Η γυναικεία σιωπή έχει ιστορία. Και ήρθε η ώρα να τελειώσει.
Γράφει η Έλενα Καμπριάλ
Οι γυναίκες μεγάλωσαν μαθαίνοντας να μη μιλούν για το σώμα τους. Να κρύβουν τη σεξουαλικότητά τους, να τη ντρέπονται, να την αντιμετωπίζουν σαν κάτι υπόγειο, σχεδόν ένοχο. Για αιώνες, η γυναικεία επιθυμία δεν αναγνωριζόταν καν ως δικαίωμα. Η γυναίκα ήταν “καθήκον”, μηχανή τεκνοποίησης. Αν πονούσε; Αν αιμορραγούσε; Αν έκλαιγε στο σκοτάδι; Κανείς δεν ρωτούσε.
Και δεν μιλάμε μόνο για το παρελθόν. Ακόμα και σήμερα, σε πολλές γωνιές του κόσμου, το σώμα της γυναίκας ακρωτηριάζεται κυριολεκτικά. Η κλειτοριδεκτομή εφαρμόζεται ακόμη – όχι από βαρβαρότητα, αλλά από φόβο. Σαν να είναι η γυναικεία ευχαρίστηση κάτι που πρέπει να τιμωρηθεί. Σαν να μην έχει η γυναίκα δικαίωμα να νιώθει. Να θέλει. Να διεκδικεί.
Ε, λοιπόν… φτάνει.
Η πιο σιωπηλή αλήθεια της ζωής μου
Κατάγομαι από την Αίγυπτο. Εκεί ξεκινούν οι ρίζες μου – σε μια παράδοση σύνθετη, δυνατή, αλλά και γεμάτη σκιές. Πριν λίγα χρόνια, έμαθα πως δύο από τις θείες μου, όταν ήταν ακόμη παιδιά, υποβλήθηκαν σε μια “παραδοσιακή πρακτική” που τους στέρησε την αίσθηση του σώματός τους. Μια πράξη που έγινε στο όνομα της αγνότητας, της τιμής, της σιωπής.
Δεν χρειάζεται να πω περισσότερα. Μόνο ότι από τότε κάτι μέσα μου άλλαξε.
Έδωσα μια υπόσχεση στον εαυτό μου: να μην επιτρέψω ποτέ πια να νιώθω ντροπή για τη θηλυκή μου φύση. Να μη σιωπήσω όταν μια γυναίκα ντρέπεται για κάτι που θα έπρεπε να είναι φυσικό. Και – κυρίως – να βοηθώ όσες γυναίκες αναρωτιούνται «τι μου συμβαίνει» να βρουν τη δύναμη να ρωτήσουν, να μάθουν, να φροντίσουν.
Η φίλη μου δεν μιλούσε. Μα όταν το έκανε, ήξερα πως έπρεπε να την ακούσω.
Πριν λίγο καιρό, μια φίλη μου – από τις κοντινές, τις πολύτιμες – μου είπε χαμηλόφωνα:
«Νιώθω σαν να έχω ξεραθεί από μέσα. Σαν να μην είμαι πια γυναίκα.»
Ήταν λόγια βαριά, και όμως ειπωμένα με ντροπή. Γιατί ακόμα και σήμερα, όταν το γυναικείο σώμα αλλάζει, όταν πονά, όταν αποσύρεται, θεωρείται ότι κάτι “δεν πάει καλά” με τη γυναίκα. Ότι φταίει εκείνη. Ότι έχει “κλείσει”.
Η φίλη μου δεν είχε χάσει τη φλόγα. Το σώμα της απλώς άλλαζε. Και όταν της πρότεινα να επισκεφθεί έναν γιατρό με εμπειρία στην επανορθωτική γυναικολογία, στην αρχή δίστασε. Μα το έκανε.
Και βρήκε λύση.
Ένα θέμα ταμπού που θα έπρεπε να είναι απλή ιατρική πληροφορία
Η κολπική ξηρότητα, η ατροφία, ο πόνος στην επαφή – δεν είναι ούτε “εμμηνόπαυση” γενικά, ούτε «ψυχολογικό». Είναι το αποτέλεσμα των φυσιολογικών ορμονικών αλλαγών μετά τον τοκετό, στην εμμηνόπαυση ή λόγω θεραπειών. Οι ιστοί λεπταίνουν, η εφύγρανση μειώνεται, και το σώμα φωνάζει για φροντίδα – όχι για σιωπή.
Η επανορθωτική γυναικολογία είναι εκεί για να δώσει φωνή στο σώμα. Χωρίς φάρμακα, χωρίς πόνο, χωρίς ντροπή. Με επιστημονική γνώση και σεβασμό. Η φίλη μου ένιωσε για πρώτη φορά ότι δεν την αντιμετωπίζουν ως πρόβλημα, αλλά ως άνθρωπο που αξίζει να νιώθει καλά. Στο σώμα της. Στην επαφή. Στον εαυτό της.
Και τώρα… ας μιλήσουμε για τη γενιά των γυναικών που σήκωσαν όλο το βάρος της μετάβασης
Οι γυναίκες που σήμερα είναι 50+, που βιώνουν τα πρώτα σημάδια αυτών των αλλαγών, είναι οι ίδιες που έζησαν την εποχή της μεγάλης μεταμόρφωσης: από τη σιωπή στη διεκδίκηση. Πέρασαν από το “μην το πεις σε κανέναν” στο “μπορείς να έχεις και εσύ επιθυμία”. Εργάστηκαν, αγωνίστηκαν, ερωτεύτηκαν με ενοχές, με φόβο, με θάρρος.
Και σήμερα, πολλές από αυτές νιώθουν διχασμένες.
Από τη μία, το σώμα που αλλάζει. Από την άλλη, η φωνή που προσπαθεί ακόμα να ακουστεί.
Πολλές δεν γνωρίζουν καν ότι αυτό που νιώθουν έχει όνομα.
Άλλες νομίζουν πως είναι “φυσιολογικό” να πονάνε.
Και κάποιες, απλώς ντρέπονται να ρωτήσουν.
Μα δεν χρειάζεται πια να σιωπούμε.
Η εποχή έχει αλλάξει. Και η γυναίκα έχει φωνή.
Η σεξουαλικότητα της γυναίκας δεν είναι δώρο στον άντρα. Είναι δικαίωμα. Η επαφή δεν είναι υποχρέωση. Είναι συνάντηση δύο σωμάτων και δύο ψυχών. Δεν προσφέρουμε – μοιραζόμαστε. Δεν ανεχόμαστε – συμμετέχουμε.
Η φίλη μου σήμερα γελά όπως παλιά. Με κοιτά και μου λέει:
«Αν δεν μου το είχες πει, θα το ζούσα για χρόνια χωρίς να ξέρω τι φταίει.»
Κι εγώ σου λέω τώρα:
Αν αυτή η φίλη μου είσαι εσύ – πάρε το πρώτο βήμα.
Αν ξέρεις μια γυναίκα που δεν μιλά – μίλησέ της.
Αν κάποια σου πει “νιώθω άδεια” – μην την αγνοήσεις. Κράτα την. Άκουσέ την.
Γιατί καμία γυναίκα δεν πρέπει να ντρέπεται για το σώμα της.
Γιατί σήμερα, επιτέλους, έχουμε φωνή. Και μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να πούμε:
«ΝΙΩΘΩ.»
«ΠΟΝΑΩ.»
«ΘΕΛΩ.»
«ΑΞΙΖΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΑ.»
Με αγάπη,
Έλενα