Μια σύνταξη των 850 ευρώ για ένα ελεύθερο επαγγελματία με 40 έτη ασφάλισης δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αξιοπρεπής σύνταξη
Του Γιώργου Σπ. Κουτρουμάνη*
Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου ο ένας στους τέσσερις πολίτες είναι συνταξιούχος, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί στην προεκλογική, αλλά και στη μετεκλογική ατζέντα το μεγάλο θέμα του ασφαλιστικού.
Όχι βέβαια με τη μορφή συνθημάτων ή κούφιων υποσχέσεων συνηθισμένων στις προεκλογικές περιόδους. Ούτε με καλλιέργεια προσδοκιών ότι μπορούμε να σβήσουμε τις συνέπειες των μνημονίων και να επανέλθουμε στην προηγούμενη κατάσταση.
Η μεγάλη οικονομική κρίση που βιώσαμε από το 2008 και για μια δεκαετία τουλάχιστον, άφησε τα δραματικά της αποτυπώματα στο βιοτικό επίπεδο της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών και κατά συνέπεια και των συνταξιούχων.
Η σύνταξη για πολλά χρόνια αποτέλεσε σε μεγάλο βαθμό το ανάχωμα στην φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό των ατόμων της τρίτης ηλικίας. Σήμερα αυτό συμβαίνει σε σαφώς μικρότερο βαθμό.
Και συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό γιατί δεν υπάρχει πλέον ένα αξιοπρεπές ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τους συνταξιούχους όλων των κατηγοριών, γήρατος, αναπηρίας και λόγω θανάτου.
Οι αλλαγές της διετίας 2015-2016
Η κατάργηση επί της ουσίας αυτού του κατώτατου εγγυημένου εισοδήματος, επήλθε κυρίως με τις αλλαγές της διετίας 2015-2016. Η κατάργηση του ΕΚΑΣ και του κατώτατου ορίου σύνταξης οδήγησε σε πολλές περιπτώσεις σε συντάξεις που είναι μικρότερες και από εκείνες του ανασφάλιστου υπερήλικα, δηλαδή μικρότερες από 388 ευρώ, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα.
Από την άλλη πλευρά μια σύνταξη των 850 ευρώ για ένα ελεύθερο επαγγελματία με 40 έτη ασφάλισης δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αξιοπρεπής σύνταξη.
Είναι σαφές ότι υπήρξαν ακρότητες, στρεβλώσεις και νέες αδικίες που διαμορφώθηκαν τα χρόνια των μνημονίων. Δεν θα βοηθούσε σήμερα να κάνουμε απολογισμό και επιμερισμό ευθυνών.
Το απολύτως αναγκαίο και παράλληλα χρήσιμο είναι δούμε τα νέα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει οι νομοθετικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών και στο μέτρο του δυνατού να τα αντιμετωπίσουμε.
Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στις συντάξεις αναπηρίας και χηρείας όπου οι μειώσεις φθάνουν το 50%. Προτεραιότητα επίσης θα πρέπει να είναι η κατάργηση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς και η βελτίωση των συντελεστών της ανταποδοτικής σύνταξης.
Το νέο ΕΚΑΣ
Η επαναφορά μιας νέας μορφής ΕΚΑΣ για την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων είναι μια αναγκαία επιλογή ώστε να υπάρξει ανακούφιση εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας που βρίσκονται σε κατάσταση απόλυτης φτώχιας. Ένα ασφαλιστικό σύστημα θα πρέπει να έχει ως βασικά χαρακτηριστικά την βιωσιμότητά και την επάρκεια του. Βιωσιμότητα χωρίς επάρκεια , δηλαδή χωρίς ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τους πολίτες είναι ένα θνησιγενές σύστημα που δεν παρέχει κίνητρο ασφάλισης, πολύ περισσότερο στους νέους και τις νέες.
Γιατί βεβαίως δεν είναι μόνο η σύνταξη. Είναι η περίθαλψη για την οποία οι εργαζόμενοι καταβάλλουν υψηλές εισφορές, χωρίς δυστυχώς τις ανάλογες παροχές. Με υψηλό κόστος που πληρώνουν οι ίδιοι για να εξασφαλίσουν τις εξετάσεις και τα φάρμακά τους.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα της κοινωνίας μας τα οποία πρέπει να αναδειχθούν περισσότερο την προεκλογική περίοδο, να συζητηθούν και να υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την επίλυσή τους. Στο πεδίο αυτό ή και στο πεδίο αυτό, θα κριθούν και θα συγκριθούν πολιτικές τόσο για την ημέρα των εκλογών όσο και για την επόμενη ημέρα.
Ο Γιώργος Σπ. Κουτρουμάνης είναι πρώην υπουργός Εργασίας
