Επίσης αυξήσεις θα δουν οι συνταξιούχοι καλλιτέχνες και οι ανασφάλιστοι αντιστασιακοί και επαναπατρισθέντες
Των Αλέξη Π. Μητρόπουλου
Αγγελικής Α. Μητροπούλου
Με το από 12-7-2023 σχέδιο νόμου με τίτλο «Ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων και της οικογένειας» που είναι ήδη στη διαδικασία διαβούλευσης και αναμένεται να ψηφιστεί μέχρι τα τέλη Ιουλίου, αυξάνονται όλες οι «πολεμικές» συντάξεις, οι συντάξεις καλλιτεχνών-συγγραφέων καθώς και των ανασφάλιστων αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και των ανασφάλιστων επαναπατρισθέντων ομογενών.
Ειδικότερα στα άρθρα 3-19 του Β’ Μέρους του σχεδίου νόμου με τίτλο «Αναπροσαρμογή συντάξεων και ρύθμιση συνταξιοδοτικών ζητημάτων» προβλέπονται μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
Αυξάνονται οι «πολεμικές» συντάξεις όλων των κατηγοριών-Συντάξεις θυμάτων τρομοκρατικών ενεργειών
Στο άρθρο 3 ορίζεται ότι οι συντάξεις των θυμάτων τρομοκρατικών ενεργειών, οι «πολεμικές» συντάξεις, οι συντάξεις αναπήρου οπλίτη ειρηνικής περιόδου, οι συντάξεις Εθνικής Αντίστασης ΟΓΑ, οι συντάξεις ανασφάλιστων αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, καθώς και οι συντάξεις λόγω ανικανότητας ή θανάτου που προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας και ένεκα αυτής, αναπροσαρμόζονται αναδρομικά από 1-1-2017 βάσει των διατάξεων των μισθολογίων των νόμων 4354/2015 και 4472/2017.
Η ανωτέρω αναπροσαρμογή είναι αποτέλεσμα ισχυουσών διατάξεων του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (άρθρα 9 και 34) και Νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που συνδέουν τις αποδοχές ενέργειας με τον συντάξιμο μισθό. Είναι κρίσιμο να αναφερθεί ότι, στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι συντάξεις συνεχίζουν να ακολουθούν τον μισθό ενέργειας και δεν επηρεάζονται από το νομοθετικό πλαίσιο του ν.4387/2016 («νόμος Κατρούγκαλου»). Δεδομένης αυτής της σύνδεσης, αλλά και της μισθολογικής μεταρρύθμισης που επέφεραν οι διατάξεις των ν.4354/2015 και 4472/2017, οι συντάξεις των ανωτέρω προσώπων πρέπει να αναπροσαρμοστούν.
Η αναπροσαρμογή επιφέρει σημαντική αύξηση στις συντάξεις των υψηλόβαθμων αξιωματικών που έπαθαν εν υπηρεσία υψηλού κινδύνου λόγω βίαιου συμβάντος και έχουν υψηλό ποσοστό αναπηρίας, ενώ η σύνταξη των χαμηλόβαθμων στρατιωτικών θα μειωθεί (οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν μειοψηφία). Στις εν λόγω περιπτώσεις οι συνταξιούχοι θα εξακολουθήσουν να λαμβάνουν αμετάβλητο κατά μήνα το ποσό της σύνταξής τους μέσω του μηχανισμού τής προσωπικής διαφοράς, ενώ παράλληλα για όσα από τα προαναφερόμενα πρόσωπα προκύψει προσωπική διαφορά ή ποσό αναδρομικών από 1-1-2017 έως 31-12-2022 μικρότερο των 300 ευρώ, ορίζεται η καταβολή εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ποσού 300 ευρώ ή του υπολειπόμενου ποσού μέχρι τη συμπλήρωση αυτής της ενίσχυσης, προκειμένου να προστατευθεί το προερχόμενο από τη σύνταξη εισόδημά τους.
Επαναπροσδιορισμός συντάξιμου μισθού
Προς την υλοποίηση της ανωτέρω αναπροσαρμογής συντάξεων, με τα άρθρα 4 και 5επαναπροσδιορίζεται ο συντάξιμος μισθός των πολιτικών υπαλλήλων-λειτουργών και των στρατιωτικών που εξακολουθούν να υπάγονται στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου, προκειμένου να επικαιροποιηθεί η ονομασία των επιδομάτων που περιλαμβάνονται στον συντάξιμο μισθό, έτσι όπως αναφέρονται στις μισθολογικές διατάξεις των νόμων 4354/2015 και 4472/2017.
Ομοίως, με τα άρθρα 9, 10 και 15, για την υλοποίηση της ανωτέρω αναπροσαρμογής, συνδέεται ρητά ο συντάξιμος μισθός διαφόρων κατηγοριών «πολεμικών» συνταξιούχων (αξιωματικοί, ανθυπασπιστές, πολιτικοί υπάλληλοι, δημοτικοί και κοινοτικοί άρχοντες, εκκλησιαστικοί λειτουργοί, υπάλληλοι ΝΠΔΔ και ΟΤΑ και σιδηροδρομικοί υπάλληλοι) και αντικαθίσταται ο προγενέστερος μισθός του «βαθμού του λοχαγού» με αυτόν του λοχαγού του 31ου κλιμακίου της Α΄ κατηγορίας του άρθρου 125 του ν. 4472/2017.
Διευκρινίζεται ότι, με το προηγούμενο καθεστώς, η σύνταξη στις συγκεκριμένες περιπτώσεις υπολογιζόταν επί του μισθού του λοχαγού. Δεδομένου ότι με την μισθολογική μεταρρύθμιση του ν.4472/2017 ο μισθός του λοχαγού διαβαθμίζεται σε κατηγορίες και σε χρόνο υπηρεσίας, υπάρχει ανάγκη προσδιορισμού τού συγκεκριμένου κλιμακίου βάσει του οποίου θα υπολογίζεται η σύνταξη.
Προσαύξηση σύνταξης λόγω εξαμήνων Ειδικών Σωμάτων Στρατού
Με το άρθρο 6, προκειμένου να μην επέλθει μεταβολή στο ποσό τής προσαύξησης της σύνταξης λόγω των εξαμήνων (πτητικών, καταδυτικών, αλεξιπτωτιστή και υποβρύχιου καταστροφέα) και για να επικαιροποιηθούν οι σχετικές διατάξεις, μειώνεται το ποσοστό επί του μηνιαίου βασικού μισθού τού λοχαγού του 31ου κλιμακίου της Α΄ κατηγορίας του άρθρου 125 του ν. 4472/2017 που υπολογίζεται η προσαύξηση αυτή.
Διευκρινίζεται ότι με το προηγούμενο καθεστώς οι προσαυξήσεις υπολογίζονταν επί του μισθού τού λοχαγού.Δεδομένου ότι με την μισθολογική μεταρρύθμιση του ν.4472/2017 ο μισθός τού λοχαγού διαβαθμίζεται σε κατηγορίες και σε χρόνο υπηρεσίας, υπάρχει ανάγκη προσδιορισμού του συγκεκριμένου κλιμακίου βάσει του οποίου θα υπολογίζονται οι προσαυξήσεις.
Αυξήσεις επιδομάτων νόσου
Με τις ρυθμίσεις των άρθρων 7, 11, 12, 13 και 14, η βάση υπολογισμού των επιδομάτων νόσου επικαιροποιείται στις σημερινές αποδοχές του λοχαγού, προσδιορίζοντας συγκεκριμένο μισθολογικό κλιμάκιο και τροποποιούνται τα ποσοστά υπολογισμού προκειμένουνα μην επέλθει μεταβολή στα καταβαλλόμενα ποσά για το έτος 2023. Επιπροσθέτως, από 1-1-2024 τα ποσά αυτά θα αυξάνονται με κάθε αύξηση του μισθού του 31ου κλιμακίου του λοχαγού.
Με το προηγούμενο καθεστώς τα επιδόματα νόσου, στις περιπτώσεις των πολιτικών και στρατιωτικών παθόντων εξαιτίας της υπηρεσίας και ένεκα αυτής, καθώς και των «πολεμικών» συνταξιούχων, υπολογίζονταν με βάση τον βασικό μισθό τού λοχαγού στις 31-7-2012 (1.016 ευρώ) και δεν αναπροσαρμοζόταν.
Επικαιροποίηση βάσης υπολογισμού
Με τις διατάξεις του άρθρου 8 του σχεδίου νόμου, η βάση υπολογισμού επικαιροποιείται στις σημερινές αποδοχές τού λοχαγού προσδιορίζοντας συγκεκριμένο μισθολογικό κλιμάκιο και τροποποιείται το ποσοστό υπολογισμού προκειμένου, για το έτος 2023, να αυξηθούν οι συντάξεις των οπλιτών κατά 7,75%. Επίσης, από 1-1-2024 το ποσό της σύνταξης θα αυξάνεται σε κάθε αύξηση του μισθού του 31ου κλιμακίου του λοχαγού.
Με το προηγούμενο καθεστώς η σύνταξη των οπλιτών υπολογιζόταν με βάση τον βασικό μισθό του λοχαγού στις 31-7-2012 (1.016 ευρώ) και δεν αναπροσαρμοζόταν.
Αύξηση κατά 7,75% στην ισόβια σύνταξη λογοτεχνών-καλλιτεχνών
Με το άρθρο 16 αυξάνεται επίσης η σύνταξη των λογοτεχνών και καλλιτεχνών από 720 ευρώ σε 776 ευρώ (αύξηση 7,75%)ενώ με το άρθρο 17 αυξάνεται κατά 7,75% και η σύνταξη πολιτικών και στρατιωτικών παθόντων εξαιτίας της υπηρεσίας και ένεκα αυτής για τους νέους ασφαλισμένους (έναρξη ασφάλισης μετά την 1-1-1993).
Αύξηση κατά 7,75% στη σύνταξη ανασφάλιστων αγωνιστών-επαναπατρισθέντων
Με το άρθρο 19 εισάγεται ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία, ποσά που οφείλονται στο Δημόσιο από σύνταξη που εισπράχθηκε χωρίς να οφείλεται, από συνταξιούχο που πέθανε και η σύνταξή του δεν μεταβιβάσθηκε στα μέλη τής οικογένειάς του, συμψηφίζονται με τυχόν αναδρομικά συντάξεων που καταβάλλονται στους κληρονόμους αυτού. Επίσης ορίζεται αύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και των επαναπατρισθέντωνκατά 7,75%, αναδρομικά από 1-1-2023.
Συμπερασματικά, οι ανωτέρω διατάξεις κρίνονται θετικά αφού οι αυξήσεις των ανωτέρω κατηγοριών είναι μία μικρή αναγνώριση για τις ολιγάριθμες αυτές ομάδες συνανθρώπων μας (περίπου 9.500) που χρήζουν οικονομικήςστήριξης και ειδικής μέριμνας από την Πολιτεία.
Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
Η Αγγελική Μητροπούλου είναι Διδάκτωρ-Νομικός
