«Απελευθερώνουμε το Πανεπιστήμιο»

Συνέντευξη στην Μαρία Καραουλάνη

Πολλές φορές στο παρελθόν, ειδικά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, υπουργοί που έφερναν στην Βουλή προς ψήφιση διάφορα νομοσχέδια να αντιμετωπίζουν στην κοινοβουλευτική μάχη σκληρούς χαρακτηρισμούς για τα πρόσωπα τους. Όμως ποτέ άλλοτε δεν έχει χαρακτηριστεί μία υπουργός, μητέρα μάλιστα δύο παιδιών, τον χαρακτηρισμό «Πισπιρίγκου». Δηλαδή μίας γυναίκας που ήδη είναι προφυλακισμένη για τον φόνο του ενός παιδιού της, ενώ σύντομα θα της απαγγελθούν νέες κακουργηματικές διώξεις και για την δολοφονία άλλων δύο παιδιών της.

Κι όμως ο πρώην υπουργός Επικρατείας (δηλαδή από το στενό κύκλο του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα), Χριστόφορος Βερναρδάκης χρησιμοποίησε τον χαρακτηρισμό «Πισπιρίγκου» για να αντιπολιτευτεί και να εκφράσει την διαφορετική άποψη που έχει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το νέο νόμο που θα διέπει τα ΑΕΙ. Μετά τον σάλο που ξέσπασε ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκάστηκε να ζητήσει συγνώμη, αλλά έχασε πανηγυρικά το παιχνίδι, καθώς ουδείς ενδιαφέρθηκε να ακούσει τις απόψεις του για το νομοσχέδιο. Όσο για τον κ. Βερναρδάκη, ο οποίος πριν από τις Ευρωεκλογές του 2019 και τις Εθνικές του Ιουλίου, ως ειδικός «διέπρεψε» ως δημοσκόπος διαβεβαιώνοντας τον κ. Τσίπρα ότι «η διαφορά είναι ελάχιστη και γυρίζει το ματσάκι», όχι μόνο δεν διόρθωσε, αλλά συνέχισε το ίδιο βιολί, αποδεικνύοντας πως η συγνώμη και του Αλέξη Τσίπρα ήταν για τα μάτια του κόσμου. Τι έκανε ο Βερναρδάκης; «Αναβάθμισε» την κ. Κεραμέως. Από «Πισπιρίγκου» (κατηγορούμενη μάνα που σκότωσε τα παιδιά της) σε «Μήδεια», δηλαδή μία αποδεδειγμένα φόνισσα των παιδιών της.

Κι όμως λόγω της ανοησίας, ή της σχεδιασμένης στρατηγικής από τον ΣΥΡΙΖΑ με τον Βερναρδάκη να αποδέχεται το ρόλο του χρήσιμου ηλιθίου, πέρασε στο ντούκου ένα σημαντικό νομοσχέδιο, το οποίο πραγματικά μπορεί να βοηθήσει στην αναβάθμιση των πανεπιστημίων.

Εξάλλου η Νίκη Κεραμέως γνωρίζει πολύ καλά και ποια είναι τα προβλήματα, αλλά και τι ακριβώς συμβαίνει στο εξωτερικό. Ο αείμνηστος πατέρας της Κωνσταντίνος Κεραμέως υπήρξε καθηγητής πολιτικής δικονομίας έχοντας διδάξει τόσο σε ΑΠΘ και Νομική Αθηνών, όσο και σε πολλά σημαντικά πανεπιστήμια του εξωτερικού. Η ίδια η υπουργός Παιδείας σπούδασε νομική σε δύο εμβληματικά πανεπιστήμια, αυτό της Σορβόνης και του Χάρβαρντ.

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «60+» επισημαίνει την αναγκαιότητα να ξεφύγουν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, διαβεβαιώνοντας ότι πολύ σύντομα θα τεθεί σε εφαρμογή ο νέος νόμος που ψηφίστηκε προ ημερών στην Βουλή.

Αναλυτικά η συνέντευξη της υπουργού Παιδείας Νίκη Κεραμέως στην «60+» είναι η ακόλουθη:

-Ο νόμος-πλαίσιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ολοκληρώνει μια σειρά μεταρρυθμίσεων που αντιστοιχεί στο σύνολο των εξαγγελιών σας. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του;

«Πράγματι, προεκλογικά είχαμε δεσμευθεί για ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων, από τη βάση μέχρι την κορυφή της εκπαιδευτικής πυραμίδας, από το νηπιαγωγείο μέχρι την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και το πανεπιστήμιο. Με τη συμπλήρωση τριών χρόνων από την ανάληψη των καθηκόντων μας, ολοκληρώνουμε τις βασικές εξαγγελίες στην Παιδεία με έναν πλήρη νόμο-πλαίσιο για τα Πανεπιστήμια. Έναν νόμο που στοχεύει σε Πανεπιστήμια πιο ποιοτικά, πιο αξιοκρατικά, πιο αυτόνομα, πιο εξωστρεφή, με νέες δυνατότητες για τους φοιτητές, τους καθηγητές και τους ερευνητές μας, με καλύτερη σύνδεση των σπουδών με την κοινωνία και την εργασία. Στη συνέχεια της ψήφισης του νόμου, που έλαβε χώρα προ ημερών στη Βουλή, ξεκινά η κατάρτιση των σχετικών κανονιστικών πράξεων, με πρώτη αυτή που αφορά τα όργανα διοίκησης, δεδομένου ότι σε κάποια πανεπιστήμια θα ακολουθήσουν φέτος διαδικασίες ανάδειξής τους. Ακολούθως θα υπάρξουν κανονιστικές πράξεις και για τις υπόλοιπες ρυθμίσεις».

–Ο νέος νόμος-πλαίσιο τιτλοφορείται «Νέοι Ορίζοντες στα ΑΕΙ». Πρόκειται για άνοιγμα και προς το εξωτερικό;

«Η εξωστρέφεια των Πανεπιστημίων μας αποτελεί προτεραιότητα και κεντρικό άξονα της πολιτικής μας. Τα τελευταία δύο χρόνια και παρά την πανδημία, τα Πανεπιστήμιά μας έχουν αποκτήσει νέα θεσμικά εργαλεία που ευνοούν την εξωστρέφειά τους, καθώς και σημαντική ώθηση από διμερείς πρωτοβουλίες μας για συνέργειες με Ιδρύματα ξένων χωρών, όπως τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και αυτά των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας κ.ά. Τελευταίο παράδειγμα: η νέα συνεργασία μεταξύ ΕΚΠΑ και Harvard με νέο πρόγραμμα θερινών σπουδών που ξεκίνησε προ ημερών και θέμα σύγχρονες μεταναστευτικές και προσφυγικές σπουδές. Ο νέος νόμος-πλαίσιο στοχεύει σε ακόμη περισσότερες δυνατότητες εξωστρέφειας στα ΑΕΙ, μέσω ρυθμίσεων που αφορούν:

α) προγράμματα σπουδών και ερευνητικές συνεργασίες με Πανεπιστήμια του εξωτερικού (οργάνωση προγραμμάτων σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ίδρυση διϊδρυματικών ερευνητικών κέντρων στο πλαίσιο συνεργατικών σχημάτων με Πανεπιστήμια της αλλοδαπής, απασχόληση Επισκεπτών Καθηγητών και Ερευνητών από Πανεπιστήμια ή Ερευνητικά Κέντρα της αλλοδαπής για την παροχή διδακτικού και ερευνητικού έργου),

β) τη συμμετοχή επιστημόνων από το εξωτερικό σε όργανα διοίκησης του Πανεπιστημίου και

γ) άλλες μεταρρυθμίσεις, όπως η δυνατότητα διεξαγωγής πρακτικής άσκησης και σε φορείς της αλλοδαπής, η αυτοδίκαιη ακαδημαϊκή αναγνώριση των κοινών προγραμμάτων σπουδών από τον ΔΟΑΤΑΠ, η παράλληλη απασχόληση μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και η προσέλκυση ξένων καθηγητών στα ελληνικά ΑΕΙ κ.ά. Έχουμε εξαιρετικά Πανεπιστήμια και εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό. Πλέον τα Πανεπιστήμιά μας θα μπορούν να διεκδικήσουν πολύ πιο δυναμικά τη θέση που τους αξίζει στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη».

-Ποια είναι τα οφέλη για φοιτητές, ακαδημαϊκούς και ερευνητές; Τι αλλάζει;

«Είναι πολλές οι αλλαγές που συντελούνται – θα αναφερθώ επιγραμματικά σε κάποιες από αυτές. Με τις νέες ρυθμίσεις, οι φοιτητές, μεταξύ άλλων, θα μπορούν να εγγραφούν σε καινοτόμα, ανταγωνιστικά προγράμματα σπουδών στο ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο (κοινά και διπλά προγράμματα σπουδών, προγράμματα δευτερεύουσας κατεύθυνσης – minordegrees κ.ά.), θα έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν στο «Ελληνικό Erasmus, θα έχουν πρόσβαση σε ένα νέο, αναβαθμισμένο πλαίσιο για την πρακτική άσκηση, ενώ θα μπορούν να επιλέξουν, ελεύθερα, μαθήματα που παρέχονται από προγράμματα σπουδών άλλων Τμημάτων της ίδιας ή και άλλης Σχολής, να κάνουν επαγγελματικά μεταπτυχιακά ή βιομηχανικά διδακτορικά, συνδεδεμένα με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.

Παράλληλα, το διδακτικό προσωπικό θα μετέχει σε ένα πιο αξιοκρατικό και διαφανές πλαίσιο εκλογής και εξέλιξης, θα βασίζεται σε ένα σαφέστερο και πιο ευέλικτο πλαίσιο ρυθμίσεων για την παράλληλη και πρόσθετη απασχόλησή του, θα αντιμετωπίζει λιγότερη γραφειοκρατία για την έγκριση των μετακινήσεων, πχ για συνέδρια, σεμινάρια, έρευνα, ενώ θα υπάρχει περισσότερη ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης ερευνητικών ομάδων. Απελευθερώνουμε το Πανεπιστήμιο από αγκυλώσεις του παρελθόντος και δίνουμε τα κατάλληλα εργαλεία στην ακαδημαϊκή κοινότητα, προκειμένου φοιτητές, ερευνητές, καθηγητές, να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις».

Πολλές αλλαγές στη νέα σχολική χρονιά

–Η νέα σχολική χρονιά θα ξεκινήσει με αρκετές αλλαγές. Ποιο είναι το σύνολο των μεταρρυθμίσεων που σχεδιάζετε;

«Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν συντελεστεί αρκετές αλλαγές σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το σχολείο ξεκινάει πλέον από την ηλικία των τεσσάρων ετών, η διδασκαλία των αγγλικών ομοίως, ενώ τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων διδάσκονται πλέον καθολικά σε όλα τα νηπιαγωγεία, δημοτικά και γυμνάσια της χώρας. Ολοκληρώνουμε μέσα στο καλοκαίρι πάνω από 8.500 νέους διορισμούς εκπαιδευτικών, φτάνοντας το σύνολο των μόνιμων διορισμών της διετίας στους 25.000, υλοποιούμε οριζόντιες επιμορφώσεις, καταρτίσαμε νέα προγράμματα σπουδών, διπλασιάσαμε τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία. Σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις προστίθεται η χρονική επέκταση και ποιοτική αναβάθμιση του Ολοήμερου Σχολείου. Όπως εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, από τον προσεχή Σεπτέμβριο, στα μισά τμήματα των Ολοήμερων της χώρας που ήδη λειτουργούν, δηλαδή σε πάνω από 5.000 τμήματα, το Ολοήμερο θα λειτουργεί μέχρι τις 17:30 το απόγευμα, από τις 16:00 που ισχύει σήμερα. Η εγγραφή θα είναι ελεύθερη, χωρίς κριτήρια, για όλα τα παιδιά του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού. Πρόκειται για ένα μέτρο με διττή στόχευση: Αφενός, την ουσιαστική ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης δημόσιας εκπαίδευσης, με δημιουργικές δράσεις οι οποίες καθιστούν το πρόγραμμα ιδιαίτερα ωφέλιμο και ελκυστικό για τα παιδιά. Αφετέρου, τη διευκόλυνση συμμετοχής των γονέων στην αγορά εργασίας, φέροντας πιο κοντά το σχολικό ωράριο με το ωράριο των εργαζόμενων γονέων».

–Λέτε ότι επενδύετε σε διορισμό μόνιμου προσωπικού στην εκπαίδευση, πώς καταδεικνύεται αυτό σε αριθμούς;

«Τα τελευταία 12 χρόνια δεν είχε γίνει ούτε ένας μόνιμος διορισμός στην Εκπαίδευση. Μέσα σε μία διετία, επί διακυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη, έχουν ήδη γίνει 16.200 διορισμοί και εντός του καλοκαιριού, μαζί με τους 8.586 που εξαγγείλαμε προ ημερών και από τον προσεχή Σεπτέμβριο θα ενισχύσουν τα σχολεία μας, θα αγγίξουμε σχεδόν τους 25.000 διορισμούς συνολικά σε Πρωτοβάθμια – Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και Ειδική Αγωγή. Οι μόνιμοι διορισμοί έχουν πολλαπλά οφέλη:

• Για τους μαθητές μας, μέσω δημιουργίας σταθερών εκπαιδευτικών δεσμών. Ιδιαίτερα, δε, για τους μαθητές της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, παρέχονται ευκαιρίες για ανάπτυξη στενότερων σταθερών διαπροσωπικών σχέσεων που είναι απαραίτητες για την εξέλιξή τους.
• Για τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς μας, παρέχοντας επαγγελματική σταθερότητα και δυνατότητες ανέλιξης.
• Για τα σχολεία και τις οικογένειες, εξασφαλίζοντας συνέχεια στη μάθηση και την επικοινωνία.
• Για όλη την κοινωνία, αποτελώντας παράδειγμα υγιούς επένδυσης στο μέλλον της χώρας μας.

Η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί προτεραιότητά μας. Αυτονοήτως θα υπάρξουν και επιπλέον προσλήψεις εκπαιδευτικών για την κάλυψη των αναγκών των σχολείων μας».