• Η δουλειά ισοδυναμεί για πολλούς με δημιουργία, δηλαδή με το νόημα της ίδιας της ζωής
Της Δόμνας Μιχαηλίδου*
Δεν αγαπώ τα κλισέ. Ούτε σε πράξεις, ούτε σε φράσεις, ούτε σε συμπεριφορές. Πόσο μάλλον στην πολιτική. Κι όμως, υπάρχουν στιγμές που αδυνατείς να περιγράψεις την πραγματικότητα χωρίς αυτά.
«Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους», θα πω, λοιπόν, για να ορίσω και να προσδιορίσω το μέγεθος της ανταπόκρισης των συνταξιούχων στο κάλεσμά μας για εργασία με καλύτερους όρους. 27.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι έσπευσαν να δηλώσουν, μέσα σε διάστημα μίας μόνο εβδομάδας, την απασχόλησή τους και να διασφαλίσουν ότι θα λαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους. Τη δεύτερη εβδομάδα οι εγγραφές στην πλατφόρμα των εργαζόμενων συνταξιούχων ξεπέρασαν τις 40.000, ενώ σήμερα, έναν μήνα μετά, τα νούμερα είναι υπεράνω πάσης… προσδοκίας καθώς υπερβαίνουν τις 60.000!
Τι κρύβεται πίσω από αυτούς αριθμούς; Μία μεγάλη αλήθεια: ότι δεν ήταν η υγεία, η ηλικία, η «ανημποριά», ή η παράδοση της σκυτάλης στους νεότερους που κρατούσαν τους συνταξιούχους μακριά από την αγορά εργασίας, αλλά τα νομοθετικά «πέναλτι» και οι «κόφτες» που απειλούσαν στην πράξη το ύψος της σύνταξής τους. Δεν ήταν οι ίδιοι οι συνταξιούχοι που επιθυμούσαν να μπουν στο εργασιακό περιθώριο, αλλά η ίδια η πολιτεία που τους τοποθετούσε σε αυτό. Δεν ήταν η διάθεσή τους για εργασία μικρή, αλλά οι κρατήσεις επί της σύνταξής τους μεγάλες.
Δεν είχαμε το δικαίωμα
Είχαμε πραγματικά το δικαίωμα να εμποδίζουμε κάποιον, που θέλει και μπορεί, από το να εργάζεται; Η απάντηση για εμάς ήταν όχι. Ένα μεγάλο, απόλυτο «όχι» που κάναμε πράξη επιτρέποντάς στους συνταξιούχους να παραμείνουν ενεργοί στην αγορά, ή να επιστρέψουν σε αυτή, δίχως να υφίστανται οποιαδήποτε παρακράτηση στη σύνταξή τους. Με γνώμονα τη δικαιότερη αντιμετώπιση των απασχολούμενων συνταξιούχων, θεσπίστηκε μάλιστα πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ του e-ΕΦΚΑ ο οποίος αντανακλά μία αναλογική και μη οριζόντια συνεισφορά.
Για τους μισθωτούς ο ανωτέρω πόρος ανέρχεται στο 10% επί του ακαθάριστου μισθού ενώ για τους μη μισθωτούς, ο αντίστοιχος πόρος ανέρχεται στο 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη. Ο συνδυασμός των παραπάνω συνεπάγεται επιπλέον έσοδα για τον καθένα εργαζόμενο συνταξιούχο που μπορεί να φθάσουν ετησίως τα 3.500 ευρώ. Αυτό και μόνο ήταν αρκετό ώστε η «παραίτηση» από την αγορά εργασίας να μεταμορφωθεί σε επιθυμία για δουλειά.
Οι τρεις στόχοι
Τι άλλο κρύβεται πίσω από την ιλιγγιώδη αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων; Η επίτευξη τριών σπουδαίων στόχων: Η δραστική αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας τους, η αύξηση εσόδων για το κράτος μέσω της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης με χαμηλότερους συντελεστές και η παροχή κινήτρων σε καταρτισμένους επαγγελματίες ώστε να επιστρέψουν στις «επάλξεις» συνεισφέροντας τα μέγιστα στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας.
Δεν είναι μόνο η νεανική ορμή που σε κάνει απαραίτητο μέρος της αγοράς εργασίας. Είναι και η επαγγελματική πείρα, η συσσωρευμένη γνώση και η εμπειρία που σε καθιστούν πολύτιμο μέλος της. Ιδιότητες και ικανότητες, που οι μεγαλύτεροι από εμάς διαθέτουν τις περισσότερες φορές περισσότερο από εμάς.
Ακούω κάποιους να υποστηρίζουν προβοκατόρικα, ότι αναγκάζουμε τους συνταξιούχους να βγουν έξω και να εργαστούν. Μεγάλο ψέμα. Εμείς, δεν λέμε σε κανέναν «βγες και δούλεψε». Εμείς, αίρουμε τα εμπόδια τους παρελθόντος για όσους θέλουν να εργαστούν χωρίς κανείς να έχει το δικαίωμα -ή το θράσος – να απομυζάει τον κόπο τους. Οι συνταξιούχοι δεν είναι απόμαχοι της ζωής.
Η δουλειά ισοδυναμεί για πολλούς με δημιουργία, δηλαδή με το νόημα της ίδιας της ζωής. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για εκείνους αντί για εκείνους και χωρίς εκείνους, Ούτε καν εμείς. Τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Κι όποιος πιστεύει ότι οι γονείς και οι παππούδες μας θα πρέπει να μπουν στο περιθώριο γιατί «μεγάλωσαν πολύ», καλό είναι να έχει κατά νου ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ τον εαυτό τους συνταξιούχο. Όπως ακριβώς δεν τον φαντάστηκαν ποτέ… βολεμένο.
• Η Δόμνα Μιχαηλίδου είναι υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
