- Οι νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί έχουν οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους στην απόλυτη φτώχεια, πολύ περισσότερο από τη στιγμή πλέον που καλούνται να πληρώσουν στο ακέραιο και τη συμμετοχή τους για την προμήθεια των φαρμάκων τους
Του Γιώργου Σπ. Κουτρουμάνη*
Είναι γνωστό ότι οι νομοθετικές ρυθμίσεις της περιόδου από το 2010 μέχρι και το 2020 , έχουν διαμορφώσει ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στο συνταξιοδοτικό καθεστώς για τις σημερινές και μελλοντικές γενιές. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι οι συντάξεις έχουν υποστεί μια μεγάλη μείωση.
Είναι προφανές ότι δεν θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε στο προ του 2010 νομοθετικό πλαίσιο για λόγους δημοσιονομικούς , αφού αυτοί ήταν η βασική αιτία που οδήγησαν στις επώδυνες αλλαγές.
Είναι όμως ταυτόχρονα σαφές ότι υπήρξαν αρκετές ακρότητες και νέες μεγάλες αδικίες όλη αυτή την περίοδο. Βρισκόμαστε στην μεταμνημονιακή περίοδο και μπορούν να υπάρξουν ορισμένες ρυθμίσεις με στόχο να θεραπεύσουν πληγές που δημιουργήθηκαν.
Κυρίως από αυτές που αφορούν χαμηλοσυνταξιούχους και άτομα της τρίτης ηλικίας που δεν έχουν άλλα εισοδήματα πέρα από τη σύνταξη.
Σήμερα υπάρχουν συνταξιούχοι όλων των κατηγοριών, γήρατος, αναπηρίας και χηρείας, που λαμβάνουν σύνταξη μικρότερη ακόμη και το βοήθημα που καταβάλλεται στους ανασφάλιστους υπερήλικες, το οποίο ανέρχεται στα 360 ευρώ.
Μέχρι το 40%
Το 2016 με το νόμο 4387 καταργήθηκαν τα κατώτατα όρια στις συντάξεις τα οποία ήταν στα 486 ευρώ ή στα 495 σύμφωνα με το νόμο 3863/2010. Παράλληλα ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, οδηγεί σε μειώσεις που κατά μέσο όρο ανέρχονται στο 18%. Υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες η μείωση σε σχέση με το προ του 2016 καθεστώς ξεπερνούν το 40%.
Με τον ίδιο νόμο καταργήθηκε το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων , το γνωστό ΕΚΑΣ,το οποίο θεσμοθετήθηκε αρχικά με το νόμο 2453/1997, ως προνοιακή παροχή χρηματοδοτούμενη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, με πολλές βελτιώσεις από τότε με τελευταία εκείνη του νόμου 3996/2011.
Το ΕΚΑΣ υπήρξε ένα σημαντικό μέτρο ενίσχυσης 400.000 περίπου χαμηλοσυνταξιούχων, οι οποίοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία ελάμβαναν το ποσό των 230 ευρώ μηνιαίως.
Η επαναφορά του ΕΚΑΣ λοιπόν αποτελεί μια αναγκαιότητα πρώτης προτεραιότητας , μέσα στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί και οι οποίες έχουν οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους στην απόλυτη φτώχεια, πολύ περισσότερο από τη στιγμή πλέον που καλούνται να πληρώσουν στο ακέραιο και τη συμμετοχή τους για την προμήθεια των φαρμάκων τους, ενώ η ακρίβεια μειώνει ακόμη περισσότερο το πενιχρό εισόδημά τους.
Η θεσμοθέτηση
Είναι γεγονός ότι δεν θα μπορούσε να επανέλθει με την ίδια μορφή που είχε πριν την κατάργησή του . Όχι μόνο λόγω του υψηλού κόστους το οποίο θα έφθανε σε ετήσια βάση το 1,2 δις ευρώ, αλλά και γιατί θα πρέπει να αποτραπούν στρεβλώσεις μέσα από την επαναφορά του.
Στόχος βεβαίως θα πρέπει να είναι η ενίσχυση όσων έχουν πραγματική ανάγκη. Στόχος θα πρέπει να είναι η θεσμοθέτηση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για άτομα της τρίτης ηλικίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Την ίδια στιγμή θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το νέο ΕΚΑΣ δεν αποτελεί αντικίνητρο για την ασφάλιση ούτε λειτουργεί σε βάρος εκείνων των εργαζομένων που είναι συνεπείς στις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις.
Για όλους τους πολίτες αποτελεί, σε κάθε περίπτωση, δικαίωμα η διασφάλιση από την πολιτεία ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης.
Για τους συνταξιούχους όμως και τους ανήμπορους, ακόμη περισσότερο.
- Ο Γιώργος Σπ. Κουτρουμάνης είναι πρώην υπουργός Εργασίας
