Υπάρχει μια γενιά ανθρώπων που έμαθε να μη ζητάει. Να αντέχει, να σφίγγει τα δόντια και να συνεχίζει. Μέσα σ’ αυτούς και εκείνη — μια γυναίκα γύρω στα 74, με μαλλιά γκρίζα δεμένα πίσω, που κάθε μέρα κατεβαίνει περπατώντας 1,5 χιλιόμετρο για να πάρει το ψωμί της από το φούρνο. «Και τι έγινε; Καλό κάνει το περπάτημα», λέει. Δεν είναι απλώς αξιοπρέπεια. Είναι τρόπος ζωής.
Μέχρι που την αναζήτησε η κόρη της, που ζει στη Σουηδία. «Μαμά, σου κόψανε το επίδομα στέγασης από τον Ιούλιο και δεν μου το είπες;» Ήταν η πρώτη φορά που ένιωσε πως κάτι δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνη της.
Η γραφειοκρατία των ψηφιακών υπηρεσιών, οι ειδοποιήσεις που ήρθαν με SMS, η παράλειψη να δηλώσει έναν τραπεζικό λογαριασμό, όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να μείνει χωρίς αυτό το μικρό, αλλά πολύτιμο βοήθημα για πέντε μήνες. «Νόμιζα ότι θα το τακτοποιήσουν από μόνοι τους. Παλιά έτσι γινόταν», λέει.
Είναι η μετάβαση από το αναλογικό στο ψηφιακό που άφησε πίσω πολλούς ανθρώπους αυτής της ηλικίας. Όχι επειδή δεν θέλουν, αλλά επειδή δεν ξέρουν πού να απευθυνθούν και πώς να εμπιστευτούν το καινούριο.
«Δεν θέλω να με λυπάσαι», είπε στην κόρη της. «Θέλω μόνο να μου δείξεις πώς να το κάνω μόνη μου την επόμενη φορά». Αυτή είναι η περηφάνεια μιας γενιάς που δεν μεγάλωσε με την ιδέα της εξάρτησης — και τώρα, όσο και αν αλλάζει ο κόσμος γύρω τους, προσπαθούν ακόμα να σταθούν όρθιοι.
