Εάν η Ευρώπη δεν λάβει αποφάσεις η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε πλαφόν στην χονδρική με στόχο να επιστρέψουν οι λογαριασμοί στα περσινά επίπεδα
Λύση-πακέτο για τους φουσκωμένους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος έχει στα σκαριά η κυβέρνηση, προκειμένου να λύσει ένα μεγάλο πρόβλημα που έχει εξελιχθεί στο υπ’ αριθμόν ένα πονοκέφαλο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Σύμφωνα με έγκυρες πηγές από το Μαξίμου η νέα παρέμβαση της κυβέρνησης θα είναι πραγματικά καίρια και θα είναι οριζόντια και όχι μόνο για τους ευάλωτους συμπολίτες μας.
Η κυβέρνηση θα περιμένει τη Σύνοδο Κορυφής του Μαΐου (30-31) ελπίζοντας ότι θα δοθεί πανευρωπαϊκή λύση, όπως πιέζει το σύνολο των χωρών του Νότου αν και ο Βορράς αντιδρά. Εάν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή λύση, τότε η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να πράξει το αυτονόητο. Να αποφορτίσει τους πολίτες, οι οποίοι σχεδόν σε καθημερινή βάση συνωστίζονται είτε στα γραφεία της ΔΕΗ, είτε άλλων παρόχων για να προβούν σε ρυθμίσεις.
Το εθνικό σχέδιο που έχει στο συρτάρι του ο πρωθυπουργός και για το όποιο έχει κάνει νύξη τις προηγούμενες ημέρες είναι να υπάρξει πλαφόν στην χονδρική τιμή με στόχο να επιστρέψουν τα τιμολόγια ρεύματος στα προ κρίσης επίπεδα. Ο στόχος είναι, μέσω της επιβολής πλαφόν, οι τιμές να υποχωρήσουν στα μέσα επίπεδα του α’ εξαμήνου του 2021, σε αυτά δηλαδή που βρίσκονταν ένα χρόνο πριν. Το πλαφόν θα μπαίνει στην τιμή χονδρικής και το κράτος θα καταβάλει ως επιδότηση στους ηλεκτροπαραγωγούς τη διαφορά μέχρι το κόστος παραγωγής τους. Το πως θα χρηματοδοτηθεί το σχέδιο, από που δηλαδή θα βρεθούν τα τουλάχιστον 4 δισ. που απαιτούνται, τελεί υπό αναζήτηση.
Το σκεπτικό λειτουργίας του μοντέλου είναι απλό. Το πλαφόν δεν θα μπαίνει στην τιμή λιανικής, αλλά στη χονδρική, όπως δηλαδή αυτή διαμορφώνεται καθημερινά στο χρηματιστήριο ενέργειας. Αφού οι προμηθευτές θα αγοράζουν χαμηλότερα το ρεύμα, θα το πωλούν και φθηνότερα στον τελικό καταναλωτή. Οι αρμόδιες αρχές, δηλαδή η ΡΑΕ, θα μεριμνούν για την τήρησή του. Από εκεί και πέρα, ο παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας θα αποζημιώνεται με τη διαφορά ανάμεσα στο πλαφόν και το κόστος παραγωγής του. Αντί δηλαδή να αποζημιώνονται οι καταναλωτές, με κάποιο ποσό που θα καλύπτει μέρος της αύξησης, όπως συμβαίνει σήμερα, θα αποζημιώνονται οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας, ανάλογα με το κόστος παραγωγής τους. Το καλό με το κυβερνητικό σχέδιο είναι ότι η σύλληψη του είναι απλή και αφορά οριζόντια τους πάντες. Τόσο τις χαμηλές, όσο και τις υψηλές καταναλώσεις, όχι μόνο τις πρώτες 300 κιλοβατώρες το μήνα, όπως σήμερα.
Το κόστος
Αυτή την εποχή το οικονομικό επιτελείο αναζητεί το απαιτούμενο ποσό. Μία σκέψη υπάρχει να χρησιμοποιηθούν τα τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ από το αποθεματικό των 35 δισεκατομμυρίων. Όμως μία τέτοια εξέλιξη μπορεί να εκληφθεί με διαφορετικό τρόπο από τις αγορές και ξαφνικά να δούμε τα επιτόκια δανεισμού να εκτοξεύονται. Κάτι που ούτε θέλουν να το σκέφτονται τα κυβερνητικά στελέχη. Ειδικά εάν το ποσό ανέλθει στα έξι δισεκατομμύρια, όπως ισχυρίζονται κάποιοι οικονομολόγοι.
Μία άλλη πηγή θα μπορούσε να είναι από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, που χρηματοδοτεί κάθε μήνα τις επιδοτήσεις, οι οποίοι ωστόσο από μόνοι τους δεν επαρκούν, τα 900 εκατ. ευρώ που περισσεύουν από το συμπληρωματικό προϋπολογισμό που κατατέθηκε προ δύο εβδομάδων στη Βουλή και την αξιοποίηση μέρους των αδιάθετων δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Το καλό νέο πάντως είναι, ότι τα έσοδα του προϋπολογισμού κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν παραπάνω από του αναμενόμενου, οπότε μπορεί να καλυφθούν τα μέτρα στήριξης.
Ιδανικά επομένως η κυβέρνηση θα ήθελε «ευρωπαϊκή λύση» στο θέμα της ενεργειακής ακρίβειας. Δεν είναι όμως βέβαιο κατά πόσο αυτό θα συμβεί στη Σύνοδο Κορυφής του Μαΐου. Ο ευρωπαϊκός Βορράς δεν νιώθει παρά ως ένα βαθμό μόνο τα βάρη του Νότου από τις αυξήσεις στο ρεύμα. Η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία μπορεί να έχει αυξηθεί, ωστόσο στη χώρα, όπως και σε γειτονικές, λειτουργούν σε μεγάλο βαθμό τα λεγόμενα διμερή συμβόλαια. Αυτά δηλαδή που συνάπτουν Δήμοι ή και μεμονωμένοι καταναλωτές με ενεργειακούς παρόχους και «κλειδώνουν» σταθερές τιμές για πολλά χρόνια. Στην Ελλάδα, η σύναψη διμερών συμβολαίων είναι στα σπάργανα, με συνέπεια όποιες αυξήσεις υπάρχουν μετακυλίονται στις τιμές λιανικής και στους καταναλωτές.
