
7. Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης; Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
8. Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε.; Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.
9. Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Ε.; Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
10. Ποιος βαρύνετε με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων; Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.

Επιδότηση έως 40% των εξόδων για ανακαίνιση κατοικίας

Άμεσα περιμένουμε να εκδοθεί η απαραίτητη υπουργική απόφαση ώστε να ξεκινήσει το πρόγραμμα και να ανοίξει η πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων για το πολυαναμενόμενο Ανακαινίζω – Ενοικιάζω. Το πρόγραμμα θα δώσει στους ιδιοκτήτες των ακινήτων την δυνατότητα να αποκτήσουν επιδότηση έως και 40% για τα έξοδα που θα πραγματοποιηθούν για την ανακαίνιση της κατοικίας τους.

Για να μπορέσουν οι ιδιοκτήτες να λάβουν αυτό το ποσό απαραίτητη προϋπόθεση είναι αυτό το ακίνητο να είναι «κενό» και κατόπιν να νοικιάσουν το ανακαινισμένο σπίτι για προκαθορισμένο χρονικό διάστημα σε νέους. Το «Ανακαινίζω- Ενοικιάζω», σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα υπολογίζεται να βγει στον «αέρα» μέσα στον Φεβρουάριο.

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της επιδότησης

Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα (1) ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, εφόσον:

• διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%),
• το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,
• έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ,
• το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και
• οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

• τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά,
• μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών (3) τουλάχιστον ετών.

Οι ιδιοκτήτες θα λαμβάνουν την κρατική επιχορήγηση για τις εργασίες ανακαίνισης αφότου αναρτούν ηλεκτρονικά το μισθωτήριο συμβόλαιο διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών.

• Η Φιλοθέη Μακριδάκη είναι Αρθρογράφος-Α’ Τάξης Φοροτεχνικός-Φορολογικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων και Ιδιωτών-Ιδιοκτήτρια Λογιστικού Φοροτεχνικού Γραφείου