- Το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας σε συνάρτηση με την αυξημένη ροή συνταξιοδοτήσεων δημιουργεί εκρηκτικό μίγμα
Καθόλου ευχάριστα δεν είναι τα νέα για το ασφαλιστικό μας σύστημα, το οποίο για μία ακόμη φορά βρίσκεται σε πίεση. Και ο λόγος είναι διπλός. Από την μία είναι το δημογραφικό που και από την άλλη είναι η αύξηση των συνταξιοδοτήσεων τα επόμενα χρόνια.
Το πρώτο καμπανάκι έρχεται από το Δημόσιο, όπου, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, καταγράφεται διπλάσια ροή συνταξιοδοτήσεων στη 15ετία 2030-2045. Ενδεικτικά, από τα στοιχεία της μελέτης, όπου οι συνταξιούχοι από τον στενό δημόσιο τομέα θα είναι 9.291 για το 2024 και θα αυξηθούν στους 14.681 έως το 2030 και στους 17.809 έως το 2035, ενώ θα υποχωρήσουν οριακά στους 16.018 το 2040 και πιο κάτω, στους 12.443, το 2045. Στην πράξη, οι αποχωρήσεις θα φτάσουν να είναι διπλάσιες έως το 2035 (από τις 9.291 συνταξιοδοτήσεις του 2024 στις 17.809 συνταξιοδοτήσεις του 2035) και θα παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα από σήμερα έως και το 2045, με 12.443 αποχωρήσεις, όπως εκτιμά η αναλογιστική μελέτη.
Στη 15ετία 2030-2045 η έξοδος από όλο το Δημόσιο αναμένεται ότι θα είναι μαζική και αναπόφευκτα θα επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς από το 2030 αρχίζουν να ωριμάζουν οι ηλικίες συνταξιοδότησης των σημερινών ασφαλισμένων μεταξύ 52 και 55 ετών που εργάζονται είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα, είτε ως μισθωτοί είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες.
Καθώς σε όλες τις μελέτες οι δημογραφικοί δείκτες εμφανίζουν επιδείνωση, θεωρείται βέβαιη η αύξηση των ορίων ηλικίας, με πιθανότερη εφαρμογή των νέων ορίων συνταξιοδότησης από το 2027-2028, ώστε να μπει φρένο στη μαζική έξοδο των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη.
Η πίεση που ασκεί το δημογραφικό στο ασφαλιστικό σύστημα φαίνεται από τα στοιχεία της μελέτης που βασίστηκαν στις προβλέψεις της Eurostat, σύμφωνα με τις οποίες:
- 1. Ο πληθυσμός της Ελλάδας, από 10,7 εκατομμύρια το 2019, μειώνεται σε 8,6 εκατομμύρια το
2.Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων (πληθυσμός ηλικίας 65+ προς πληθυσμό ηλικίας 20-64) αυξάνεται, από 37,9 το 2019, σε 68,2 το 2050 και στη συνέχεια μειώνεται σε 65,2 το 2070.
3.Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση, για τους άνδρες, αναμένεται να αυξηθεί από 79,0 το 2019 σε 86,4 το 2070 και για τις γυναίκες από 84,3 το 2019 σε 90,3 το 2070.
4.Το προσδόκιμο ζωής της ηλικίας 65 ετών των ανδρών αναμένεται να αυξηθεί από 18,8 κατάτο έτος βάσης σε 23,9 στο τέλος της περιόδου προβολής, ενώ για τις γυναίκες από 21,8 σε 26,7.
5.Το προσδόκιμο ζωής των 65 ετών αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τις αναλογιστικές προβολές, καθώς η νομοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης συνδέεται αυτόματα με αυτόν τον παράγοντα.
Τα όρια ηλικίας προβλέπεται ότι θα αυξάνονται ανά τρία χρόνια με βάση την αύξηση του προσδόκιμου ζωής των συνταξιούχων μετά το 65ο έτος. Η σχετική διάταξη-ρήτρα αυτόματης αύξησης των ορίων ηλικίας με τη χρήση των παραμέτρων για το προσδόκιμο ζωής είναι ψηφισμένη από το 2010 με τον τότε ασφαλιστικό νόμο 3863/2010, ενώ επικαιροποιήθηκε με τον νόμο του τρίτου Μνημονίου, τον 4336/2015.
Αυτό σημαίνει ότι το 2063 η ηλικία συνταξιοδότησης θα είναι στο 72ο έτος, από το 67ο σήμερα, εφόσον οι ασφαλισμένοι δεν συμπληρώνουν 40 έτη εργάσιμου βίου, ενώ με τα 40 έτη εργάσιμου βίου το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ανεβαίνει από τα 62 στα 67 έως το 2063.
Για το 2024, που αναφέρεται ότι θα έπρεπε να γίνει η πρώτη αύξηση των ορίων ηλικίας κατά 1 έτος, δεν συντρέχουν λόγοι ενεργοποίησης της διάταξης για το προσδόκιμο ζωής, δεδομένου ότι η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί από τις επιπτώσεις που άφησε πίσω της η πανδημία του κορωνοϊού.
K2
Θωρακίζει τις συντάξεις η Γερμανία από το τώρα για το 2036
Ο κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας δημοσίευσε σχέδια για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης των συντάξεων της χώρας μακροπρόθεσμα, συμπεριλαμβανομένου ενός ταμείου για επενδύσεις σε μετοχές, το οποίο στοχεύει να φτάσει τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2036.
Όπως μετέδωσε το Bloomberg, αυτός ο θησαυρός περιουσιακών στοιχείων, τον οποίο θα διαχειρίζεται ένα ανεξάρτητο δημόσιο ίδρυμα, θα υποστηρίζεται από δάνεια που θα λάβει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, καθώς και μετρητά από την πώληση κρατικών συμμετοχών.
Τα έσοδα από τις επενδύσεις θα πρέπει να εισρεύσουν στο συνταξιοδοτικό σύστημα από το 2036 και προορίζονται να συμβάλουν στη διατήρηση των πληρωμών σταθερών στο 48% του εισοδήματος τουλάχιστον μέχρι το τέλος της επόμενης δεκαετίας, ενώ παράλληλα θα ελαφρύνουν το βάρος για τους εργαζόμενους και τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.
Το 2022, οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις ανήλθαν σε περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια ευρώ, ή περίπου το 30% των συνταξιοδοτικών δαπανών, και θα συνεχίσουν να αυξάνονται, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών.
Περαιτέρω λεπτομέρειες των σχεδίων, τα οποία θα σταλούν στο κοινοβούλιο για έγκριση:
- Το ταμείο θα τροφοδοτείται με 10 δισ. ευρώ ετησίως
- Στόχος είναι να περάσει η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση πριν από τις θερινές διακοπές
- Η Γερμανία δεν θέλει να μειώσει τις συντάξεις ή να αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης
- Αυτή δεν είναι ακόμη η λύση για ένα μακροπρόθεσμο συνταξιοδοτικό σύστημα
