Όταν είναι κανείς νέος, όλα μοιάζουν εύκολα. Ένα βήμα, μια κίνηση, ένα σκαρφάλωμα, η μεταφορά μιας βαριάς σακούλας. Πρόκειται για καθημερινές κινήσεις, που μοιάζουν αυτονόητες. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, η δύναμη και η αυτονομία σταδιακά «ξεθωριάζουν». Ένα μικρό λαχάνιασμα στη διαδρομή μέχρι το μανάβικο, μια αργή αντίδραση στο πεζοδρόμιο, η ανάγκη για μια στάση για ξεκούραση σ’ ένα παγκάκι, μικρές αλλαγές, που, μέχρι πρότινος, δεν ήταν εκεί.
Όσο περνούν τα χρόνια, το σώμα και οι δυνατότητές του αλλάζουν. Η επιστήμη, όμως, μας υπενθυμίζει ότι οι λεπτομέρειες της καθημερινότητας, όπως για παράδειγμα ο ρυθμός με τον οποίο περπατάμε, μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλός πρόληψης κι ενδυνάμωσης. Μια νέα μελέτη από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Σικάγο, η οποία δημοσιεύτηκε στο «PLoS ONE», φέρνει στο φως ένα απλό, αλλά σημαντικό εύρημα: Μια μικρή αύξηση στον ρυθμό του περπατήματος -μόλις 14 επιπλέον βήματα ανά λεπτό- μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην εξάρτηση και την αυτονομία. Χωρίς εξοπλισμό, χωρίς κόστος, χωρίς υπερβολές.
Δεν είναι η διάρκεια, αλλά ο ρυθμός
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον δρ. Ντάνιελ Ρούμπιν, αναισθησιολόγο στο UChicago Medicine, διερεύνησε τον ρόλο της συχνότητας των βημάτων ανά λεπτό (walking cadence) ως εργαλείο αξιολόγησης της λειτουργικής ικανότητας σε ηλικιωμένους. «Παραδοσιακά, χρησιμοποιούνται ερωτηματολόγια για την εκτίμηση της κατάστασης των ασθενών πριν από χειρουργεία», εξηγεί ο ίδιος. «Αναρωτήθηκα, όμως, αν μπορούμε να βρούμε κάτι πιο αντικειμενικό».
Στο πλαίσιο δευτερογενούς ανάλυσης τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής, η ομάδα μελέτησε ενήλικες άνω των 70 ετών που θεωρούνταν είτε ευπαθείς, είτε προ-ευπαθείς. Οι συμμετέχοντες εντάχθηκαν σε προγράμματα περπατήματος μέσα στους χώρους διαμονής τους και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: Εκείνους που περπατούσαν στον συνηθισμένο τους ρυθμό κι εκείνους που ενθαρρύνθηκαν να περπατούν όσο πιο γρήγορα γίνεται με ασφάλεια.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, μια αύξηση 14 βημάτων το λεπτό συνδέθηκε με σημαντική βελτίωση στην απόσταση που μπορούσαν να διανύσουν χωρίς κόπωση, κάτι που έχει άμεση επίδραση στην ποιότητα ζωής τους. Όπως σημειώνει ο δρ. Ρούμπιν: «Όσοι δεν έχουν βιώσει την ευπάθεια, δεν μπορούν να φανταστούν πόσο μεγάλη διαφορά κάνει να μπορείς να πας μέχρι το παντοπωλείο χωρίς να χρειαστεί να καθίσεις».
