Η έκρηξη του δημογραφικού και η κατάρρευση των γεννήσεων την περίοδο 2011-2021 επιβάλλουν την άμεση επαναχορήγησή της
Ι. Με το άρθρο 63 (παρ. 4) του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ Α’ 101) προβλέφθηκε η χορήγηση ισόβιας σύνταξης στην πολύτεκνη μητέρα, ίση προς το τετραπλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη και ανεξάρτητα από κάθε άλλο επίδομα, μισθό, σύνταξη, αμοιβή, αποζημίωση κ.λπ.
Αργότερα, με τη διάταξη του άρθρου 39 (παρ. 3) του ν. 2459/1997 (ΦΕΚ Α’ 17), τέθηκε ως προϋπόθεση, για τη χορήγηση της ισόβιας αυτής σύνταξης, ανώτατο όριο ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος. Η διάταξη όμως αυτή, κατά τη Νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, ήταν αντίθετη προς το άρθρο 21 παρ. 2 του Συντάγματος.
Με τη διάταξη της παρ. ΙΑ, υποπαρ.ΙΑ.2 περίπτωση 12 του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α’ 222) η χορήγηση της ισόβιας σύνταξης πολύτεκνης μητέρας καταργήθηκε ολοσχερώς από 1-11-2012 και εντεύθεν. Η ως άνω καταργηθείσα σύνταξη αποτελούσε καθολική παροχή υπέρ όλων των πολυτέκνων και είχε θεσπιστεί ως μέτρο για την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος και ως επιπλέον κίνητρο για τη δημιουργία πολύτεκνης οικογένειας.
ΙΙ. Οι διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 1892/1990 με τίτλο «Μέτρα για το δημογραφικό πρόβλημα», οι οποίες είχαν συμπληρωθεί με τα άρθρα 2 και 3 παρ. 1 του ν. 2163/1993 (ΦΕΚ Α’ 125) και είχαν τροποποιηθεί με το άρθρο 39 του ν.2459/1997(ΦΕΚ Α’ 17), τροποποιήθηκαν τελικά με τα άρθρα 42 και 43 του ν.3918/2011(ΦΕΚ Α’ 31) και ίσχυαν μέχρι την κατάργησή τους από τον ν.4093/2012(από 1-11-2012).
Ειδικότερα, στο άρθρο 63, όπως ίσχυε μετά την ως άνω τελευταία τροποποίησή του, ορίσθηκαν τα εξής:
-Στη μητέρα που αποκτά τρίτο παιδί καταβάλλεται για το παιδί αυτό μέχρι και τη συμπλήρωση του 6ου έτους της ηλικίας του μηνιαίο επίδομα ύψους 177 ευρώ, εφόσον έχει μόνιμη και συνεχή δεκαετή διαμονή στην Ελλάδα και τα ανήλικα τέκνα της/τους ευρίσκονται στην Ελλάδα (παρ. 1).
-Στη μητέρα που θεωρείται πολύτεκνη κατά τον ν. 1910/1944, καταβάλλεται μηνιαίο επίδομα 44 ευρώ για κάθε άγαμο τέκνο μέχρι 23 ή 25 ετών ανάλογα με τις προϋποθέσεις που τάσσονται στην παρ. 1 του ν. 1910/1944 (ΦΕΚ Α’ 229), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει μέχρι σήμερα, υπό την προϋπόθεση οι δικαιούχοι να έχουν μόνιμη και συνεχή δεκαετή διαμονή στην Ελλάδα και τα ανήλικα τέκνα τους να βρίσκονται στην Ελλάδα (παρ.3).
-Στη μητέρα που δεν δικαιούται πλέον το επίδομα της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται ισόβια σύνταξη ύψους 102 ευρώ, την οποία δικαιούνται επίσης και όσες μητέρες δεν θεωρούνται πολύτεκνες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1910/1944, υπό την προϋπόθεση οι δικαιούχοι να έχουν μόνιμη και συνεχή δεκαετή διαμονή στην Ελλάδα και να είχαν ή να έχουν τέσσερα τουλάχιστον στη ζωή τέκνα από νόμιμο γάμο ή τέκνα που γεννήθηκαν χωρίς γάμο των γονέων τους. Για τη χορήγηση της ανωτέρω σύνταξης απαιτείται υποβολή σχετικής αίτησης από την ενδιαφερόμενη μητέρα και πιστοποιητικό δημοτικής ή κοινοτικής αρχής για την οικογενειακή της κατάσταση (παρ. 4).
-Τα επιδόματα των προηγούμενων παραγράφων καταβάλλονται στη μητέρα ανεξάρτητα από κάθε άλλο επίδομα, μισθό, σύνταξη, αμοιβή, αποζημίωση κ.λπ. (παρ. 5).
Περαιτέρω, στην παρ. 3 του άρθρου 43 του ν.3918/2011ορίσθηκε ότι: «Στις πολύτεκνες οικογένειες, από 1.1.2011 και εφεξής, για όσο χρονικό διάστημα καταβάλλεται το επίδομα τρίτου παιδιού της παρ. 1 του άρθρου 63 του ν.1892/1990δεν θα καταβάλλεται για το παιδί αυτό το επίδομα παιδιού πολύτεκνης οικογένειας της παρ. 3 του άρθρου 63 του ν.1892/1990».
Εξάλλου, με τις παρ. 4 και 5 του άρθρου 43 του ν. 3918/2011 προστέθηκε εδάφιο στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 39 του ν.2459/1997, που ορίζει ότι το επίδομα τρίτου τέκνου, το πολυτεκνικό επίδομα και η ισόβια σύνταξη πολύτεκνης μητέρας χορηγούνται στις κατηγορίες προσώπων που αναγνωρίζονται ως πολύτεκνοι κατά την παρ. 5 του άρθρου 39 του ν.2459/1997, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 5 του ν. 3454/2006 (ΦΕΚ Α’ 75), ενώ στο τέλος του άρθρου 50 του ν.2972/2001(ΦΕΚ Α’ 291) προστέθηκε εδάφιο που ορίζει ότι οι προβλεπόμενες από το άρθρο 63 του ν.1892/1990και το άρθρο 39 του v.2459/1997, αντιστοίχως, παροχές καταβάλλονται, «εφόσον οι δικαιούχοι έχουν μόνιμη και συνεχή δεκαετή διαμονή στην Ελλάδα και τα ανήλ1κα τέκνα τους ευρίσκονται στην Ελλάδα».
Συμβατή με το Σύνταγμα
ΙΙΙ. Στο Διοικητικό Πρωτοδικείο της Λάρισας προσέφυγε αγρότισσα πολύτεκνη μητέρα, μέλος της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ), η οποία, ενώ ελάμβανε σύνταξη πολύτεκνης μητέρας, την 1-11-2012 σταμάτησε η χορήγησή της. Η πολύτεκνη αγρότισσα υποστήριξε ότι η κατάργηση της ισόβιας σύνταξης είναι αντίθετη στο άρθρο 23 του Συντάγματος που προστατεύει την οικογένεια και ειδικά τις πολύτεκνες οικογένειες οι οποίες «έχουν δικαίωμα ειδικής φροντίδας από το κράτος».
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Λάρισας με την 125/2016 απόφασή του έστειλε προδικαστικό ερώτημα στο ΣτΕ για να κριθεί η συνταγματικότητα ή μη της σχετικής διάταξης του εφαρμοστικού του β’ Μνημονίου ν. 4092/2012 που προέβλεπε την κατάργηση της ισόβιας σύνταξης της πολύτεκνης μητέρας των 102 ευρώ που χορηγείτο με βάση το άρθρο 63 του ν. 1892/1990.
Με την υπ’ αριθ. 719/2018 απόφαση του Α’ Τμήματος του ΣτΕ, που δίκασε με τη διαδικασία της πιλοτικής δίκης το ανωτέρω ζήτημα, κρίθηκε ότι η κατάργηση από 1-11-2012 κι εντεύθεν της ισόβιας σύνταξης βάσει του ν. 4093/2012, που λάμβανε η πολύτεκνη αγρότισσα μητέρα, ήταν συμβατή με το Σύνταγμα και τις Διεθνείς Συμβάσεις. Στην ίδια απόφαση αναφερόταν ότι η ισόβια σύνταξη στην πολύτεκνη μητέρα δεν εχορηγείτο με σκοπό τον βιοπορισμό της, αλλά είχε τιμητικό χαρακτήρα και ότι με τον δεύτερο μνημονιακό εφαρμοστικό νόμο 4093/2012 επιδιώχθηκε «η αναμόρφωση και εκλογίκευση των μέχρι τότε οικογενειακών επιδομάτων ενόψει και της οξείας δημοσιονομικής κρίσεως με τη χορήγηση νέου επιδόματος (ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων) από το πρώτο παιδί και την παρεχόμενη έτσι κατ’ αποτέλεσμα μεγαλύτερη στήριξη της οικογένειας με περισσότερα παιδιά και συνεπώς στις πολύτεκνες οικογένειες»!
Δεν έχει προηγούμενο
ΙV. Οι πολιτικές κατά των γεννήσεων, της οικογένειας και των γυναικών, αλλά και οι εξοντωτικές και διαρκείς περικοπές των συντάξεων, που εφήρμοσαν οι δανειστές και τα μνημονιακά κόμματα σε αριθμούς, παραπέμπουν σε συνθήκες πολέμου ή πολιτικές εθνικής γενοκτονίας!
Η μείωση των γεννήσεων, κατά τα χρόνια εφαρμογής των μνημονιακών μέτρων (2011-2021), κυρίως για την οικογένεια και τα όρια ηλικίας των γυναικών, σύμφωνα με έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας!
Ειδικότερα:
α. Και τα δέκα (10) χρόνια εφαρμογής των μνημονιακών μέτρων, δηλαδή τα χρόνια 2011-2021, για πρώτη φορά τα τελευταία 80 χρόνια, υπερτερούν κατά πολύ και σταθερά οι θάνατοι από τις γεννήσεις!
β. Συνολικά τα έτη των σκληρών μνημονιακών μέτρων (2011-2021) οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις πάνω από 321.000!
γ. Οι βασικοί λόγοι που μείωσαν δραματικά τον αριθμό των γεννήσεων, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, ήταν:
1- Η κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων από 1-1-2022 για όλες τις γυναίκες.
2- Η κατάργηση ή η δραστική μείωση των περισσότερων οικογενειακών παροχών.
3- Η μείωση ή το «πάγωμα» των μισθών, κυρίως η μείωση του κατώτατου μισθού και η θέσπιση του «υπο-κατώτατου» για τους νέους κάτω των 25 ετών, που ίσχυσε για πολλά χρόνια.
4- Η κατάργηση ή η μείωση των τριτεκνικών και πολυτεκνικών επιδομάτων.
5- Η μειωμένη προστασία των νέων εργαζομένων γυναικών.
6- Το περιορισμένο πλαίσιο χορήγησης γονικών αδειών.
7- Η κατάργηση με τον ν. 4093/2012 της ισόβιας σύνταξης πολύτεκνης μητέρας.
8- Η σύμφωνη γνώμη της δικαστικής εξουσίας για την κατάργηση των ευνοϊκών ορίων συνταξιοδότησης για γυναίκες και άνδρες, καθώς και των δικαιωμάτων πολύτεκνων γυναικών, όπως η υπ’ αριθ. 719/2018 απόφαση του ΣτΕ που δέχθηκε ως συνταγματική την κατάργηση με τον ν. 4093/2012 της ισόβιας σύνταξης της πολύτεκνης μητέρας ύψους 102 ευρώ τον μήνα.
Τώρα, αυτοί που με τις αντι-οικογενειακές πολιτικές τους οδήγησαν τον λαό μας στα όρια της γενοκτονίας, επικαλούνται το δημογραφικό για να μειώσουν τις συντάξεις!
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΝΥΠΕΚΚ και τους εκεί συνοδευτικούς πίνακες (βλέπε την από 21-2-2022 ανακοίνωση της ΕΝΥΠΕΚΚ), όπως προκύπτουν από τα αρχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του Υπουργείου Εσωτερικών, αποδεικνύεται ότι σε καμία άλλη χρονική περίοδο, τουλάχιστον από το 1932 (που τηρούνται επίσημα στοιχεία) μέχρι σήμερα, δεν είχαμε στην Ελλάδα τόσο μεγάλη μείωση των γεννήσεων, όσο την περίοδο των Μνημονίων και του κορωνοϊού (2011-2021).
Τα κόμματα του μνημονιακού τόξου (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) θα πρέπει να κατανοήσουν ότι λόγω της εφαρμογής των δικών τους αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών φτάσαμε στη θλιβερή αρνητική «πρωτιά» σε θανάτους (321.000 θάνατοι περισσότεροι από τις γεννήσεις, κατά την περίοδο 2011-2021) και ότι, αν δεν στηριχθούν άμεσα και γενναιόδωρα οι συνταξιούχοι, οι γυναίκες και οι οικογένειές τους, η συρρίκνωση αλλά και η δημογραφική γήρανση του ελληνικού πληθυσμού θα επιδεινωθούν επικίνδυνα, πολύ περισσότερο που από 1-1-2022 καταργήθηκαν όλα τα μεταβατικά όρια και οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις των γυναικών.
Συνεπώς, το πρώτο μέτρο που πρέπει άμεσα να νομοθετηθεί είναι η μόνιμη επαναφορά της ισόβιας σύνταξης σε όλες τις πολύτεκνες μητέρες με τουλάχιστον τρία (3) παιδιά και άνω.
- Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
