• Μία πολύ σημαντική απόφαση του ΣτΕ που ανακουφίζει πολλούς υπερήλικες που έχουν οφειλές και λίγα ένσημα
Της Μαργαρίτας Κάρδαρη*
Το Επίδομα του ανασφάλιστου υπερήλικα που θεσπίστηκε αρχικά με το ν. 1296/1982 (Α’ 128), όπως τροποποιήθηκε με το ν 4093/2012 άρθρο πρώτο, καταβάλλεται εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:
α. Έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους.
β. Δεν λαμβάνουν ή δεν δικαιούνται οι ίδιοι σύνταξη από οποιονδήποτε Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή το Δημόσιο στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ανεξαρτήτως ποσού, και επίσης, σε περίπτωση εγγάμων, δεν λαμβάνει ο/η σύζυγός τους σύνταξη μεγαλύτερη από το πλήρες ποσό της συνταξιοδοτικής παροχής, λόγω γήρατος, του άρθρου 4 του ν. 4169/1961.
γ. Διαμένουν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι (20) έτη πριν την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση και εξακολουθούν να διαμένουν κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησής τους.
δ. Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημά τους, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων τριακοσίων είκοσι (4.320) ευρώ ή, στην περίπτωση εγγάμων, το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των οκτώ χιλιάδων εξακοσίων σαράντα (8.640) ευρώ.
Εξαιρούνται της παροχής οι μοναχοί/ες οι οποίοι διαμένουν σε Ιερές Μονές και συντηρούνται από αυτές και όσοι εκτίουν ποινή φυλάκισης.
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μετά γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΓΑ καθορίζονται τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη της συνδρομής των προϋποθέσεων που ορίζονται στις περιπτώσεις β’ έως δ’ της προηγούμενης παραγράφου, και η διαδικασία ελέγχου των εισοδηματικών κριτηρίων, καθώς και οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε όσους υποβάλλουν ανακριβή στοιχεία.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας δύνανται να αναπροσαρμόζονται τα ποσά που αναφέρονται στην περίπτωση δ’
Σήμερα το επίδομα του ανασφάλιστου υπερήλικα ανέρχεται σε 399 ευρώ.
Εάν ο ενδιαφερόμενος έχει εργασθεί στο παρελθόν καλείται να αποδείξει το χρόνο εργασίας του και σε περίπτωση που με αυτόν θα θεμελίωνε δικαίωμα για σύνταξη από οποιοδήποτε φορέα του ΕΦΚΑ ο ΟΠΕΚΑ απορρίπτει το αίτημα μετά από σχετική αλληλογραφία με τον φορέα και μετά από συλλογή πληροφοριών και επεξηγεί σαν λόγο απόρριψης τη δυνατότητα λήψης σύνταξης και όχι επιδόματος.
Πρόβλημα είχε δημιουργηθεί με την αδυναμία χορήγησης σύνταξης σε οφειλέτες του ΕΦΚΑ ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, με οφειλές άνω των επιτρεπομένων ορίων, που δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν, και αυτό γιατί ο ΟΠΕΚΑ απέρριπτε την αίτηση λόγω του ότι είχαν τον απαιτούμενο χρόνο για να συνταξιοδοτηθούν συνεπώς δεν κάλυπταν την προϋπόθεση του ανασφάλιστου ή του προσώπου που δεν δικαιούται να λάβει σύνταξη κατά τη σχετική διάταξη Νόμου. Όμως
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η παρακάτω απόφαση του ΣτΕ
ΣτΕ Α’ 593-4/2024
Με τη σχετική απόφαση γίνεται ερμηνεία της περίπτωσης β΄ του στοιχείου 5 της υποπαραγράφου ΙΑ.6 της παραγράφου ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 ως προς την προϋπόθεση «δεν λαμβάνουν ή δεν δικαιούνται» οι ίδιοι σύνταξη από οποιονδήποτε Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ιδίως όταν ο ενδιαφερόμενος έχει προς τον ασφαλιστικό φορέα του οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές πέραν του κατά νόμον ορίου προς συμψηφισμό ή παρακράτηση.
Το ΣτΕ αποφάσισε ότι στην προϋπόθεση «δεν δικαιούνται» εντάσσονται και οι ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ που δεν λαμβάνουν σύνταξη λόγω οφειλών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν και οι οποίες ξεπερνούν το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για τη δυνατότητα συνταξιοδότησης
Η απόφαση ανοίγει το δρόμο για τη συνταξιοδότηση οφειλετών, εφόσον πληρούν αθροιστικά και τις λοιπές προϋποθέσεις του Νόμου τονίζουμε όμως ότι οι οφειλές ακόμη και σε αυτή την περίπτωση της λήψης του σχετικού επιδόματος δεν διαγράφονται, ότι ο ΕΦΚΑ δύναται με βάση τον ΚΕΔΕ να ασκήσει όλα τα νόμιμα μέτρα είσπραξης τους ακόμη και στους κληρονόμους.
• Η Μαργαρίτα Κάρδαρη είναι Δικηγόρος-Εργατολόγος
