Του Αλέξη Π. Μητρόπουλου*
Τα στοιχεία τού Πληροφοριακού Συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τον Ιούλιο και Αύγουστο 2024 είναι ανησυχητικά για το μέλλον των μισθών και της απασχόλησης, αλλά και των συντάξεων. Διότι, όπως έχουμε αναφέρει πολλάκις, το Ασφαλιστικό είναι συνάρτηση του Εργασιακού και η αγορά εργασίας επηρεάζει δραστικά τις εισφορές στα Ταμεία και το μέλλον των συντάξεων.
Η κυβέρνηση και το ΥΠΕΚΑ, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν το αφήγημα για δήθεν «ανάπτυξη», προβάλλουν πανηγυρικά τη βελτίωση των μισθών (μετά την αύξηση του κατώτατου στον ιδιωτικό τομέα από 1-5-2024 και στον δημόσιο από 1-1-2024) καθώς και τη μείωση της ανεργίας σε μονοψήφιο ποσοστό σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Όμως η πτωτική τάση της ανεργίας ήταν εντελώς πρόσκαιρη και έχει δύο αναγνώσεις, όπως θα καταδείξουμε παρακάτω.
Από την πρόσφατη Έκθεση «Ροές Μισθωτής Απασχόλησης στον Ιδιωτικό Τομέα» του Π/Σ ΕΡΓΑΝΗ για τον Ιούλιο και Αύγουστο 2024, συνάγονται τα εξής ευρήματα:
1. Περισσότερες κατά 34.979 οι απολύσεις από τις προσλήψεις τον Ιούλιο 2024 και 5.081 τον Αύγουστο 2024
Όμως, όπως προκύπτει από τον Πίνακα Ι (σελ. 2), τον Ιούλιο 2024 οι απολύσεις ήταν κατά 34.979 περισσότερες από τις προσλήψεις (299.010 οι προσλήψεις, 333.989 οι «αποχωρήσεις»).
Εξάλλου, σύμφωνα και με τον Πίνακα ΙΙΙ, το αποτέλεσμα καθαρών ροών τον Ιούλιο 2024 (34.979 απολύσεις) ήταν πολλαπλάσιο από το αντίστοιχο του Ιουλίου 2023, που είχαμε 8.294 απολύσεις ως αποτέλεσμα καθαρής ροής.
Αναφορικά με τον Αύγουστο 2024, όπως προκύπτει από τον Πίνακα Ι, οι απολύσεις ήταν κατά 5.081 περισσότερες από τις προσλήψεις (214.648 οι προσλήψεις, 219.759 οι «αποχωρήσεις») και μάλιστα στο αποκορύφωμα της τουριστικής περιόδου.
2. Η έκρηξη της μερικής απασχόλησης σε αριθμούς. Στο 49,2% η μερική απασχόληση τον Ιούλιο και στο 51,84% τον Αύγουστο 2024
Εξάλλου, ο Πίνακας IV για τον Ιούλιο 2024 και το Διάγραμμα VIII της Έκθεσης για τις «Ροές Μισθωτής Απασχόλησης στον Ιδιωτικό Τομέα» για το επτάμηνο Ιανουάριος-Ιούλιος 2024, αποτυπώνει τη θλιβερή παρούσα κατάσταση στην αγορά εργασίας: Η μερική και η εκ περιτροπής απασχόληση κυριαρχούν στην ελληνική αγορά εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, τον Ιούλιο 2024,σε σύνολο 299.010 προσληφθέντων εργαζομένων,151.884 άτομα προσλήφθηκαν για πλήρη απασχόληση (ποσοστό 50,79%), ενώ 147.126 (117.039 + 30.087) άνθρωποι (ποσοστό 49,2%) παρέχουν μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής. Αναφορικά με το επτάμηνο Ιανουάριος-Ιούλιος 2024, η πλήρης απασχόληση ανέρχεται σε 54,75% και η μερική σε 45,25%.
Σημειώνουμε ότι τόσο ο Πίνακας όσο και το Διάγραμμα αναφέρονται σε νέες προσλήψεις (από 1η Ιουλίου και από 1η Ιανουαρίου, αντίστοιχα) και δεν αποτυπώνουν τη συνολική κατάσταση στην ελληνική αγορά εργασίας σήμερα.
Εξάλλου, ο Πίνακας IV(σελ. 8 της Έκθεσης) για τον Αύγουστο 2024και το Διάγραμμα VIIIτης Έκθεσης για τις «Ροές Μισθωτής Απασχόλησης στον Ιδιωτικό Τομέα» για το οκτάμηνο Ιανουάριος-Αύγουστος 2024, αποτυπώνει τη θλιβερή παρούσα κατάσταση στην αγορά εργασίας: Η μερική και η εκ περιτροπής απασχόληση κυριαρχούν στην ελληνική αγορά εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, τον Αύγουστο 2024,σε σύνολο 214.678 προσληφθέντων εργαζομένων,103.387άτομαπροσλήφθηκαν για πλήρη απασχόληση (ποσοστό 48,16%), ενώ 111.291 (87.274 + 24.017) άνθρωποι (ποσοστό 51,84%) παρέχουν μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής.
Αναφορικά με το οκτάμηνο Ιανουάριος-Αύγουστος 2024, η πλήρης απασχόληση ανέρχεται σε 54,11% και η μερική σε 45,89%.
Σημειώνουμε ότι τόσο ο Πίνακας όσο και το Διάγραμμα αναφέρονται σε νέες προσλήψεις (από 1ηΑυγούστου και από 1η Ιανουαρίου, αντίστοιχα) και δεν αποτυπώνουν τη συνολική κατάσταση στην ελληνική αγορά εργασίας σήμερα.
3.Έκρηξη των μετατροπών συμβάσεων από πλήρη σε μερική: 4.237 μετατροπές τον Ιούλιο, 2.890 τον Αύγουστο 2024
Επιπροσθέτως, από τους αντίστοιχους Πίνακες VI (σελ. 9), προκύπτει ότι 4.237 συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε μερική και σε εκ περιτροπής, ΜΟΝΟ κατά τον Ιούλιο 2024, ενώ 2.890 συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε μερική και σε εκ περιτροπής κατά τον Αύγουστο 2024.
Έτσι αποδεικνύεται ότι η μερική και η εκ περιτροπής εργασία κυριαρχούν δυστυχώς στην ελληνική αγορά εργασίας.
Η έκρηξη των απολύσεων, σε συνδυασμό με τις χιλιάδες μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη σε μερική και σε εκ περιτροπής απασχόληση, με ή χωρίς τη συναίνεση του εργαζομένου, δημιουργεί ανησυχία και ισχυρούς προβληματισμούς για τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους της πατρίδας μας.
Συνεπώς, πλην του υψηλού πληθωρισμού, με τόσο υψηλά ποσοστά μερικής και εκ περιτροπής εργασίας και ταυτόχρονα με μισθούς από τους χαμηλότερους στην ΟΝΕ, δεν μπορούμε να μιλούμε για βελτίωση της οικονομικής θέσης των μισθωτών τού ιδιωτικού τομέα και για ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου, αλλά για βίαιη φτωχοποίηση των εργατοϋπαλλήλων, που αποτελεί σχέδιο βίαιης αναδιανομής τού πλούτου σε βάρος της Εργατικής Τάξης.
Η ΕΝΥΠΕΚΚ καλεί την κυβέρνηση να ενισχύσει άμεσα την πλήρη και ασφαλισμένη εργασία αφήνοντας μεγαλύτερο έδαφος σε αξιοπρεπείς και αξιοβίωτους μισθούς. Γιατί είναι αυτονόητο ότι οι 262.654 εργαζόμενοι με μερική και εκ περιτροπής απασχόλησης το δίμηνο Ιούλιος-Αύγουστος 2024 (147.126 νεοπροσληφθέντες και 4.237 από μετατροπή συμβάσεως τον Ιούλιο 2024 μαζί με 111.291νεοπροσληφθέντες και 2.890 από μετατροπή συμβάσεως τον Αύγουστο 2024), όχι μόνο δεν προχωρούν στη δημιουργία οικογένειας, αλλά ζουν οι ίδιοι κάτω από τα όρια της φτώχειας.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες εργασιακής απορρύθμισης, ασφαλώς, δεν μπορεί να γίνει λόγος για ελεύθερο χρόνο και κοινωνική, συνδικαλιστική και πολιτιστική δράση των Ελλήνων.
Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ